Hazine Ve Maliye Bakanı Berat Albayrak önümüzdeki 3 yılı kapsayan Yeni Ekonomi Programını açıkladı. Programa göre 2019’da enflasyon hedefi yüzde 12 olarak belirlendi. 2020 yılında daha önce yüzde 9.8 olarak açıklanan enflasyon beklentisi yüzde 8’e düştü. Enflasyon hedefi 2021’de yüzde 6, 2022’de yüzde 4.9 oldu. İşsizlik hedefleri ise 2019 yılında yüzde 12.9, 2020'de 11.8, 2021 9.8 olarak gerçekleşti. Albayrak, “Vergi adaleti sağlayacağız. Daha çok kazanandan daha çok vergi alınmasının önünü açacak bir vergi reformu adımını atmaya başlıyoruz” dedi. İşte Bakan Albayrak’ın açıklamalarından satır başları:

Avrupa ekonomisinin küçülmesinde dengelenme hedefi başarı ile uygulandı. IMF yalanları ve felaket senaryoları ile tüm toplumda korku hakim kılınmaya çalışılıyor. Ülkemizin potansiyeline her zaman güvendik.

Rahatlamanın çok daha iyi olacağına hep inandık. Bu duruşumuz birilerini rahatsız etti. Milletimizle birlikte büyük badirenin etkilerini bir yıl gibi kısa bir sürede geride bıraktık. Bu yılki programın ana temasına ‘değişim başlıyor’ dedik. Artık ülkemizin bir üst lige çıkması için bu değişimi inanarak gerçekleştirebiliriz.

“DENGELENME SÜRECİNDE TÜRKİYE KÜÇÜLMEDİ”

Yaşanan kur ataklarının ardından resesyon beklentisine rağmen kuvvetle muhtemel yıl sonunu pozitif bir büyüme ile kapatmaya hazırlanıyoruz. Ciddi bir dengelenme sürecinde Türkiye küçülmedi. Son iki büyüme rakamı bunu ortaya koydu. 2009 yılında neden bu kadar küçülürken cari fazla veremedik?

“ÖZEL TÜKETİMDE İVMELENME BEKLİYORUZ”

Doktora tezlerinde irdelenecek diğer ülkelere örnek bir bir yıllık dengelenme süreci yaşadık. Özellikle yılın ikinci yarısında ertelenen özel tüketimde ivmelenme bekliyoruz. Makro ekonomik göstergelerin hemen hemen hepsinde o döneme geldik. Kur ataklarının piyasalarda tamamen hissedildiği dönemi diğer gelişmekte olan ülkelerle kıyasladığımızda görüyoruz.

“ENFLASYONU YÜZDE 5’İN ALTINA ÇEKMEK TEMEL HEDEF OLMAYI SÜRDÜRÜYOR”

2019 yılında ekonomide daralma malumunuz genel kabüldü. Bankalar kredilerde aşırı ihtiyatlı davrandı. Faiz maliyetlerinden dolayı yatırımlar azaldı. Birilerini üzecek bir şekilde yumuşak inişi sağladık. Bir süre daha bunu sürdürdükten sonra programımızı ikinci faza taşıyacağız. 2019-2021 dönemini kapsayan programda 112 maddeden oluşan eylem planı hazırlamıştık. Bu dönemde özellikle ekonomide temel mücadele alanlarında enflasyon gelecek. Eğer ekonomide güçlü bir Türkiye ideali ortaya koyuyorsak, bunlar enflasyonu yüzde 5'in altına çekmeden gerçekleşmesi çok zor. Enflasyonu yüzde 5'in altına çekmek temel hedef olmayı sürdürüyor.

ENFLASYON HEDEFLERİ

2019'u yüzde 12'lik enflasyon tahmini ile geride bırakmayı hedefliyoruz. 2020 yüzde 9.8'di yüzde 8 oldu. 2021 yüzde 6, 2022'de yüzde 4.9'luk enflasyon hedefliyoruz.

İŞSİZLİK HEDEFLERİ

2019 yılını yüzde 12.9'luk ile işsizlik oranı ile kapattıktan sonra 2020'de 11.8’e, 2021'de 9.8'e düşürmeyi hedefliyoruz.

BÜYÜME HEDEFLERİ

Yeni Ekonomi Programı’nda büyüme hedefleri, 2019 yılı için yüzde 0,5, sonraki 3 yıl için yüzde 5’er olarak belirlendi.

“SERA YATIRIMLARINI TEŞVİK EDECEĞİZ”

Merkez Bankası'na güçlü destek vermeyi sürdüreceğiz. Enflasyon yapışkanlığına karşı önemli başarı elde ettik. Fiyatlama davranışlarında olabilecek bozulmalara karşı sağlam bir duruş sergiledik. Para politikasının etkinliğini kazanmasıyla fiyat ve vergi desteklerini sona erdirdik. ÜFE ve TÜFE arasındaki makası kapatarak süreci tamamladık. Gıda enflasyonu ile mücadele için sulama yatırımları sebze meyve fiyatlarında dalgalanmanın önlenmesi için sera yatırımlarını teşvik edeceğiz.

