Referans'ın dünkü sanal titan haberi üzerine Sanayi Bakanlığı inceleme başlatırken Shop&Earn'ün web sitesinden alışveriş yapmak isteyenlerden kredi kartı şifresi de istediği ortaya çıktı.

Sanal titan Shop&Earn, saadet zinciriyle sınırlı kalmayıp katılımcılara kredi kartı tuzağı da kuruyor. www.shopandearn-tr.com internet adresinde yer alan bilgilendirme formunda siteden yapılacak alışverişlerin ödemesinin banka havalesi ya da kredi kartı ile yapılabileceği belirtiliyor. Ancak kredi kartı ile ödemede kart numarasının yanı sıra hayati bir öneme sahip kart şifresi ve son kullanma tarihi gibi bilgiler de isteniyor.

Üye olmayan birisinin kredi kartıyla sipariş verilmek istendiğinde bile bu kredi kartı için de özel bir dilekçe gibi form imzalanması isteniyor. Şirket bu sayede tüm katılımcıların şifresi de dahil olmak üzere tüm kredi kartı bilgilerini de eline geçirmiş oluyor.

Kredi kartının yanı sıra sisteme katılacaklardan  nüfus cüzdanı ve kart fotokopisi de isteniyor. Kredi kartı fotokoposinin altına ise birtakım bilgiler yazılması isteniyor. Fotokopinin üzerine yazılacaklar bir örnekle de açıklanıyor. Avantaj Alışveriş Dünyası A.Ş. Genel Müdürlüğü'ne diyerek başlayan örnek, "Yukarıdaki ... nolu .... son kullanma tarihli ve ..... şifreli kredi kartımdan 090 .... ID numaralı üyeniz adına verilmiş .... euroluk siparişin YTL karşılığının alınmasına izin veriyorum" şeklinde. Tüm bunların yanı sıra fotokopi altına isim soyisim ve imza isteniyor. Hukukçular tüm bu bilgileri ele geçiren kişinin her türlü dolandırıcılığı yapabileceği uyarısında bulunuyor.
Sitede istenen bilgiler sayesinde kredi kartlarının sahibi dışındaki kişiler tarafından kullanımı mümkün. Kart numarası, şifre, son kullanma tarihi gibi bilgilerle kartlar kopyalanabilir, ayrıca internetten çok rahat alışveriş yapılabilir.

Kısacası kart sahibinin bu bilgileri vermesi durumunda her an bir mağduriyetle yüz yüze kalabilir. Bankalar bile bu nedenle kart sahiplerine "şifrelerini banka yetkilileri de dahil, hiç kimseye söylememeleri" konusunda sıkça uyarıyor.

Tüketicilerin internetten yaptıkları alışverişlerde kredi kartlarının şifrelerini vermemeleri gerektiğini vurgulayan hukukçular, şifre istemenin bir kandırmaca olduğunu söylüyor. İnternette kredi kartı şifresinin kesinlikle verilmemesini isteyen uzmanlar, alışveriş sitelerinin sahipleri iyi niyetli olsa da birçok hacker'ın şifreleri ele geçirebileceğini savundu. Her siteye kredi kartı numarasının bile verilmemesi gerektiğini belirten Gittigidiyor Genel Müdürü Serkan Borançılı ise "Fiziki ortamda denenen bu tür olaylar şimdi sanal ortamda uygulanmaya çalışılıyor. İnsanlar da bu tip oluşumlara iltimat etmemeli. İnternette alışveriş, sokaktaki alışverişten daha güvenli ama her siteye kredi kartı bilgisi verilmemeli" dedi.

Alışveriş bahane

Hemalhemsat Pazarlama Genel Müdürü Banu Hasbora da daha önce gerçek hayatta görülen bu oluşumların, basının da baskısıyla çekilince kendilerini internette göstermeye başladıklarını söyledi. Hasbora, "Artık göz önünde toplanıp biraraya gelemedikleri için şanslarını, daha fazla kitleye ulaşabilecekleri internette deniyorlar. Zaten burada internet alışverişi biraz bahane olarak kullanılıyor. Yüz yüze görüşmelerden sonra üye olunabiliyor. İnternette şifre istemek çok da normal değil. Bir siteye kredi kartı bilgilerini verebilmek için o sitenin internet noterinde güvenlik sertifikası alması lazım. Öncelikle bu kontrol edilmeli. İkinci olarak kredi kartı bilgilerini verdiğiniz kuruluşun arkasında kimin olduğunu bilmek çok önemli" dedi.

