Sosyolog Sıtkı Karadeniz “İntihar ve Töre cinayetleri üzerinde 8 ay süren araştırmasını açıkladı Sosyolog Karadeniz’e göre intiharların bir töre cinayeti olmayacağın ve törelerin gün geçtikçe yozlaştığın ve işlevini yitirdiğini söyledi.

TÖRELER YOZLAŞIYOR VE ÖNEMİNİ YİTİRİYOR

Karadeniz yaşanan intihar olaylarında törenin etkisin olmadığını aksine törelerin yozlaştığını ve nerede ise işlevini yitirdiğini söyledi.

GÖÇ OLGUSU BÜYÜK ETKEN

Sosyolog Sıtkı Karadeniz yaptığı açıklamada “İntiharların nedenlerine çeşitli şekillerde yaklaşılabilir. Ne şekilde algıladığınız önemli. Batman toplama bir kent kültürüne sahip çok kısa sürede oluşmuş bir kent Ve doğal bir şekilde gelişmemiş bir kent. Daha çok göçlerle büyümüş ve göçlerin geldiği yerler ise kırsal kesimler henüz iletişim teknolojisi ile buluşmamış bir kesitten göçünü alıyor ve aynı zamanda trajik bir boyuta da sahiptir.

EN CİDDİ SORUN İKİ KUŞAK ARASINDA Kİ İLETİŞİM SORUNUDUR

Karadeniz “Batman özellikle 1980’lerin ortalarından 1990 ların ortalarına kadar zorunlu göç kavramı ile tanıştı. Gelen insanlarda kendi istedikleri ile gelmiş değil, zorunlu bir şekilde ve bulundukları yerdeki sıkıntılarından kurtulmak almacı ile Batman’a gelmişler. Bu durum birinci kuşaklar için pek sorun değil. Çünkü kendilerinin gelmiş olduğu yerdeki kültürü yaşamaya devam ediyor, Kılık kıyafeti ile kuşamı ile, konuşmasıyla yemek kültürü ile her anlamda aynı kültürü devam ettiriyor.

Ancak gözlerini modern bir şehrin içerisinde açan sonraki kuşaklar için sıkıntı doğuyor, kitle iletişim teknoloji ile tanışıyor, Televizyonla İnternetle, eğitimle bir şekilde tanışıyor ve iki kuşak arasında ciddi bir uçurum meydana geliyor. Geleneksel bir eğitim diyelim veya aile terbiyesinden geçmiş olan ilk kuşaklar sonra ki kuşakların dilinden hiçbir şey anlayamaz duruma gelirler. En ciddi sorun iki kuşak arasında ki iletişim sorunudur” şeklinde konuştu.

GELENEKSEL YAPININ ÇÖZÜLMESİYLE İLETİŞİM ÇATIŞMASI BAŞLIYOR

Sosyolog Karadeniz “Peki her şeyi intiharları veya Töre cinayetleri denilen kavramı bu şekilde açıklamamız mümkün mü? Veya aile baskısına veya Batman’ın bu yapısına bağlamamız mümkün mü? diyerek açıklamasına şöyle devam etti.
“Aslında geleneksel yapının çözülmesinin bunda çok ciddi bir etkisini olduğunu söyleyebiliriz.

Çünkü geleneksel davranış kodlarına sahip olan ilk kuşak ile modern bir kentin koşulları arasında yetişen insanlar arasında ki uçurum birbirini anlayamaz hale getirmesi dünyaları da farklı bakmayı beraberinde getirmiştir. Yani sonra ki kuşaklar aileleri ile iletişime geçemediklerinde ve kendilerini ortak dünyada arzuladıkları noktalara gelemediklerinde ve bunu da aileleriyle paylaşamadıklarından ciddi sıkıntılarda yaşamış oluyorlar.
Aileler eski gelenek tarzlarında olduğu gibi çocuğunu, kız çocuğunu yaşı geldiğinde evlendirmek isteyebiliyor. İsteyebilir çünkü bunun kendi dünyasında çok ta fazla bir sorun ve sıkıntı olacak yanı yoktur. Ancak sonra ki kuşak içerisinde yetişen, modern kent kültürünü gören eğitim alan bir şekilde bu dünya ile tanışan genç kızın ise böyle bir durumu kabul etmesi söz konusu olmayabiliyor. İşte burada sıkıntı doğuyor. Eğer daha önceki yaşam tarzına uygun bir şekilde yetiştirilmiş olsaydı genç kız bir sorun yaşamaya biliyordu.

