AKP ve MHP’nin, seçim ittifakı çerçevesinde seçim yasasında yapacakları değişiklikler konusunda nihai anlaşmaya varıldı. Uzlaşma uyarınca cumhurbaşkanı olabilmek için gerekli 100 bin imza noterde değil seçim kurullarında atılacak, ittifak yapan partilerin adı ve milletvekilleri bir sütun içinde ayrı ayrı yazılacak.
Kamuoyuna daha önce uygulamaya konabileceği belirtilen bazı düzenlemelerden ise vazgeçildi. Bu çerçevede, yüzde 10 seçim barajına dokunulmayacak, milletvekili dağılımının hesaplama yöntemi D’hont metodu değiştirilmeyerek, dar veya daraltılmış seçim sistemine geçilmeyecek, yerel seçim için yasal bir ittifak düzenlemesi yapılmayacak.
İki partinin oluşturduğu komisyonun yeni seçim yasaları üzerinde vardığı ilkesel uzlaşmanın nihai hali Habertürk’ten Muharrem Sarıkaya’nın bugünkü yazısında yer aldı.
Üzerinde ilkesel uzlaşmaya varılan değişiklikler şöyle:
100 bin imza notere değil seçim kuruluna
Cumhurbaşkanlığı için TBMM dışından aday gösterilmesi için gerekli 100 bin imzanın noter yerine il ilçe seçim kurulları tarafından alınacak. Noterden imza verilmesinin seçmene 15 milyon liralık ek maliyet getireceği hesaplanmış.
Cumhurbaşkanına üç yardımcı
Cumhurbaşkanlığı yapılanmasında da siyasi hukuki, ekonomik-idari ve teknik olmak üzere üç yardımcı hedeflenmiş. Sayının artırılması yetkisi Cumhurbaşkanı’na bırakılmış.
İttifaka oy verme sistemi
Partilerin birlikte seçime girmesinin önünü açan düzenlemeye göre eğer A-B-C partileri ittifaka girmişse onlar için birleşik oy pusulasında ittifak adının yazdığı bir sütun bulunacak. İttifaka giren partilerin de ayrı hanelerde kendi logoları ve parti isimleri altında milletvekili aday listesi olacak. Seçmen ittifaktan hangi partiyi daha çok istiyorsa onun logosu üzerine mührü basacak ancak oyları aynı havuzda toplanacak.
D’Hont sistemine devam
Siyasi partilerin çıkaracağı milletvekili sayısıyla birlikte ittifakın toplam aldığı oylara düşen milletvekili dağılımın hesaplanmasında da 1961’den bu yana her seçimde uygulanan, D’Hont veya nispi temsil diye adlandırılan sistem uygulanacak.
Örneğin, toplam oyları % 10 barajını aşan bir ittifakın, seçim bölgesindeki oyları toplamı 101 bin, ittifaka düşen milletvekili sayısı 7, oy dağılımı da A: 61 bin, B: 25 bin, C: 15 bin olsun. İttifak partilerinin oyları 7 milletvekiline ulaşana kadar 1, 2, 3, 4…’e sıralı bölünecek; A: 4, B: 2, C: 1 milletvekili kazanacak.