Şifre istenmesi yasak

Kayıp, çalıntı ve kopyalamanın önüne geçilmesi için kredi kartında zorunlu şifre uygulamasına geçiş hazirana ertelenirken, bankacılar ve hukukçular, şifrenin başkasına verilmesinin, tüketici açısından telafisi mümkün olmayan zararlara neden olabileceğini kaydediyor. İnternetten alış verişlerde şifre istenmemesi gerektiğinin altını çizen "Banka kartları ve mevzuatı, uygulaması" adlı kitabın yazarı ve eski bankacı İlhan Sungur, "Alışveriş sitelerinde şifre istenmemesi gerekir. Kartın son kullanma tarihi, kart numarası istenebilir ama şifre istenmemeli. İsteniyorsa şüphelenmek gerek" dedi.

Şifrenin, kartın manyetik bilgisi veya chip okunarak işlem gördüğüne dikkat çeken Sungur, "Kartınız çalınır veya kopyalanır ise şifrenizi alanlar her türlü herşeyi yapabilir" diye konuştu.

Güvenilirliği kimsenin garanti edemeyeceğini vurgulayan Sungur, şifre istemenin yasak olduğunu ama yaptırımının bulunmadığını belirtti. Kart bilgileri ile şifrenin bir araya getirilmesinin yanı sıra, kimlik bilgilerinin de öğrenilmesi halinde internet bankacılığı da kullanılarak, bankadaki hesabınıza dahi ulaşılabileceğini vurgulayan bankacılar ise, tüketicinin şifresini vermemesi gerektiğinin altını çiziyor.

Bakanlık inceleme başlattı

Tüketici Yasası gereğince tüketicinin alışverişinde mağdur edilmemesi gerektiğini belirten Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yetkilileri, şirket hakkında inceleme başlatılacağını açıkladı. Ancak sitede müşterilere sözleşme de imzalatıldığının, bu durumun karşılıklı kabul anlamına geldiği için yasal bir boşluk oluştuğuna da dikkat çekildi. Bakanlık yetkililerinin açıklamaları şöyle: "İnternetten alışveriş konusunda ne yazık ki hala yeterli düzenlemeler yok. Bu örnek bizim için de üzerinde çalışılması gereken bir konu oldu. Öncelikle şirketin tüm kayıtlarını inceleyeceğiz. Daha sonrasında bu konuda nasıl bir yasal düzenleme yapılacağı üzerine de çalışma başlatacağız."

Çaydan çorbaya her şey satıyor

Referans ve Hürriyet'in cuma günü manşetine taşıdığı sanal titan Shopa&Earn, çaydan, şekere, kozmetik ürünlerinden çorba ve kıyafete kadar her türlü ev ihtiyacı ve hızlı tüketim ürünlerinin internet üzerinden satışını yapıyor. Satış adresi ise www.shopandearn-tr.com. Fakat bu internet sitesinde alışveriş yapmak öyle kolay değil.

Daha önce titan benzeri bir olayda da adı geçen Hakan Dalkılıç ve bir grup arkadaşının oluşturduğu showandearn-tr.com.sitesi her yaştan ve her kesimden kişiye 200 euro karşılığında "Hoşgeldin paketi" vererek sözleşme ile üye yapıyor.  Her üyenin sisteme yeni üyeler getirmesi ve her ay 100 euroluk alışveriş yapmaya devam etmesi durumunda, yapılan alışverişlerden prim alarak büyük paralar kazanabileceği söyleniyor.