“YILI CARİ FAZLA VEREREK KAPATACAĞIZ”

Kamunun yönlendirdiği fiyatlarda YEP enflasyon hedeflerine göre ayarlamalar yapacağız. 2019 yılı için cari açığın milli gelire oranı yüzde 3'tü, bu yıl cari fazla vererek yılı kapatacağız. Talepteki değişimle birlikte cari dengede açık vereceğimizi biliyoruz. 2020 yılı için cari açıkta milli gelire oran yüzde 1.2, 0.8., 2021. 2020'de sıfıra indirmek için çalışacağız. Burada kilit kelime, değişim…

“LÜKS TÜKETİME YÖNELİK TEDBİRLER DEVAM EDECEK”

Dış ticarette sağladığımız dönüşüm, cari açıktaki kazanımların temelini oluşturuyor. 2020 yılında lüks tüketime yönelik tedbirler devam edecek. İthal ara malların üretimi konusunda çalışmalar sürüyor. İVME paketi ile başlattığımız ihracatı ve yerlileştirmeyi sağlayan kredi politikası genişleyerek ve artarak devam edecek. Bunun yanında Türkiye Varlık Fonu cari dengeyi güçlendiren sabit sermaye yatırımları ile birlikte bu sürece katkıda bulunacak.

DAHA ÇOK KAZANANDAN DAHA ÇOK VERGİ

Bu yıl bütçe dengesinde program hedefinin üzerinde kaldık. Gelirlerimiz hedeflerimizin altında kaldı. Böylesi zor bir dönemde ekonomiyi desteklemek cari açığı azaltmak için özellikle ithalatı frenlemeye yönelik adımlar kaçınılmazdı. Her halükarda bütçenin milli gelire oranını yüzde 3'ün altında tutacağız. Vergi adaleti sağlayacağız. Daha çok kazanandan daha çok vergi alınmasının önünü açacak bir vergi reformu adımını atmaya başlıyoruz. KİT'leri verimlilikleri artacak şekilde yeniden yapılandırıyoruz. Şeffaflığı ve hesap verilebilirliği artıran bütçeyi hayata geçireceğiz. Yine vergi reformu ile birlikte vergi tahsilat oranını artırmak amacıyla önemli değişiklikler yapıyoruz. Sektör bazlı eğitimler veriyoruz.

“BÜYÜMEDE HEDEFİN UZAĞINDA KALACAĞIZ”

Tüm alanlardaki hedeflerimizle uyumlu kazanımlarımızı riske atmayacak bir büyüme hedefliyoruz. Yüzde 2.3'lük hedefin biraz uzağında kalacağız. 2020 yılının bir önceki yıldaki 3.5 büyüme rakamını yüzde 5 ile başlayıp sürdürülebilir bir büyüme oranını devam etmeyi hedefliyoruz. Ekonomik aktivitedeki oranla iyileşmeye başladı.

“İŞSİZLİKLE MÜCADELE EDECEĞİZ”

Son bir yıldaki istihdam kaybının üçte ikisi inşaat sektöründen kaynaklandı. Tarım sulama ve sera yatırımlarının desteklenmesiyle tarımda arzın artırılması ile tarım alanında işsizliğin azaltılması sağlanacak. Sanayi ve hizmet sektöründe ve turizm alanında istihdam artacaktır. Gençlerde işsizlik özellikle çok popüler talebi olan kodlama bilgi işlemci bir çok alandaki hedef odaklı sertifika ile maksimum genç istihdam edilecek. Yeni eğitim sisteminin yetkinlik bazlı meslek seçimi ile ilgili yeni mesleklere ilişkin yönlendirmeleri ile orta vadede işsizlikle mücadele edeceğiz.

“KAMU BANKALARI ÇOK ENSTRÜMAN GELİŞTİRDİ”

Programın son alanını finansal istikrar için devreye alacağımız aksiyonlar oluşturuyor. Finansal istikrarın güçlendirilmesi ve tasarrufların artırılması öncelikli olacak. Bankalarımızın artık gerçek meseleleri olan finansman sağlamaya döneceklerini düşünüyoruz. Bu yıl kamu bankalarımız çok enstrümanlar geliştirdiler. Bu yıl ve önümüzdeki süreçte özel bankalarımızın da yeni ürünler devreye alarak sektörde daha etkin rol oynamalarını bekliyoruz.

Tamamlayıcı emeklilik sistemi kurularak özellikle sermaye piyasalarını geliştirilecek bir paket sunulacak. İstanbul finans merkezini de 2021 yılının sonuna doğru devreye alacağız.

“ÇOK DAHA ETKİN SAHADA OLACAĞIZ”

Oluşturulmak istenen korku havasını dağıttıktan sonra kolları yeniden sıvıyoruz. Geçen seneden farklı olarak çok daha etkin sahada olacağız. Değişim tüm Türkiye olarak hepimizden başlıyor. Türkiye yeni bir ekonomik modele geçiyor. Çünkü bir üst lige çıkmak istiyorsak bütün paydaşlar olarak değişmek zorundayız. Değişim başlıyor! Yeni YEP programı ile gerçekleştireceğiz.