İktidar ve muhalefet partilerinin üzerinde uzlaştığı ve TBMM’nin tatile girmeden evvel çıkarılmasını istediği Özürlüler Yasa tasarısı Plan ve Bütçei Komisyonu’ndan jet hızıyla geçti.

Bankalar Kanunu’nun görüşüldüğü komisyonda araya alınan tasarı, iktidar ve muhalefet milletvekillerinin uzlaşması sonucu değiştirilerek kabul edildi.

Özürlülüğün önlenmesi ve özürlülerin sorunlarını çözmeye yönelik düzenlemeler getiren yasa    Tasarı ile ''özürlü'', ''özürlülük ölçütü'', 'hafif özürlü'', ''ağır özürlü'', ''bakıma muhtaç özürlü'', ''korumalı işyeri'', ''korumalı işyeri statüsü'', ''rehabilitasyon'' gibi özürlülerle

ilgili kavram, sınıflandırma ve mekanlara, uluslararası standartlarda ortak tanım getiriliyor.

    Özürlülerin yanı sıra ailelerini, özürlülere yönelik hizmet veren kurum ve kuruluşlar ile diğer ilgilileri kapsayan tasarıya göre devlet, insan onur ve haysiyetinin dokunulmazlığı temelinde,

özürlülerin ve özürlülüğün her tür istismarına karşı sosyal politikalar geliştirecek. Özürlüler aleyhine ayrımcılık yapılamayacak;ayrımcılıkla mücadele, özürlülere yönelik politikaların temel esası olacak. Hiç kimseye, özürlülüğünden dolayı ayrımcılık yapılamayacak.     Özürlülere yönelik kararlarda ve verilecek hizmetlerde özürlülerin, ailelerinin ve gönüllü kuruluşların katılımı sağlanacak. Özürlülere yönelik hizmetlerin sunumunda aile bütünlüğünün

korunması esas alınacak.Kurum ve kuruluşlarca özürlülere yönelik mevzuat düzenlemelerinde

Özürlüler İdaresi Başkanlığı'nın görüşü alınacak  Özürlülere yönelik bakım hizmetlerini, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü'nden ruhsat alan gerçek ve tüzel

kişiler ile kamu kurum ve kuruluşları verebilecek. Bakım hizmetlerinin sunumunda kişinin biyolojik, fiziksel, psikolojik ve sosyal ihtiyaçları da dikkate alınacak. Özürlülüğün önlenmesi, var olan özrün şiddetinin olabilecek en düşük seviyeye çekilmesi ve ilerlemesinin durdurulmasına ilişkin çalışmalar, Sağlık Bakanlığı'nca planlanıp yürütülecek. Özür türlerini dikkate alan iş ve meslek analizleri, Özürlüler İdaresi Başkanlığı'nın koordinatörlüğünde Milli Eğitim Bakanlığı ve

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından yapılacak.

SOSYAL VE MESLEKİ REHABİLİTASYON-

Özürlülere yönelik sosyal ve mesleki rehabilitasyon hizmetleri belediyeler tarafından da verilebilecek. Belediyeler, bu hizmetlerin sunumu sırasında gerekli gördüğü hallerde, halk eğitim ve çıraklık eğitim merkezleri ile işbirliği yapacak. Rehabilitasyon talebinin

karşılanamaması halinde özürlü, hizmeti en yakın merkezden alacak ve ilgili belediye, her yıl bütçe talimatında belirlenen miktarı hizmetin satın alındığı merkeze ödeyecek.

İşe alım sürecinin hiçbir aşamasında özürlülerin aleyhine ayrımcı uygulamalara gidilemeyecek, çalışan özürlülere diğer kişilerden farklı muamelede bulunulamayacak.

Özürlülük durumları nedeniyle işgücü piyasasına kazandırılmaları güç olan özürlülerin istihdamı, öncelikle korumalı işyerleri aracılığıyla sağlanacak.     Hiçbir gerekçeyle özürlülerin eğitim alması engellenemeyecek. Özürlülerin eğitim almasını kolaylaştıracak çalışmalarda bulunmak üzere YÖK bünyesinde Özürlüler Danışma ve Koordinasyon Merkezi

kurulacak.   

