ANKA’nın Türkiye İstatistik Kurumu(TÜİK) verilerinden yaptığı belirlemeye göre, Ekim 2011’de kayıtdışı istihdam oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 1.7 puan gerilemeyle yüzde 41.8 oldu. Kayıt dışı istihdam, bu düzeyi ile Ocak 2010’dan bu yana en düşük düzeyinde gerçekleşti. Kayıtdışı istihdam 2010 yılı Ocak ayında yüzde 41.7 düzeyindeydi. Kayşıtdışı istihdam oranındaki sevindirici bu gelişmeye karşın, Ekim’de istihdam edilen 24 milyon 486 bin kişiden, 10 milyon 236 bininin kayıtdışı istihdam edildiği belirlendi. Ekim, itibariyle son 1 yıllık dönemde istihdam edenlerin sayısı 1 milyon 514 bin kişiye ulaşırken, bunun 240 bin kişisinin kayıtdışı istihdam ettiği saptandı.

-KADINLARDA KAYITDIŞI İSTİHDAM HALA ÇOK YÜKSEK-

Ekim döneminde kadınlar arasında kayıtdışılık oranı bir önceki yılın aynı dönemine göre 1.9 puan azalışla yüzde 57.2’ye, erkeklerde 1.8 puan azalışla yüzde 35.5’e geriledi. Ekim itibariyle 7 milyon 97 bin kadın çalışanın 4 milyon 56 binini kayıtdışı çalışanlar, erkeklerde ise 17 milyon 388 bin çalışandan 6 milyon 180 binini kayıtdışı çalışanlar oluşturdu.

-KENDİ ADINA ÇALIŞANLARIN YÜZDE 65.7’Sİ KAYITDIŞI-

Ekim itibariyle son bir yıllık dönemde kendi hesabına çalışan 4 milyon 659 bin kişiden yüzde 65.7’sini oluşturan 3 milyon 63 bin kişinin kayıtdışı istihdam içinde bulunduğu belirlendi. Ücretli ve yevmiyeli olarak çalışan toplam 15 milyon 241 bin kişiden yüzde 25.1’ini oluşturan 3 milyon 823 bin kişisinin kayıt dışı çalıştığı tespit edildi. İşveren olarak faaliyet gösteren 1 milyon 244 bin kişiden yüzde 22.6’sını oluşturan 281 bin kişinin de sosyal güvenlik kaydı bulunmadığı öğrenildi.

-SOSYAL GÜVENCESİ OLMAYAN ÜCRETSİZ AİLE İŞÇİSİ SAYISI 3.5 MİLYON-

Kayıt dışı “çalışanlar” içinde en büyük grubu ücretsiz aile işçileri oluşturdu. Büyük bölümü tarım kesiminde bulunan ve standart bir istihdamdan farklı olarak tarım ya da ticaretle uğraşan, ailesine yardım eden bu kişilerin toplam sayısı 3 milyon 341 bin kişi. Bunların yüzde 91.9’unu oluşturan 3 milyon 69 bin kişisinin sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olmadığı görüldü. Normal bir istihdam olanağı elde edemediği için mevcut konumda yer alan bu kişilerin, ücretsiz aile işçisi şeklinde tanımlanması, Türkiye’deki işsizliğin boyutlarını da olduğundan küçük gösteriyor. Kayıt dışı çalışanlar toplamının 5 milyon 321 bini tarımda, 4 milyon 915 bini ise tarım dışı sektörlerde bulunuyor. Tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı Ekim 2010’da yüzde 85.3 iken, bu oran 2011 Ekim’de yüzde 84.6’ya geriledi. Tarım dışı sektörlerde istihdam edenler içinde sosyal güvenlikten yoksun olanların oranı ise 2010 Ekim ayındaki yüzde 29.1’lik seviyesinden yüzde 27’ye indi.

İstihdamdaki nüfus ve kayıt dışı çalışanlar

Ekim, bin kişi,15 yaş üzeri)

                     Toplam     Kayıtdışı Kayıtdışı  

                     İstihdam   İstihdam  Oranı(%)

Toplam               24.486     10.236    41,8

Ücretli/yevmiyeli    15.241      3.834    25,1

İşveren               1.244        281    22,6

Kendi hesabına        4.659      3.063    65,7

Ücretsiz aile işçisi  3.341      3.069    91,9

Tarım                 6.292      5.321    84,6

Tarım dışı           18.194      4.915    27,0