Pastırmada tuz oranı mevzuat gereği yüzde 8,5’ten yüzde 7’ye düşürüldü ancak pastırmanın mikrobiyal yönden kendi kendini artık koruyamadığı anlaşılınca artırıma gidildi.

Hülya Karabağlı (Medyaspot-Ankara)

TBMM, ‘Obezite ile Mücadele Yöntemleri ve Cerrahi Uygulamalardaki Malpraktis İddialarının Araştırılması ve Alınabilecek Önlemlerin Belirlenmesi’ Alt Komisyonu Başkanı AKP İstanbul Milletvekili Mihrimah Belma Satır,  son toplantıda Coca-Cola’nın dünyadaki tadıyla Türkiye’deki tadının farklı olduğuna ilişkin yaygın söylentileri tartışmaya açtı.  Fabrikasını ziyarette bulundukları Coca-Cola’dan  çok tatmin olmadıkları yanıt  verildiğini ifade eden komisyon başkanı Satır, konuyu  Tarım Bakanlığı’na havale etti.  Satır, toplantıda hazır bulunan Tarım Bakanlığı temsilcisine, “BAŞKAN – İsim söylüyorum: Coca-Cola. Coca-Cola’nın dünyadaki tadıyla bizdeki tadının farklı olduğu söyleniyor, bunu da söyleyen bilim insanları.  Bunun bir dedikodu olmaktan çıkıp. Böyle bir şey yok da diyebilirsiniz, Evet, böyle bir şey var da diyebilirsiniz, bunu bilmekte fayda var” dedi.  Tarım Bakanlığı bunun yanısıra gazlı içeceklerde dünyadaki şeker oranıyla Türkiye'deki şeker oranının farklı olup olmadığı iddialarını da  araştıracak.

Obezite  Alt Komisyonu’nun son toplantısından bazı bölümler şöyle.

Pastırma da tuzu azalttılar ancak…

GIDA KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GIDA YÜKSEK MÜHENDİSİ M. EMEL MOLLA – Bu kapsamda düzenlediğimiz 16 tane Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği, 1 Türk Gıda Kodeksi Hazırlama Yönetmeliği, Gıda Işınlama Yönetmeliği, 78 adet ürünlere özel hazırlanmış olan tebliğlerimiz, 1 adet Okul Gıdası Logosu Tebliği ve 3 tane de uygulamaya ilişkin kılavuz olmak üzere toplam 100 tane düzenlememiz mevcut.

Yaptığımız çalışmalarda mutlaka Avrupa Birliği müktesebatına uyum, FAO ve WHO standartlarıyla bilimsel temellere dayalı mevzuatlar çıkarmayı hedefliyoruz. Obeziteyle ilgili de bu kapsamda yaptığımız çalışmalar var. Bu çalışmalarda da Sağlık Bakanlığıyla en temel paydaş durumunda olduğumuzu düşünüyoruz Tarım ve Orman Bakanlığı olarak mevzuatlar aşamasında.

Neler yaptık? Türk Gıda Kodeksi Ekmek ve Ekmek Çeşitleri Tebliği yayınlandı 2012 yılında, ekmeklerdeki tuz miktarı yüzde 25 oranında azaltıldı. Türk Gıda Kodeksi Baharat Tebliği’yle yine kırmızı pul biberdeki tuz oranı yüzde 22 oranında azaltıldı. Tuz Tebliği’yle “Tuzu azaltın, sağlınızı koruyun.” etiket bilgisi tuz ambalajlarının üzerinde zorunlu bilgi olarak getirildi.

Ardından, Salça ve Püre Tebliği’nde ciddi anlamda bir tuz azaltma çalışması yapıldı, yüzde 64 oranında azaltıldı, yüzde 5’le sınırlandırıldı. Salçaya dışarıdan ilave edilebilecek tuz oran yüzde 2 olarak belirlendi. Yine Sofralık Zeytin Tebliği’nde önceden minimum yüzde 7 olarak belirlenmiş olan bir limitimiz vardı, maksimum yüzde 8 olarak yeniden düzenleme yapıldı. Peynir Tebliği’nde de yine aynı şekilde 2015 yılında yüzde 35 ila yüzde 61 arasında değişen oranlarda farklı peynir çeşitlerinde tuz azaltma çalışmaları tamamlandı. Et, et ürünleri açısından baktığımız zaman, pastırmada tuz oranını yüzde 8,5’ten yüzde 7’ye düşürdük mevzuat çalışmasıyla. Ancak pastırmanın mikrobiyal yönden kendi kendini artık koruyamadığını gördüğümüz için yine tuz oranında artırıma gittik. Bazı gıdalarımız takdir edersiniz ki tuzla korunuyor. Tuzu çektiğiniz zaman başka gıda katkı maddelerinin devreye girmesi söz konusu oluyor o ürünü koruyabilmek için.