TÜRK İŞARET DİLİ SİSTEMİ-

 İşitme özürlülerin eğitim ve iletişimlerinin sağlanması amacıyla Türk Dil Kurumu Başkanlığı tarafından ''Türk işaret dili sistemi'' oluşturulacak.  Özürlülerin her türlü eğitim ve kültürel ihtiyaçlarını karşılamak üzere kabartma, sesli, elektronik kitap, altyazılı film ve benzeri materyal üretilmesini teminen gerekli işlemler, Milli Eğitim Bakanlığı ile Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca ortaklaşa yürütülecek. Özürlülerin eğitsel değerlendirme ve tanımlanması, il milli eğitim

müdürlükleri rehberlik araştırma merkezlerinde uzman kişilerden oluşan ve özürlü ailesinin yer aldığı özel eğitim değerlendirme kurulu tarafından yapılacak ve eğitim planlaması geliştirilecek. Bu planlama,her yıl yeniden değerlendirilerek gelişmeler doğrultusunda gözden

geçirilecek. Çıraklık eğitimi almak isteyen özürlülerin ilgi, istek, yetenek ve

becerileri doğrultusunda ve sağlık kurulu raporunu da dikkate almak suretiyle hangi meslek dalında eğitim alacaklarına, kurul karar verecek.

APARTMANLARDA ÖZÜRLÜLER İÇİN TADİLAT-

Özürlülerin yaşamı için zorunluluk göstermesi halinde, proje tadili, kat maliklerinin en geç üç ay içinde yapacağı toplantıda görüşülerek, sayı ve arsa payı çoğunluğu ile karara bağlanacak.

Toplantının bu süre içinde yapılamaması veya tadilat talebinin çoğunlukla kabul edilmemesi durumunda; ilgili kat malikinin talebi üzerine bina güvenliğinin tehlikeye sokulmadığını bildirir komisyon raporuna istinaden ilgili mercilerden alınacak tasdikli proje

değişikliği veya krokiye göre inşaat, onarım ve tesis yapılacak.

Mevzuata uygun olmak kaydıyla kariyer mesleği olan özürlülerin mesleklerine uygun münhal kadrolara atanması, mesleklerini icra veya infaza yardımcı araç ve gereç kurumlarınca temin edilecek.  Özürlülerin devlet memurluğuna alınma şartları ile hangi işlerde

çalıştırılacakları, mesleklerini icra ve infazda hangi yardımcı araç ve gereçlerin kurumlarınca temin edileceği, zihinsel özürlülerin hangi görevlere atanmasında asgari eğitim şartından istisna edileceği hususları Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal

Güvenlik Bakanlığı, Özürlüler İdaresi Başkanlığı ve Devlet Personel Başkanlığı'nca ortaklaşa hazırlanacak yönetmelikle düzenlenecek.  Özürlü çocuğu ve kardeşi bulunan devlet memurları, istemeleri halinde özürlü yakınlarının eğitim-öğretim gördüğü il veya ilçeye

atanabilecek.  Türkiye sınırları içinde 200 metrekareye kadar tek konutu olan

özürlü, emlak vergisi ödemeyecek.

ÖZÜRLÜLERE AYLIK VERİLMESİ-

 65 yaşını doldurmadığı halde başkasının yardımı olmaksızın hayatını devam ettiremeyecek şekilde malul olduklarını tam teşekküllü hastanelerden alacakları sağlık kurulu raporu ile kanıtlayanlara, muhtaç aylığının 3 katı aylık bağlanacak. 18 yaşını doldurduğu halde kanunen bakacak kimsesi bulunmayan ve toplam geliri muhtaç aylığının altında olan özürlülere 2 kat aylık

bağlanacak.  Toplam aylık geliri muhtaçlık aylığının altında olanlardan

bakmakla yükümlü olduğu 18 yaşını tamamlamamış özürlü yakını bulunanlara da muhtaçlık aylığının 2 katı aylık verilecek. Herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan malul olmaları nedeniyle yetim aylığı alan çocuklardan, bu aylık ve gelirleri muhtaçlık aylığının altında olanlara, aradaki fark kadar ödeme yapılacak. Sosyal güvenlik kuruluşları ödeyecekleri bu farkları Hazine'den tahsil edecekler.