Avantaj Alışveriş Dünyası A.Ş. bütün faaliyetini internet aracılığıyla yapıyor. Sitede satılan ürünlerin fiyatları şirketin de belirttiği gibi piyasa fiyatının altında değil. Hatta bazı ürünlerde üzerinde. Site birçok ürünü sipariş üzerine temin ettiğini belirtiyor. Sisteme dahil olan herkes, her ay en az 100 euroluk alışveriş yapmaya zorlanıyor. Yapmazsa o ayki bonuslardan yararlanamayacağı söyleniyor. Katılımcı 1 ay 500 euroluk alışveriş yapsa da gelecek ay yine 100 euroluk alışveriş yapmak zorunda.

Ama katılımcılara alışverişler üzerinden nasıl bir kâr payı dağıtılacağı konusunda karmaşık anlaşılmaz bir model aktarılıyor. Katılımcının kendisiyle ilgili bilgileri ve kendinden sonra sisteme katılanları nasıl denetleyeceği ise tamamen belirsiz.

Öncelik mal satmak değil

En kritik nokta ise 200 euroluk "Hoşgeldin Paketi". Şirketin sitesinde her katılımcıdan alınan 200 euronun her katılımcının 4 kişiyi sisteme kattığında 3 ay sonunda 64 kişiye ulaşılacağı, bu durumda da ilk katılımcının 1000 euroluk müdürlük ücreti 300-5000 euro da kâr payı alacağı belirtiliyor. Şirket işin sırrının çok mal satmaya değil, çok kişiye ulaşmakta olduğunu da her fırsatta belirtiyor. Yani saadet zinciri değil, alışveriş sistemi olduğu iddia edilen yapıda insanların daha çok alışveriş yapması değil daha çok insanı shop&earn'e katması birinci öncelik. Daha çok kişiyi getirmeleri içinse katılımcılara web sitesinde uzun bir başlangıç eğitim kitabı bölümü ayrılmış. Burada katılımcı listesi oluşturmaktan insanları iknaya, nasıl reklam yapılacağından nasıl toplantı düzenleneceğine kadar, pek çok taktik veriliyor. Her fırsatta görüşülen kişiye mutlaka kısıtlı bilgi verilmesi, merak uyandırılması ve mutlaka yüz yüze görüşmeye davet edilmesi isteniyor.

OFİSE DAVET EDİLEN OKUR AÇIKLIYOR

'Ayda 10 bin euro vaadettiler'

Cuma günü Hürriyet ve Referans'ta yayınlanan haberler üzerine gazetemizi arayan bir okurun verdiği bilgiler yüz yüze görüşmedeki taktikleri de gözler önüne seriyor. Okurumuzun isteği üzerine ismini açıklamıyoruz. Ama ismi bizde mevcut. İşte okurun verdiği bilgiler:

"15 gün önce, uzun yıllardır görmediğim bir arkadaşım beni aradı. Kısa bir sohbetten sonra yeni bir işe başladığını anlattı. Ne olduğunu tam olarak söylemedi ama ilgimi çekti. Üniversite öğrencisiyim. 'Paraya ihtiyacın varsa gel sen de gelir sağlarsın' dedi. Beraber Caddebostan'da lüks bir ofise gittik. İçinde dev akvaryumlar vardı. Bizi toplantı odasına davet ettiler. Şirket yetkilisi burada bilgisayarda slaytlar gösterdi. Deri koltukları, ödülleri hatırlıyorum. Yetkili 'Bu sisteme para verir misin ? 200 euro artı KDV ile giriyorsun' dedi. Bu siteye üye olup, istediğim zaman alışveriş yapıp para da kazanabileceğimi söyledi. Hatta bana, 'İlk yıl bir kişinin getirdiği 5048 kişi oluyor. Seninle beraber getireceğin 5 kişi çalışma grubu olacak. Sen de danışman. Kimse sana karışmayacak. Çok para kazanacaksın' dedi. 'Ne kadad kazanacağım' dediğimde 'İlk aylarda fazla olmaz ama bin euro kazanan var. Bir yıl sonunda ayda 10.000 euro kazanır hale bile gelebilirsin' cevabını verdi. Bir sözleşme çıkardı. 'At imzayı, üye ol' dedi. Ben de 'Düşüneyim' diye müsade istedim. İkna etmek için çabası sürdü ama sonunda imzalamadım. Çünkü aklıma sözleşme takıldı. Alışveriş sitesinde niye sözleşme olsun. İmzalamadan çıktım."