Cumhurbaşkanı Erdoğan, davetine icabetle İstanbul'a gelen Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy'i Vahdettin Köşkü'nde törenle karşıladı. Karşılamada tokalaşan iki lider, daha sonra baş başa görüşmeye geçti. Yaklaşık 2,5 saat süren toplantının ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy kameralar karşısına geçti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamalarından satır başları:
* Kıymetli dostumla son yüz yüze görüşmemizi geçen sene Ağustos ayında gerçekleştirmiştik. Kendisiyle birçok telefon görüşmesi de yaptık yapıyoruz. Yaşananlara karşın Türkiye-Ukrayna dostluğu her bakımdan daha da güçlendi.
* 500'ncü gününe uyanacağımız savaşta Ukrayna halkı ülkesinin bağımsızlığını savunuyor. Çatışma tehlikesinin belirmeye başladığı andan itibaren savaşın önlenmesi için elimizden gelen çabayı sarf ettik.
“SÜRENİN UZATILMASINI TEMENNİ EDİYORUM”
* Ukrayna ile olan dayanışmamızı birçok alanda verdiğimiz somut yardımlarla da sergiledik. Diğer taraftan savaşın uluslararası hukuk temelinde müzakereler yoluyla sona erdirilmesi için en yoğun çabayı harcayan ülke olduk.
Geçen senenin temmuz ayında İstanbul'da atılan imzalarla Karadeniz Tahıl Girişimi’ni hayata geçirdik. 1 yılda 33 milyon tona yakın tahılı ihtiyaç sahiplerine ulaştıran girişimin 17 Temmuz'da dolacak süresinin yeniden uzatılmasını temenni ediyorum. Tarafların bu maksatla küresel sorumluluk bilinciyle hareket edeceğine inanıyorum.
“UKRAYNA, NATO’YA ÜYELİĞİ HAK EDİYOR”
* Şüphesiz Ukrayna, NATO'ya üyeliği hak ediyor. Her zaman ısrarla savunduğu bir hususu tekrar vurgulamak istiyorum. Adil bir barışın kaybedeni olmaz. Taraflar arasındaki anlayış farklılıklarına rağmen barış anlayışlarına bir an önce geri dönülmesi en samimi arzumuzdur. Ukrayna'nın yeniden ayağa kaldırılmasında her türlü desteği vereceğiz. Ukrayna'da lider konumda olan müteahhitlik şirketlerimiz ülkenin yeniden imarında da Ukraynalı dostlarına yardımcı olacaktır.
* Ukrayna ile dayanışma içinde olurken savaşın müzakereler temelinde sona erdirilmesi için gayretlerimizi sürdüreceğiz. Görüşmelerimizin ülkelerimiz, bölgemiz ve uluslararası toplum için hayırlara vesile olmasını diliyorum.
ZELENSKİY: KARADENİZ’DE İSTİKRARI SAĞLAMAMIZ LAZIM
Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy de şu ifadeleri kullandı:
* Tüm hakların menfaatleri dengeli olmalı. Bizim genel bir bakışımız var. Hiç kimse devletimizin ve haklarımızın menfaatlerine karşı olan şeyleri kabul ettiremez. Karadeniz kriz alanı olmamalıdır. Türkiye’nin Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne olan desteği için minnettarım.
* Rusya’nın hala kontrol ettiği alan olarak Kırım’daki durumu görüştük. Karadeniz Tahıl Girişimi’ne olan desteğiniz için minnettarım. Rusya geminin seyrini manipüle ediyor. Rusya öyle davranıyor ki Karadeniz’deki her şey ona ait. Bölgemizdeki halkların iyiliği bize bağlı. Karadeniz bölgesinde istikrarı sağlamamız lazım.
* Savaş zamanında bir araya geldik. Bu zor zamanda sayın Cumhurbaşkanı Ukrayna’ya gelerek bizi destekledi. Sayın Cumhurbaşkanının seçilmesinin ardından davet üzerine gelen ilk başkan benim. Burada birçok konuyu görüştük. Bizim için insanlar her şeyden önce geliyor.
