Yükseköğretim Kurulu (YÖK) 'araştırma' ve 'aday araştırma' üniversitelerinin 2017-2018 yıllarına ait karnelerini çıkardı. Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) en başarılı, Ankara Üniversitesi de performansını en çok artıran üniversite oldu.

YÖK, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde düzenlenen 2017-2018 Akademik Yılı Açılış Töreni'nde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından ilan edilen 11 araştırma ve 5 aday araştırma üniversitesinin 2017 ve 2018 yıllarındaki performanslarını değerlendirdi. 'Araştırma kalitesi', 'araştırma kapasitesi', 'etkileşim ve iş birliği' olmak üzere toplam 3 boyutta ve 33 farklı kritere göre yapılan değerlendirmenin sonuçları YÖK Başkanı Prof. Dr. Yekta Saraç'ın başkanlığında gerçekleştirilen toplantıda açıklandı. Toplantıya YÖK üyeleri ile araştırma ve aday araştırma üniversitelerinin rektörleri ve rektör yardımcıları da katıldı.

İlk 5 değişmedi, toplam performans arttı

Performans değerlendirmesi için YÖK ve üniversite verilerinin yanı sıra, TÜBİTAK, Türk Patent ve Marka Kurumu, Hazine ve Maliye Bakanlığı gibi birçok kuruluşun veri tabanlarından yararlanıldı. YÖK Yürütme Kurulu üyesi Prof. Dr. Naci Gündoğan’ın sunumuyla açıklanan sonuçlara göre 2017-2018 yıllarında en başarılı 5 üniversite sıralaması değişmedi. Birincilik açık ara ODTÜ’nün olurken, onu sırasıyla Boğaziçi Üniversitesi, İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü, İstanbul Teknik Üniversitesi ve Hacettepe Üniversitesi izledi. Üniversitelerin performansları bir önceki yıla göre önemli ölçüde yükselirken, 2017 yılında 530 olan toplam puan 2018’de 614’e çıkarak yüzde 16 oranında bir artış gerçekleşti. İki yıllık dönemde, aday araştırma üniversitesi kategorisindeki Bursa Uludağ Üniversitesi hariç bütün üniversitelerin performansı 2 ila 10 puan arasında artış gösterdi. Uludağ Üniversitesi, 2017 yılında 25,8 olan puanını 2018’de 24,5’e düşürdü.

Aday üniversite rakiplerini solladı

Üniversiteler içinde performansını en çok artıran Ankara Üniversitesi oldu. Ankara Üniversitesi, 2017 yılında 27,8 olan puanını 2018’de 37,2’ye çıkararak yaklaşık 10 puanlık bir atılım yaptı. Aday araştırma üniversiteleri arasındaki en büyük başarı ise Yıldız Teknik Üniversitesi’nin (YTÜ) oldu. 2017 yılında 7’inci sıradayken 2018’de 6’ncılığa yükselen YTÜ, araştırma üniversitesi kategorisindeki rakipleri İstanbul, Ankara, Erciyes, İstanbul Cerrahpaşa ve Gazi Üniversitelerini de geride bıraktı.

“Etiketler 2020'de değişebilir”

Prof. Dr. Yekta Saraç, araştırma üniversitesi etiketi ile ilgili değişikliklerin 2020 yılında yapılabileceğine işaret ederek, "Bu sıralamalar ilanihaye taşınılacak bir etiketi işaret etmemektedir ve değişiklikler olacak. Fakat bugün o değişikliklerin yapılacağı gün değil, yani araştırma üniversitesi ve aday araştırma üniversitesi listesinin performansa göre güncelleneceği gün bugün değil. Bu performans çıktıları önümüzdeki sene yapılacak son değerlendirme ve listelerdeki düzenleme için önemli bir gösterge olacaktır" dedi.

“Üniversiteleri yarıştırmak temel amacımız”

Prof. Dr. Yekta Saraç, araştırma üniversitesi etiketinin performanstaki başarıya endeksli olduğunu ve performansı düşen üniversitelerin bu etiketi kaybedebileceğini söyledi. Prof. Dr. Saraç şöyle konuştu:

"Araştırma üniversitesi etiketi ilanihaye taşınılacak bir etiket değildir üniversitelerimiz için, eşitlikçi rekabet ortamında başarıya endeksli bir payedir. Rekabet dediğimizde elbette ki bazıları öne çıkar, bazıları geriye düşer. Üniversiteleri yarıştırmak temel amacımız. Üniversitelerin yarıştırılması en nihayetinde akademinin ve bilim hayatının Türkiye’de yükselmesi, kalite çıtasının yükseltilmesi neticesini doğuracaktır. Amacımız aday üniversitelerin bir yukarıya doğru sıçraması. Aday adayı olan üniversitelerimizin de bu liglerde yer almasına imkan sağlayan bir kurguyu hedefledik ve bu şekilde yönetiyoruz. Elbette bazı üniversitelerimiz araştırma üniversitesiyken aday üniversitesi kısmına yine düşebilme ihtimali var. Zaten bu projemizin de başarısı bu hareketliliğe bağlı."

2023 hedefi ilk 500'de en az 5 üniversite

Araştırma üniversitelerine bugüne kadar verilen kadro, doktora eğitimi ve TÜBİTAK desteklerini anlatan Prof. Dr. Saraç, 2017-2018 yılları değerlendirmesine göre ilk 5’e giren araştırma üniversitelerine 2020 yılı için ilave araştırma ödeneği tahsis edildiğini açıkladı. 11’nci Kalkınma Planı’nda yer alan ilkeler doğrultusunda araştırma üniversiteleriyle ilgili yeni tedbirler alınacağını söyleyen Saraç, bu kapsamda üniversitelerin öncelikli sektörlerle işbirliği, özel desteklerle Ar-Ge kapasitesinin artırılması, sözleşmeli doktoralı araştırmacı kadrosu tahsis edilmesi için çalışmaların sürdüğünü bildirdi. Başkan Saraç, Kalkınma Planı’nda 2023 yılı hedefi olarak dünyada ilk 100’e Türkiye’den en az 2, ilk 500’e de en az 5 üniversitenin de girmesinin yer aldığını hatırlattı.