 GÜVENCESİZ OLANLARIN BAKIMI-

 Sosyal güvenlik kurumlarına tabi olmayan, bakıma muhtaç özürlülerden ailesini kaybetmiş olanlar ile ailesi ekonomik veya sosyal yoksunluk içinde bulunanlara bakım hizmetinin, resmi veya özel bakım kurumlarında ya da ikametlerinde verilmesi sağlanacak. Bakıma muhtaç özürlülere sunulacak bakım hizmetinin karşılığı olarak her ay için kişi başına belirlenecek tutar, iki aylık net asgari ücretten fazla olamayacak.

 Bakıma muhtaç özürlülerden, Kurumca bakılanlar dışındakilerin bakım ücreti, bu amaçla Kurum bütçesine konulacak ödenekten karşılanacak. İşitme ve konuşma özürlülerine gerek görüldüğü hallerde tercümanlık yapmak üzere, illerde işaret dili bilen personel

görevlendirilecek. Personelin işaret lisanı öğrenmeleri için kurs düzenlenecek.

 Özürlülerin araçları için ayrılmış park yerlerine park edenlere,Park yasağı ihlalinde öngörülen para cezası, iki kat uygulanacak Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü, özürlülerin spor yapabilmelerini sağlamak ve yaygınlaştırmak üzere spor tesislerinin özürlülerin

kullanımına uygun olmasını sağlamak başta olmak üzere, her türlü çalışmayı yapacak.

 Rehabilite edici tıbbi hizmetlerde kullanılan yardımcı araç ve gereçleri üretmek amacıyla, kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulacak kuruluşların açılış iznini vermeye Sağlık Bakanlığı yetkili olacak.    

 EĞİTİM GİDERLERİ BÜTÇEDEN KARŞILANACAK-

 Görme, ortopedik, işitme, dil-konuşma, ses bozukluğu, zihinsel ve ruhsal özürlü çocuklardan özel eğitim değerlendirme kurulları tarafından, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezlerine devam etmeleri uygun görülenlerin eğitim giderlerinin her yıl bütçe uygulama talimatında belirlenen miktarı, Milli Eğitim Bakanlığı bütçesine konulacak ödenekten karşılanacak. Bu düzenleme, 1 Haziran 2006 tarihinde yürürlüğe girecek.  Devlet, kalıtsal kan hastalıklarından talasemi ve orak hücreli anemi dahil olmak üzere, bütün kalıtsal kan hastalıklarıyla ve

özürlülüğe yol açan diğer kalıtsal hastalıklarla koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında mücadele edecek. Bunun için gerekli ödenek Sağlık Bakanlığı bütçesine konulacak.

 Radyo ve televizyonlar, kadınlara, güçsüzlere, özürlülere ve çocuklara karşı şiddeti ve ayrımcılığı teşvik eden yayın yapamayacak.     Ana ve babanın deneyimsizliği, hastalığı, başka bir yerde bulunması veya benzeri sebeplerden biriyle velayet görevini gereği gibi yerine getirememesi durumunda velayet yetkisi elinden alınacak.     Büyükşehir belediyelerinde özürlülerle ilgili bilgilendirme, bilinçlendirme, yönlendirme ve danışmanlık hizmetlerini vermelerine yönelik olarak özürlü hizmet birimleri oluşturulacak.

 Görme özürlüler, tanığa gerek olmadan da imzaya dayalı işlem yapabilecek.

 AK Parti'liler tarafından hazırlanan ve CHP'li üyelerin bazılarının da destek verdiği önergeyle özürlülere yönelik araçların alımında ve satımında ÖTV kolaylığı getirildi.

 Devlet Bakanı Nimet Çubukçu ile Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanvekili Altan Karapaşaoğlu'nun karşı çıktığı hüküm uyarınca, motor silindir hacmi 2000 cc'ye kadar dizel araç alan özürlüler ÖTV ödemeyecek. Ayrıca, özürlü, aracını başka bir özürlüye sattığı

takdirde ÖTV satış fiyatından düşmeyecek.     Tasarının, yarın TBMM Genel Kurulu'nda görüşülmesi bekleniyor.