Çünkü aynı olaylar yani bir babanın kız çocuğunu evlendirmesi, kendi isteği ile istediği biri ile evlendirmesi önceki zaman içinde geçerli idi ve bu bir insanı intihara sürükleyen neden olarak ta görülmüyordu. Bunun bu gün için bir sorun olması aslında bundan kaynaklanıyor. Bu işin hem toplama bir kent olması kent kültürünün olmaması gelinen yerin bir kültüre sahip olamamasından kaynaklanıyor. Aynı zamanda çok yoğun göç almış olmasından dolayı da bu kültürü veya bir kültürü oluşturacak kabiliyete sahip olamamasını beraberinde götürüyor. Aslında sorunu bütününü veya büyük bir kısmını burada görmemiz mümkündür.

TÖRELER YOZLAŞIYOR VE İŞLEVİNİ YİTİRİYOR

Milli Eğitim sosyologlarından Sıtkı Karadeniz “Töre cinayetin den neyin kast edildiği önemli. Eğer bir kız çocuğunun bahsedilen örnekte geçtiği üzere kendisini istemediği biri ile evlendirilmesi sonucunda ailenin baskısı ile de birleşerek eğer kız intihar ediyor ve buna da dışardan aslında intihar etmedi, intihara zorlandı ve hatta kendisini nerede ise ölüme götüren şey de bu zorlama oldu. Bundan dolayı bu cinayettir şeklinde algılanırsa tamam bunu cinayet olarak algılayabiliriz ve töre cinayeti olarak ta algılayabiliriz. Ama aynı zamanda şunu da unutmamamız gerekiyor. Töre denen şeyi yerinde kayın olan bir şey değil. Yani teknoloji ile birlikte, iletişimle birlikte veya popüler kültürün veya modern kültürün yaygınlaşmasıyla birlikte değişen bir şeydir. Yani töre aslında eski töre değil. Veya şu an da ki bir sapık ilişki sonucunda her hangi bir cinayet işlendi.

Bu cinayeti işleyenin bunu namus olarak görmesinden dolayı yapmış olmasını töre cinayeti olarak algılamamız çokta söz konusu değil. Çünkü ortada töre adına her hangi bir fiil söz konusu değil. Yani töre denilen şey her zaman geçerli olan hiçbir zaman bir şekilde değişmeyen ve bütün davranışların da ardında gizli olan etkidir diye söylememiz söz konusu değil.

Modern bir kentte törelerin aslında yozlaştığını da belki de bir şekilde törelerin sağlam bir yapısını da devam ettirememekte bir anlamda buna yol açıyor olabilir. Çünkü törelerin daha önce ki zamanlarda işleri toplumu korumak bireyi korumak iken burada bireyin de toplumunda yozlaşmaya başladığını ve bir şekilde kurban edildiğini görmekteyiz. Dolayısıyla aslında töre işlevin yitirmiş bulunuyor, veya dönüşmüş bulunuyor ve bu dönüşümde şu anda töre olarak adlandırmayı da hak etmiyor. Bu nedenle de işlenen eğer adına cinayet denilebilecekse, işlenen cinayetlerin törenin bir sonucu olduğun söylemek mümkün değil.

BATMAN DAKİ İNTİHAR OLAYLARI ORTALAMANIN ÜSTÜNDE DEĞİL
Aslında Türkiye ortalamasın altında dır diyen Karadeniz, Batman intiharları ve genel olarak ta Güneydoğu’nunda intihar oranları ortalamanın altında, Batman’ı farklı kılan erkek ve kadın arasında ki orandan kaynaklanıyor. Dünya da ve Türkiye de genel olarak %75 Erkek %25 kadın iken bu rakam Batman da tam tersine %75 Kadın %25 Erkek olarak görülmektedir. Asıl dikkat çekici nokta burası yoksa rakam olarak Türkiye ve dünya ortalamaların altında bir rakam

İNTİHARLARI TÖRE CİNAYETİ OLARAK GÖRMEK MÜMKÜN DEĞİL
Sosyolog Karadeniz “Baronun çalışmasında aynı zamanda Müjgan Halis’in kitabında da yer alan intihar girişim ve intiharlar içerisinde bir genç kızın evli olmadığı halde bekaretini yitirmiş olduğunu söyleniyor. Bunu da kazaran mı veya ne şekilde gerçekleştirildiğine dair bir bilgi söz konusu değil. Dolayısıyla bu intiharları namustan ötürü ve töre cinayeti olarak değerlendirmek çokta mümkün görünmüyor” şeklinde konuştu