Irak’a Amerikan askeri göndermeyeceğini ama bunun dışındaki seçenekleri önümüzdeki günlerde değerlendireceğini söyleyen ABD Başkanı, şimdiye kadar 20 milyar dolar yardım yaptığı Irak güvenlik güçleriyle ilgili hayalkırıklığını dile getirip ülkede mezhep ayrımcılığı yapan Başbakan Maliki’yi üstü kapalı biçmde eleştirdi ve açıkça “Sizin işinizi biz yapamayacağız” dedi.

 IRAK’ta IŞİD’in Musul’u ele geçirip ülkenin diğer bölgelerine doğru ilerlemesi sonrası ABD Başkanı Barack Obama, Washington’da beklenen açıklamasını yaptı. Konuşmasında Irak’a Amerikan askeri göndermeyeceğini açıkça dile getiren Obama, Amerikan menfaatlerini de tehdit eden duruma karşı hava saldırısı dahil diğer seçenekleri ise önümüzdeki günlerde değerlendireceğini söyledi. ABD Başkanı, ayrıca Musul’da IŞİD’e karşı mevzilerini terk eden, Amerika’nın şimdiye kadar eğitim ve donanım için en az 20 milyar dolar para döktüğü Irak Ordusu ile ilgili hayalkırıklığını da açıkça dile getirdi. Bu durumun ülkedeki politik sorunlardan kaynaklandığını söyleyip Başbakan Maliki’yi de mezhepçi politikaları yüzünden üstü kapalı biçimde eleştirdi. Bu mezhep farklılıkları aşılmadığı sürece ABD’nin yapacağı hiçbir eylemin başarılı olamayacağını belirten Obama, “Bu işi onların yerine biz yapamayacağız” dedi. Obama, Beyaz Saray’dan ayrılmadan önce Güney Çimenleri’nde, “Dün ulusal güvenlik ekibimle durumu görüşmek için toplandım ve bugün de ekibimden son duruma dair bilgileri aldım” diyerek başladığı konuşmasında şunları söyledi:

GÜVENLİK GÜÇLERİ YETERSİZ

Terörist saldırı karşısında, Irak güvenlik güçleri birçok kenti savunmada yetersiz olduklarını kanıtladılar ve bu da teröristlerin Irak'ın topraklarının bir bölümünü istila etmesine izin verdi. Bu da Irak ve halkı için bir tehlike teşkil etmektedir ve bu teröristlerin doğası göz önüne alındığında, son kertede Amerikan çıkarlarına da bir tehdit olabilir.

TEHDİT YENİ DEĞİL

Bu tehdit yeni değil. Geçen yıl boyunca, sürekli artan eğitim, donanım ve istihbaratla Irak Hükümeti’ne güvenlik yardımını çoğalttık. Şimdi aşırılık yanlısı grupların ivmesini kırmak ve Irak güvenlik güçlerinin kapasitesini desteklemek için Irak’ın ek desteğe ihtiyacı var.

ASKER GÖNDERMEYECEĞİZ

Irak'a muharebe için ABD askerlerini geri göndermeyeceğiz, ama ulusal güvenlik ekibimden Irak'ın güvenlik güçlerini desteklemeye yardımcı olabilecek bir dizi diğer seçeneği hazırlamalarını istedim. Önümüzdeki günlerde de bu seçenekleri gözden geçiriyor olacağım.

IRAKLI LİDERLER AŞAMADI

Yine de açık olmak istiyorum. Bu sadece, hatta öncelikle, askeri bir zorluk değildir. Geçtiğimiz on yıl içinde, Amerikan askerleri Iraklılara kendi geleceklerini ele almaları için olağanüstü fedakârlıklar yaptı. Ne yazık ki, Iraklı liderler, uzun süredir orada yaşanan güvensizlik ve mezhep farklılıklarını aşamadılar. Ve bu, Irak Hükümeti ve kendi güvenlik güçleri içinde zaaflar yarattı.

IRAKLILARIN YERİNE YAPAMAYIZ

O yüzden Irak güvenlik güçlerine yardım sağlamak için yaptığımız herhangi bir eylem, Irak'ta bütün toplumların meşru çıkarları ve etkili bir güvenlik gücü yaratma kapasitesi için Irak'ın liderleri tarafından mezhep farklılıklarını bir kenara bırakacakları, istikrarı teşvik edecekleri samimi çabalarla birleşmek zorunda. Bunu onların yerine biz yapamayız. Ve bu tür siyasi çabaların yokluğunda, sağlayabileceğimiz her türlü yardım dahil kısa vadeli askeri eylem başarılı olmayacaktır.