* Esir olan Kırım Tatarları almak için de özellikle çalışıyoruz. Sonuç henüz elde etmedik. Bu konuyla ilgili daha fazla detay veremem. Neriman Celal’i de şahsen tanıyorum. Kırım Tatar Forumu’na katıldı ve kendisiyle çok fazla görüşme yaptık. Birçok esirimiz gibi o da serbest olacak. Bu yönde desteklerini esirgemen Sayın Cumhurbaşkanına minnettarım.
“SAYIN PUTİN İLE EN ÖNEMLİ GÜNDEMİMİZ BU”
Basın açıklamasının ardından Erdoğan ve Zelenskiy gazetecilerin sorularını cevapladı.
Rusya ile Ukrayna arasındaki esir takası hakkında sorulan bir soru üzerinde Erdoğan, “Esir mübadelesi konusunda Ukrayna tarafını dinledik. Rusya tarafı ile de görüşüyoruz. Konuyu Putin’le de görüştüm. Önümüzdeki ay Putin’in Türkiye’ye ziyareti olacak. bu arada olacak telefon görüşmelerinde de bu konuyu ele alacağız. Esir takasları öncelikli gündemimiz arasındadır. Takipçisiyiz. Ümit ediyorum ki kısa zamanda netice alalım” yanıtını verdi.
Tahıl Anlaşması ve arabuluculuk ilgili soru üzerine Erdoğan şu ifadeleri kullandı:
* İstanbul merkezli bu Tahıl Koridoru meselesinde çalışmalarımıza devam ediyoruz. 17 Temmuz sonrasını daha ne kadar uzatabiliriz bunun da çalışması içerisindeyiz. Temennimiz odur ki bu 2 ayda bir değil en azından 3 ayda bir olması gibi bir beklentimiz var. Süreyi de 2 yıla çıkarmak için gayretin içerisinde olacağız.
* Sayın Putin’le de bu en önemli gündemimiz. Afrika’daki fakir ülkeler hep buraya bakıyor ve bunun beklentileri içerisinde. Ukrayna limanındaki 12 gemiyi de sayın başkanla konuştuk. 12 gemiyi serbest bırakmak için gayret edeceklerini söylediler. Bunlar Türk gemileri ve buradaki iş adamlarımız da rahatlayacaklar.
“BU ÇOK ÖNEMLİ BİR MESELE”
Tahıl koridoru ile ilgili soruya Zelenskiy, “Bu çok önemli bir mesele. Diğer kıtalardaki insanları hayatı da Putin’in hangi ruh haliyle uyandığına bağlı olmamalı. Bence farklı koridorlar olmalı. Gemilerin üzerindeki blokların kaldırılması çok önemli. Bizim çok farklı çıkışlarımız var. Biz 2 ayda bir araya gelerek insanların nasıl yaşayacağını düşünmemeliyiz. Tahıl koridoru sadece bir devletin isteklerine bağlı olmamalı” yanıtını verdi.
TOPLANTI SIRASINDA ZELENSKİY’DEN PAYLAŞIM
Ukrayna lideri Zelenskiy, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşme devam ederken sosyal medya hesabı üzerinden paylaşım yaptı. Zelenskiy paylaşımında şunları söyledi:
* Cumhurbaşkanı Erdoğan ile kritik bir görüşme. Güvenlik – hem Karadeniz bölgemizde hem de genel olarak Avrupa’da. Ukrayna’nın toprak bütünlüğü ve egemenliğine verdiği destek için minnettarım. Barış Formülü – Ülkelerimizin, insanlarımızın ve çıkarlarımızın korunması. Hazırlanmakta olan Vilnius’taki zirveye dikkat.
* Karadeniz Tahıl İnisiyatifi’nin korunması ve geliştirilmesi ile gıda güvenliği için daha fazla çaba gösterilmesini ayrı ayrı ele alacağız. Dünya her türlü terörden korunmalıdır.