Karşılıksız çekte hapis cezasını kaldıran ve TBMM Genel Kurulu’nda bugün ele alınması planlanan tasarının görüşmelerinin, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın, milletvekilleri arasında düzenlemeye ilişkin endişelerin yüksek sesle dillendirilmesi üzerine verdiği ‘üzerinde biraz daha çalışılsın’ talimatı doğrultusunda önümüzdeki haftaya kalması ihtimali ortaya çıktı.

Aden Körfezi’ndeki TSK unsurlarının görev süresinin uzatılmasına ilişkin Başbakanlık Tezkeresi’nin görüşmelerinin ardından bugün Genel Kurul gündeminin ilk sırasında yer alan tasarı için hükümet ve komisyonun yerine oturmayarak, 2’nci sıradaki kamuoyunda ‘Haberal Yasası’ olarak bilinen düzenlemeyi ele alması bekleniyor. Bu durumda tasarının en erken Perşembe günü ele alınması mümkün olabilecek. Ancak Genel Kurul’un bu hafta saat 20.00’ye kadar çalışacak olması nedeniyle Perşembe günü tasarının görüşülmesine başlansa dahi yasalaşmasının yine önümüzdeki haftaya sarkacağı ifade ediliyor.

‘Biraz daha çalışın’

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ve Adalet Bakanı Sadullah Ergin de dün AK Parti grup toplantısının basına kapalı bölümünde kürsüye çıkarak, grubu iknaya çalıştı. Her iki bakan da getirilen yeni sistemin mevcuda göre alacaklı açısından daha lehe bir tablo yaratacağını savundu. Gruptaki endişelere karşın hükümet kanadının tasarıda herhangi bir değişiklik öngörmediği öğrenildi.

Karşılıksız çek suçunda hapis cezasını kaldıran, bunun yerine idari yaptırım öngören, karşılıksız çek kesenlere 10 yıl süreyle çek verilmemesini de hükme bağlayan tasarı iktidar grubunda sıkıntı yarattı. Aralarında Mevlüt Akgün, Ramazan Can gibi avukat kökenlilerin bulunduğu çok sayıda milletvekilinin düzenlemede çek mağdurları lehine bir hüküm olmadığını, özellikle yasanın yürürlüğe girmesinden önce verilmiş çeklerle ilgili en azından bir geçiş süreci hükmü konulması gerektiğini dillendirmeleri üzerine konu AK Parti MYK’nın önceki günkü toplantısında masaya yatırıldı.

MYK’da dillendirilen “Bu düzenlemede mağdurlar daha da mağdur ediliyor. Hapis cezasının kaldırılacağını duyan çekini ödemiyor” eleştirileri üzerine Erdoğan kurmaylarına “Üzerinde biraz daha çalışın” talimatı verdi.

Bunun üzerine Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ, Grup Başkanvekilleri Nurettin Canikli ve Mustafa Elitaş’ın da yer aldığı bir komisyon oluşturuldu. Ancak parti kulislerinde komisyon çalışmasının ‘grubun tepkisini azaltmaya yönelik zaman kazanma’ taktiği olduğu anlayışı hakim oldu. Düzenlemeyle ilgili parti grup yönetiminde yapılan değerlendirme toplantısında da Başbakan Yardımcısı Bekir Bozdağ ve Adalet Bakanı Sadullah Ergin’in de, “Yasanın yürürlüğe girmesinden önce verilmiş çeklerle ilgili bir geçiş formülü hukukun temel ilkeleri çerçevesinde mümkün değil. Eğer böyle bir formül olsaydı zaten tasarıda bu yer alırdı” değerlendirmesini dile getirdikleri bildirildi.

MHP, ÇEK YASASI’NA ‘RET’ VERECEK

MHP grup yönetimi kamuoyunda “Çek yasası” olarak bilinen düzenlemenin bu haliyle gelmesi durumunda “ret” verme kararı aldı. MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli başkanlığında TBMM’de toplanan MHP grup yönetimi tasarıyı görüştü. Görüşmelerde çek kanununun sadece bir tarafı ilgilendiren bir düzenleme olmadığının altı çizilerek mağduriyetler yarattığı dile getirildi. Bunun üzerine grup çek yasasının bu haliyle gelmesi durumunda “destek vermeme” ve Genel Kurul’da “ret” oyu kullanma kararı aldı.

Babacan ve Ergin’in 2 saatlik ikna çabası

Erdoğan’ın grup içindeki rahatsızlığın giderilmesi ve milletvekillerinin bu konuda detaylı bilgilendirilmesini istemesi üzerine Başbakan Yardımcısı Ali Babacan ve Adalet Bakanı Sadullah Ergin, parti grup toplantısının basına kapalı bölümünde 2 saatlik sunum yaptı. Babacan ve Ergin, mevcut sistem, çekin ekonomideki yeri, karşılıksız çek oranlarındaki değişim, yeni getirilen sistem ve karşılıksız çek sorunun çözülmesinde önemli bir güvence olacak Risk Takip Merkezi hakkında detaylı bilgi verdi. İki bakan da hükümet tasarısının doğru ve gerekli olduğunu hararetli bir şekilde savundukları öğrenildi. Hükümet kanadı böylece tasarıda bir değişiklik yapılmayacağı mesajını verdi.

Yasa çıkmazsa 100 bin kişi hapise girecek

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan: “Yılda 295 milyar lira civarında çek tedavülde dolaşıyor. Günlük 1 milyar liralık çek keşide ediliyor. Bunların 3-4 ay vadeli olduğu düşünürsek şu anda piyasada 100 milyar liralık çek bulunuyor. Geçen yıl karşılıksız çek oranı toplam çek sayısının yüzde 3.4’ü iken bu yıl oran yüzde 2 civarına düştü. Bu yasayı çıkarmazsak 100 bin kişi hapse girecek. Sadece bakanların yararlanabildiği TOBB’un Risk Takip Merkezi Şubat ayından itibaren 3. şahıslara da hizmet verir hale gelecek. Tüm çek müşterileriyle ilgili bilgiler sisteme girildi. Bu sistemde çek veren kişinin izin vermesi halinde, çeki alan kişi kendisine verilecek bir şifre ile sisteme girerek, kendisine çek veren kişi çek sicilini bugüne kadar ne kadar çek vermiş, ne kadar ödemiş, kredi durumu ne takipte borcu var mı görebilecek.”

Adalet Bakanı Sadullah Ergin: “Getirilen düzenleme uluslararası hukuka uygun. Şu anda dünyanın hiçbir ülkesinde çekte hapis cezası yok. Zaten mevcut sistemdeki uygulama alacaklı lehine değil. Devlet araya giriyor, idari para cezasını devlet alıp aradan çekiliyor. Yeni sistem daha alacaklı lehine olacak.”

Şebnem HOŞGÖR / VATAN