Uluslararası Af Örgütü’nün Türkiye araştırmacısı Andrew Gardner, Türkiye’de, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'nin (UNHCR) açıkladığı rakamlara göre 1 milyon 800 bin olan Suriyeli sığınmacılar için, “Yakın gelecekte evlerine dönemeyecekleri anlaşılıyor. Çoğunluğu ise asla geri dönmeyecek" dedi.
Türkiye'nin sınır bölgelerine kurduğu kamplarda 265 bin ila 270 bin arasında Suriyeli yaşıyor. Dolayısıyla da 1,5 milyondan fazla insan resmi verilere göre Türkiye içerisinde devlet kontrolündeki geçici yerleşim alanları dışında kalıyor. Ayrıca Türkiye'deki sığınmacı sayısının resmi rakamların oldukça üzerinde olduğu da biliniyor.
Gardner, Türkiye’deki sığınmacı sorunuyla ilgili son durumu, Amerika’nın Sesi’ne değerlendirdi. Öncelikle Türkiye’nin üstlendiği rolü takdir etmek gerektiğini vurgulayan Gardner, “Savaş devam ederken insanlar sığınacak komşu ülke arıyor. Türkiye, Suriyeli ve sonra Iraklıların sığındığı ana komşu ülke. Yakın gelecekte sığınmacıların evlerine dönemeyeceği gözüküyor. Dolayısıyla Türkiye’nin yaptığı iş çok önemli ve önemini gelecekte de koruyacak” dedi.
Suriyelilere ‘açık kapı’ politikasıyla sınırını uzun süre açık tutmuş Türkiye’nin ‘misafir’ bakışı ise Gardner’e göre artık yetersiz kalıyor. “Suriyeliler artık kalıcı mı?” sorusuna karşılık Gardner, “Suriyeli sığınmacılar dört yıldan fazla bir süredir Türkiye’ye yerleşmiş durumdalar. Kendileriyle ilgili yasal statü de var. Öyle görünüyor ki bu yasal olarak bulunanlardan çoğu asla geri dönemeyecektir, aşikar. Türk Hükümeti’nin politikası artık bu durumu göze almalı. Bu popülasyonun bir kısmı Türkiye’de kalacak. Bu kişilere değer verilmeli ve gelecek için mutlaka topluma adaptasyonları sağlanmalı” dedi.
Türk hükümetinin de artık sığınmacı olarak gelenlerden bir kısmının geri dönmeyeceğinin farkında olduğunu kaydeden Gardner, bu insanları topluma iyice entegre etmek gerektiğini ve çalışmalarıyla ilgili yasal düzenlemeler yapılması, ilaç temini, yemeleri gibi koşulların sağlanması gerektiğini söyledi. “Çok şeyler yapılmalı” diyen Gardner, bunun için de uluslararası kamuoyunca yardım yapılması gerektiğini kaydetti. Uluslararası Af Örgütü’ne göre, resmi geçici yerleşim yerleri dışında çoğunluğunun çok yoksul olmasından kaynaklı Suriyelilerin aşırı kalabalık evlerde kaldığını belirten Gardner, hatta tuvalet, hava bile olmayan ev koşulları olduğunu söyledi. Bu koşulları değiştirmek için uluslararası toplumun mutlaka yardım etmesi gerektiğini yineledi.
Uluslararası Af Örgütü olarak uluslararası toplumun tepkisini ‘utanç verici’ olarak bulduklarını belirten Gardner, “Şanslıyız ki Türkiye bu yardımı yaptı. Ama Türkiye de artık uluslararası toplum ile çok daha fazla birlikte çalışmalı” diye konuştu. HÜRRİYET