Yeni Yılla birlikte çalışanlar gözünü ocak ayında açıklanacak ücret zamlarına çevrildi. İflaslar ve küçülmelerle geçen bir yılın ardından şimdi 2010'daki zam oranları merak konusu.

Elbette beklentiler yüksek değil. Hatta işten çıkarılma hala pek çok çalışanın en büyük korkusu. Krizde dip görüldü, görülmedi tartışmaları da bu endişeyi körüklüyor. Hal böyle olunca çalışanların şirketteki varlıklarını koruma gayreti zam beklentisinin önüne geçiyor.Para Dergisi'nden Tuğçe Altınsoy'un haberine göre, bu durumun farkında olan şirketler de çalışan verimliliği ve memnuniyeti adına yeni bir yol izleyecek gibi görünüyor. Bu da az zamma karşın kariyer planlaması yapıp ek sorumluluk ve yetki vererek çalışanların ruhunu okşamak. Ayrıca performansa göre prim uygulamasına ağırlık vermek...

2010, TELAFİ YIU OLACAK

Bu yıl genel trend şirketlerin performans ve enflasyon bazlı ücret zammı yapacak olması. Yenibiris.com'un üye işverenleri arasında yaptığı anketin sonuçları da bu durumu kanıtlar nitelikte... Ankete göre katılımcıların yüzde 40'ı, yılın başında sadece enflasyon oranında zam yapmayı planlıyor. Bu da gözleri aralık ayı enflasyonuna çeviriyor. Şu sıralar enflasyon için yüzde 6 oranının telaffuz edildiği iş çevrelerinde, zamların da bu düzeyin en fazla yüzde 1-2 puan üzerinde olması beklentisi hakim. Dolayısıyla ücret zamları için en gerçekçi tahmin yüzde 7 ila 10 arasında. En alt sınırın da yüzde 5.5 olması bekleniyor.

Yenibiris.com Genel Müdürü Deniz Ceylan Kılıçlıoğlu'na göre, bütün bunlann ardında şirketlerin genel olarak kriz sebebiyle zam konusuna temkinli yaklaşması yatıyor. Ancak başarılı çalışanların kaybedilmesi riskini göze alamayan şirketlerin her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyulan motivas¬yonu sağlamak için şartlar elverdiği ölçüde artış yapacağı da bir gerçek.

SIFIR ARTIŞ YOK

2010'u en doğru şekilde öngörebilmek için geriye dönüp eski krizlerden sonra neler olduğuna da bakmak gerekiyor. Türkiye; 1994, 2001 ve 2008 olmak üzere 7 yılda bir ekonomik kriz yaşıyor.Yapılan bir araştırmaya göre, kriz dönemlerinde ve sonrasında benzer değişimler yaşanıyor, firmalar benzer tarzda hareket ediyor.Büyüme ve küreselleşmenin,gelişim, motivasyon ve bağlılık gibi insan yönetimi konularını ön plana çıkarttığından söz eden PwC Türkiye İK Hizmetleri Müdürü Murat Karakaş, bu önceliklerin de eğitimler ve ücretlerde çalışanların lehine bir ortam hazırladığına değiniyor: KARLILIK ZAMMA YANSIMAYABİLİR 2009 yılında firmaların çok temkinli davrandığını belirten KRM Yönetim Danışmanlık Operasyon Müdürü Dilek Yılmaz Tekirgöl ise yeni dönem için beklentilerin daha olumlu olduğu ve bu durumun şirketleri cesaretlendirebileceği görüşünde. Zorlayıcı dönemlerde insan faktörünün daha çok öne çıktığına dikkat çeken Tekirgöl, "2009 yılı bunu bir anlamda kanıtladı. 2010'da kilit personel için iyi¬leştirmeler yapılabilir" diyor. Ancak genel olarak yüzde 5.5 ila 10 arasında olacağı öngörülen zamların çalışanlar tarafından yeterli görülmeyebileceğini de hemen ekliyor.

KİM DAHA ÇOK ZAM YAPACAK?

Secretcv.com Genel Müdürü Okan Tütüncü'ye göre, yüzde 7 ila 10 arasında değişecek olan zam oranlarında performans yönetiminin devreye girmesiyle birlikte artışlar ya da düşüşler yaşanacak. 2009 yılında büyümesini sürdüren ve krizin çok fazla etkilemediği sektörlerde oranlar daha yüksek olacak. Bu sektörleri enerji, telekomünikasyon, perakende ve sağlık olarak sıralayan Tütüncü, kardan zarar eden bankacılık ve turizm gibi sektörlerde ise oranların normal seviyelerde olacağını tahmin ediyor.

ŞİRKETLER NE DİYOR?

ANADOLU SİGORTA Zam Mayıs 2010'da Anadolu Sigorta, Banka ve Sigorta İşçileri Sendikası (BASİSEN) ile yapılan ve 1 Mayıs 2008 ila 30 Nisan 2010 dönemini kapsayan 13'üncü dönem toplu iş sözleşmesi doğrultusunda çalışanlarının maaş artışlarını gerçekleştiriyor. Firma, buna göre maaşlara 2009 yılının mayıs ve kasım aylarında 2 kez artış yaptı. Bu nedenle ocak ayında ücretlere zam yapılması söz konusu değil.Ancak 2010 yılında Anadolu Sigorta ile BASİSEN arasında Mayıs 2010'dan itibaren geçerli olmak üzere 2 yıllık süre için yeni bir toplu iş sözleşmesi imzalanacak.. Ve zam oranları bu toplu iş sözleşmesiyle tespit edilecek.