Bu nedenle burada bir artırıma gidildi. Yine kurutulmuş jambonda da aynı şekilde yüzde 7 olan oran yüzde 10’a çıkarıldı. Kavurmada ise yüzde 5’ten yüzde 3’e düşürüldü.

Türk Gıda Kodeksi Meyve Suyu ve Benzeri Ürünler Tebliği 2014 yılında yayımlanarak “meyve suyu” olarak adlandırdığımız, mevzuatta “meyve suyu” olarak adlandırdığımız ürünlerde dışarıdan ilave şeker kullanımı yasaklandı.

Önceden 150 miligram/litreye kadar izin verilmekteydi, şu anda meyve sularına dışarıdan şeker ilave edilmesi yasaklanmış durumda. Trans yağla ilgili çalışmalarımız var.

EMEL MOLLA – Evet, efendim. Zaten “yüzde 100 meyve suyu” olarak tanımladığımız ve etiketlerde yüzde 100 olarak belirtilenlerde dışarıdan ilave şeker katılmıyor. Bunların analizleri de yapılabiliyor.

GIDA KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GIDA YÜKSEK MÜHENDİSİ M. EMEL MOLLA – Yani Avrupa’daki ve Türkiye'deki şeker oranı aynı mı, analiz etmemiz lazım efendim. Onunla ilgili şu anda ben “Aynıdır.” ya da “Değildir.” diyemem. Ama bizim kendi kısıtlamalarımız mevcut.

GIDA KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GIDA YÜKSEK MÜHENDİSİ M. EMEL MOLLA – Tamam, efendim.

BAŞKAN – Böyle bir şaibe var -şaibe veya dedikodu, bilmiyoruz- yani gazlı içeceklerin dünyadaki şeker oranıyla Türkiye'deki şeker oranının farklı olduğu söyleniyor. Hatta biz nereden bunu duyduk? Dünya Sağlık Örgütünde yapılan bir sunumda İngiltere, Hollanda, Fransa gibi ülkelerde yeniden formülü, örnekleri bulunduğunu gördük. Ülkelerin kültürel değerleri ve damak tatlarına göre örneğin şeker yerine farklı bileşenlerle ürünlerinin tatlandırılması söz konusu, Bakanlığınızda bu konuda bir çalışma var mı veya buradaki net bilgi nedir? Dünya Sağlık Örgütü böyle diyor ama bizdeki veri nedir, net bilgi nedir? Üretim ve perakende ticaret sektörü açısından Ticaret Bakanlığıyla ilgili bir çalışma var mıdır, buna bir bakalım.

GIDA KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GIDA YÜKSEK MÜHENDİSİ M. EMEL MOLLA – Tamam, efendim.

BAŞKAN – İsim söylüyorum: Coca-Cola. Coca-Cola’nın dünyadaki tadıyla bizdeki tadının farklı olduğu söyleniyor, bunu da söyleyen bilim insanları.

BAŞKAN – Biz bunu yerinde, Coca-Cola fabrikasını ziyarette sorduk değil mi Hüda Hanım? Bu konuda verdikleri cevap bizi çok tatmin etmedi.

HÜDA KAYA (İstanbul) – Azaltmaya çalışıyorlar

BAŞKAN – Ama net bir bilgi değil. Yani burada görev tabii halk sağlığı açısından Tarım Bakanlığında olması lazım.

GIDA KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GIDA YÜKSEK MÜHENDİSİ M.

EMEL MOLLA – Efendim, Alkolsüz İçecekler Tebliği’yle ilgili bilgi notumuzu biz size hazırlayıp iletelim.

BAŞKAN – Tamam, bizim hassasiyetimi de anladınız, o konuda bilgi istiyoruz.

GIDA KONTROL GENEL MÜDÜRLÜĞÜ GIDA YÜKSEK MÜHENDİSİ M.

EMEL MOLLA – Tamam, efendim.

BAŞKAN – Yani bunun bir dedikodu olmaktan çıkıp… “Böyle bir şey yok.” da diyebilirsiniz, “Evet, böyle bir şey var.” da diyebilirsiniz, bunu bilmekte fayda var.