Aylardır sadece paket servisle çalışan kafe ve restoranlar Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın açıklamasının ardından 2 Mart itibariyle yüzde 50 kapasiteyle ve saat 07.00-19.00 arasında müşterilere hizmet vermeye başladı.

Sözcü'den Fatma Vurgun'un haberine göre Birçok işletmenin tamamen kepenklerini kapattığı, birçok işletmenin batma noktasına geldiği şu günlerde esnaf aylardır sesini duyurmaya çalışıyor.

Peki ‘Yeni normal’ esnaf tarafından nasıl karşılandı* SÖZCÜ sordu, işletme sahipleri yanıtladı.

“ZAMAN BİZİM SEKTÖR İÇİN ÇOK ÖNEMLİ”

Cevdet Avşar: Biz eğlence sektörüyüz. İnsanlar işten çıkacak, vakit geçirecek, muhabbet edecek, dertleşecek. Biz, onlara hizmet ediyoruz. Sabah saat 07.00’da açıyorum. Saat olarak baktığın zaman uzun ama bize göre uzun değil. Tabi diğer lokantalar için vs. diğer işletmeler için uygun. Ama restoran dediğiniz zaman 17.00’da başlar, 23.00-00.00’da biter. Açılmayı bekliyorduk bu ayın en geç 15’inde falan açılırdık diye bekliyorduk ama bu bizi şoke etti.

Restoranlar olarak şoke etti. Açtım seni ama 19.00’da kapatman lazım. Ben zaten bu saatlerde iş yapıyorum, o saatlerde kazanıyorum. Alkollü restoranlar açılmasaydı daha iyiydi. Okulları açtı, güzel yaptı. Virüs artıyor mu düşüyor mu 10-15 gün sonra ortaya çıkardı. Ondan sonra komple açılsaydı. İnsanları sevindireceğim deyip de ‘Ben açtım’ diyorsun. Benim şimdi yine kiram gelecek. Mal sahibi kirayı bekleyecek benden. Ben para kazanabilecek miyim? Kazanamayacağım. Ama devlet alacağını alacak. Mal sahibi de alacağını alacak. E kim mağdur?

1 yıllık süreci plastik kartla, kredi kartıyla, krediyle geçirdik. Buranın kirası 45 bin lira. Bize destek bin lira veriyor ama daha almadık. Alıp ne yapacağım? O da devlete kalsın. İhtiyaçlarını gidersinler. Sarayın kapısının kolu kırılırsa o bin lirayla o ihtiyaçlarını gidersinler. Stopaj borcum var. Af var mı? Yok. Faiziyle alırım diyor devlet. Bin lira para veriyorsun. Mağdur ediyorsun. Açtım, diyor açmakla bitmiyor. Zaman bizim sektör için çok önemli.

“AÇILACAĞI YÖNÜNDE BEKLENTİMİZ YOKTU”

Mesut Morgül: Açılacağı yönünde bir beklentimiz yoktu. Hazırlık yapmamıştık. Müşterilerimizi özlemiştik. Bir nevi iyi oldu. Kapalı olan işletmeleri de düşünmek lazım. Biz en azından yarı yarıya paket servisle çalışabiliyorduk. Şimdi açtık ama daha pek bir faydasını göremedik açıkçası. İnsanlar galiba paket servise alıştı, kendi sağlıklarını da düşündükleri için daha ilk günden biraz beklemeye aldılar kendilerini. Pandemiden önceki düzen olmadığı sürece pek kolay kolay işlerin yolunda gideceğini sanmıyorum. Biz, Türk halkı olarak rahatlığa alışmış milletiz.

“HİÇBİR DESTEKTEN FAYDALANAMADIK”

Hasan Durmuş: Aslında bizim için açılma sürpriz oldu. Biz İstanbul’u beklemiyorduk. Mutluyuz, sevinçliyiz ama buruk bir sevinç var. Çünkü saat kısıtlaması çok erken 19.00 yapıldı. Özellikle alkollü yerlerde 19.00 çok erken bir saat. İnsanların işten çıkması, gelmesi vs. derken ha açılmışız ha açılmamışız gibi bir şey oldu ama tabi diğer arkadaşlarımızın adına lokantacılar, kafeciler, kahveciler, restoranlar adına güzel oldu. Onlar için öğle yemeği, akşam yemeği o saatlere iyi oldu ama alkollü yerler için uygun bir saat olmadı. Biz, yaklaşık bir senedir kapalıyız. Nargileciler, kahvehaneler yaklaşık bir senedir kapalı. Ben aynı zamanda Çarşı Esnafı Dernek Başkan Yardımcısıyım.

Eylemler, basın açıklamaları yaptık. Hiçbir destekten faydalanamadık. Hiçbir destek görmedik. Çok cüzi günü kurtaran açıklamalarla 500 lira, 750 lira gibi o da şahıs firmalarına verildi. Şirketlere verilmedi. Şahıs firmaları da küçük esnaftı. Yanında bir çalışanı olan esnaflardı. Onlar da zaten açıktı berberler, terziler. Dolayısıyla bu süreçte destek görmedik. Bir tek çalışanlarımız için bir kısa çalışma ödeneği az da olsa 1200 lira gibi bir rakam çalışanlarımız için küçük bir destek oldu.

“DIŞLANDIK, İTİLDİK İKİNCİ SINIF OLDUK”

Gürkan Gülbaz: Sabaha kadar anlamadık ne olduğunu. Açılıp açılmayacağını anlamak sabahı buldu. Bizim şu anda açılmamız sadece personelimizin üzerindeki yılgınlığı biraz kaldırabilmek. Hiçbir beklentimiz olamaz çünkü bizim saatlerimize uygun değil. Saat 17.00’dan 18.00’dan sonra iş yapan yerleriz. O yüzden bize çok etki edeceğini düşünmüyorum. Yaklaşık bir senedir bir ara 3 ay açtık kapadık ama çok moralimiz bozuk. Dışlandık, itildik. İkinci sınıf olduk. Bizim hiçbir gelirimiz olmadı.

Moralimiz çok bozuktu. Böyle bir yerde böyle bir noktada bir sene boyunca burayı çevirmek çok zordu. Personel, kısa ödenekten faydalandı. Biraz biz yardım ettik, üstünü asgari ücrete tamamladık. Bugüne kadar biriktirdiğimiz her şey gitti. Yarın öbür gün tekrar kapansa biteriz. Devletin açıkladığı paketlerden 1 lira alamadık. Her şeye başvurduk, hiçbir şey alamadık. Bunu bir adım olarak görüyoruz. Bir iki hafta sonra saatlerin biraz daha uzaması yönünde beklentimiz. Geldik, dükkanı açtık, temizlik yapıyoruz, moralimiz düzeliyor. Evde yatmaktan sıkıldık.