ZyXEL TÜRKİYE

Yılda 4 kez prim veriyor ZyXEL Türkiye'nin zam oranlarında pazar değerleri ve enflasyon oranı temel belirleyiciler arasında yer alıyor. Bunun yanı sıra pozisyonla birlikte tecrübe birikimi ve gelecek vadeden çalışanların durumu farklılık gösteriyor.Firma, 2009'da ekonomik krizin etkilerini gözlemlemek ve önünü görebilmek adına zam yapmamıştı. Ancak 2010'da 1 yıldan uzun süreli çalışanlara yüzde 7 ila 10 arasında zam yapılması hedefleniyor. Zam uygulaması yılda 1 kez yapılacak.

SAS TÜRKİYE

Zam aralığı yüzde 7 ila 10 SAS Türkiye, zamları belirlerken, şirket genel performansı, hedeflere ulaşma durumu, şahsi performanslar ve enflasyon oranı gibi kriterleri göz önünde bulunduruyor.SAS Türkiye'de zam oranları her yılın sonunda gerçekleştirilen performans değerlendirmeleri sonucu ortaya çıkıyor. Ancak firma, bu yıl yüzde 7 ila 10 arasında, bir kez zam yapmayı planlıyor.

ISS TÜRKİYE

En fazla yüzde 6 zam ISS Türkiye için enflasyon oranındaki artış, 2009'da olduğu gibi bu yıl da zam oranının belirleyici faktörü olacak. 2010'da yüzde 4 ila 6 arasında ücret artışı planlayan firma, mavi yakalılar için asgari ücret artışı oranında yılda 2, beyaz yakalılar içinse yılbaşında belirlenen enflasyon oranına paralel 1 kez zam yapıyor.

DAY MOD ÇORAPLARI

Zam aralığı yüzde 10-15 Mod Çorapları, Ocak 2010'daki zamlar için öncelikle devletin açıklayacağı asgari ücret zammı ve temel ihtiyaçlara yapılan zamları baz alacak. Bu verilere göre bütçesi doğrultusunda karar verecek olan Day Mod Çorapları'nın sahibi Cansu Gün, "Yüzde 10 ile 15 arası zam yapmayı planlıyoruz" diyor.

FLORMAR

Yüzde 15 zam yapacak Son 2 yıldır giderlerinde yüzde 25 maliyet artışı yaşayan kozmetik sektöründe zam yapılmıyordu. Bu sene ise durum değişecek gibi görünüyor. 2010'da yüzde 10 ila 15 arasında zam planladıklarını söyleyen Flormar Yönetim Kurulu Üyesi Alp Şen-bay, "Bütçeye konan tek bir zam planlamamız var" diyor.

ARENA BİLGİSAYAR

Terfi yok Arena Bilgisayar'ın ocak ayında yapacağı zamlar için 2010 bütçe planlamaları ve kişisel performanslar belirleyici olacak. Yüzde 7 ila 10 arasındaki oranın kendileri için de geçerli olduğunu belirten Arena Bilgisayar CFO'su Serkan Çelik, yılda 1 kez zam yapmayı planladıklarını sözlerine ekliyor.Firmanın fllvlld bu yıl terfilere ağırlık verme gibi bir düşüncesi de yok.

ESET TÜRKİYE

Zamda üst sınır yüzde 20 Departmanların gerekleri ve hedefleri belli aralıklarda değerlendiren firma, çalışanlarının sadece şirkete değil, kendisine, çalışma arkadaşlarına ve müşterilerine kattıklarını da değerlendiriyor. Bu bağlamda ESET Türkiye, 2010'da yüzde 5 ila 20 aralığında zam yapmayı hedefliyor.

SCHLOTZSKY'S

TÜRKİYE Hizmetin zammı yüzde 10 Schlotzsky's zam yaparken dikkate alacağı temel belirleyiciler, TEFE-TÜFE oranları ve satış hedeflerinin yakalanması olacak. Pek çok firma gibi zam aralığı için TEFE ve TÜFE oranlarının açıklanmasını bekleyen Schlotzsky's yüzde 10 zam yapmayı planlıyor.

EKS DIŞ TİCARET

Enflasyon oranında zam Kriz dönemleri de dahil olmak üzere maaşlarda hiçbir zaman kısıntıya gitmeyen EKS Dış Ticaret, Ocak 2010'da yapacağı zamlarda yıllık enflasyon oranı ve kişisel performansları dikkate alacak. Zamlarda enflasyonun altına düşmemeyi hedefleyen firma, oranları kişisel performanslara göre de artırmayı hedefliyor.

PİZZA PİZZA

Herkese prim var Pizza Pizza'nın zam oranları için belirlediği kriterlerin başında 2010 yılı için yüzde 100 büyüme hedefi geliyor. Verimlilik, personelin kişisel gelişimi ve performansı da temel belirleyiciler arasında yer alıyor. Pizza Pizza'da bir personelin bir departmandan diğerine transferinde de zam politikası uygulanıyor.Yılda 1 kez yüzde 7 ila 10 arasında zam yapmayı planlayan Pizza Pizza'da, motorlu kuryecisinden müdürüne kadar herkes prim sisteminden faydalanma imkanına sahip.

GÜNAYDIN ET

Yüzde 5 ila 8 arasında zam Günaydın Et, 2010 yılında büyüme ve bütçe oranını yüzde 5 olarak belirlediği için yine yüzde 5 ila 8 oranında zam yapmayı hedefliyor. İlk zammı Ocak 2010'da yapacak olan firma, yıl içindeki averaj ve cirolara bakarak iknci zammı yapıp yapmayacağına karar verecek.