BU BİR UYANMA ZİLİ

Yani bu bir uyanma zili olmalı. Irak'ın liderleri, ülkeyi bir araya getirmek için Irak halkı adına zor kararlar alıp fedakârlıklar sergileyeceklerini göstermek zorundalar. Bu çabaları sırasında, Amerika Birleşik Devletleri ve bizim dost ve müttefiklerimizin desteğini alacaklardır.

KOMŞULARIN MENFAATİ OLMAZ

Şimdi, Irak'ın komşularının da bu süreci desteklemek için bazı sorumlulukları var. Kimsenin teröristlerin Irak'ta yerleşik bir hal almasından menfaati olmaz. Ve hiç kimse, Irak'ın kaosa sürüklenmesinden fayda sağlamayacak. O nedenle, Amerika Birleşik Devletleri üzerine düşeni yapacak, ama sonuçta kendi problemlerini çözme işinin egemen bir ulus olarak Iraklılara bağlı olduğunu anlayın.

ÇABALARIMIZ İKİ KATI

Nitekim, bölgede IŞİD gibi grupların kendilerine güvenli bölgeler yaratamaması adına daha yetenekli terörle mücadele güçlerinin oluşturulmasına yardımcı olmak için çabalarımızı iki katına çıkardık. Ve Suriye'deki ılımlı muhalefete, Irak ve güvenlik güçlerine ve bölgedeki diğer ülkeler ile ortaklığımıza destek yoluyla bu çabalara devam edeceğiz.

KONGRE’YLE İSTİŞARE EDECEĞİM

Önümüzdeki birkaç gün boyunca Irak'taki durumu çok dikkatli izliyor olacağız. Önceliğimiz, yurtdışında hizmet veren personelimize yönelik her türlü tehdide karşı uyanık davranmak olarak kalacaktır. Uygun olan eylemi belirlerken Kongre'ye yakın istişare edeceğiz ve alacağımız yol konusunda Amerikan halkını tam olarak haberdar etmeye devam edeceğiz.

ORADA MENFAATİMİZ VAR

Bu yüzden orada çok büyük menfaatimiz var ve tabii ki Iraklıların daha iyi bir çizgi, daha iyi bir kader fırsatına sahip olmaları için bizim askerlerimiz, Amerikan halkı ve Amerikan vergi mükellefleri büyük yatırımlar ve fedakârlıklar yaptılar. Ama sonuçta, bunu Iraklıların elde etmeleri gerekir. Daha önce de söylediğim gibi, bu işi onların yerine biz yapamayacağız.

ÇOK PARA DÖKTÜK

Amerika Birleşik Devletleri, bu Irak güvenlik güçlerine çok para döktü ve biz de kendimizi Irak güvenlik güçlerinin eğitimine çok adadık. Gerçek şu ki, bu güvenlik güçleri daha güçlenmiş haldeki teröristlere karşı durma, onlarla savaşma ve yerlerini koruma konusunda istekli değiller. Ama güvenlik güçlerinde moral, bağlılık açısından bir problem olduğunu kanıtlayan, sayıca çok olan teröristler değil. Sonuçta bu çok uzun süredir ülkede var olan politik problemlerden kaynaklanıyor.

ABD BOŞALTMAYA BAŞLADI

Obama’nın konuşmasında bahsettiği seçeneklerin neler olabileceği konusunda yetkililerden bir açıklama gelmedi. Ama aralarında İncirlik Hava Üssü’nden yürütülecek uçak ya da İHA (insansız hava aracı) saldırısı dahil Washington’da pek çok seçenek konuşulmaya başlandı.
ABD Yönetimi, Irak’tan tahliyelere de başladı. Amerikan Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jen Psaki, ABD Hükümeti tarafından fonlanan Irak Hükümeti’ne hizmet veren bazı Amerikalı taşeronların Irak’tan tahliye edildiklerini açıkladı. Ancak Bağdat Büyükelçiliği ve Erbil’deki dahil ülkedeki diğer Amerikan misyonlarında herhangi bir değişiklik olmadığını söyledi. Kaynaklar, şimdiye kadar üç uçak dolusu Amerikalının Irak’tan ayrıldığını doğruladılar. Bağdat’ın dışında kalan Amerikan personeli için de tahliye planlarının hazır olduğu belirtildi.