Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, Cumhuriyet tarihinin en büyük Sosyal Konut Projesi'ne ilişkin soruları yanıtladı ve TOKİ kuralarına ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.

Sabah gazetesinde yer alan habere göre Kurum, "Vatandaşın proje açıklanmadan önce evi vardı, bu evi başkasına devretti ve kampanyaya başvurdu. Bu durumda denetimler ne kadar geriye doğru işletilecek?" sorusuna şu yanıtı verdi:

"HİÇBİR FIRSATÇIYA MÜSAADE YOK; ÖNCELİK DAR GELİRLİNİN UCUZ EV ALMASI"

"Sayın Cumhurbaşkanımız da açıkladı. Burada hiçbir fırsatçıya, bizi aldatmaya yönelik hiçbir eyleme müsaade etmeyeceğiz. Aslolan burada gerçekten ev alamayan, ev ihtiyacı olan dar gelirli vatandaşlarımızın ev alması. Arkadaşlarımız bu anlayışla detaylı şekilde başvuruları inceleyecek.

"O TARİH İTİBARIYLA OLMAMASI GEREKİYOR"

Projemizin açıklandığı gün itibarıyla konut alacak vatandaşlarımızın üzerinde konutun olmaması gerekiyor. Hisseli babasında, köyünde arsası varsa o arsa kabul ediliyor. Şehirdeki imarlı arsası söz konusu olursa imarlı arsa da değerli bir arsa olduğu düşünüldüğünde o da üstünde kayıtlı bir gayrimenkul olarak görünüyor. İş yeri alacak vatandaşlarımızın ise üzerinde tapuda kayıtlı iş yerinin olmaması gerekiyor. Arsa alacak vatandaşlarımızın ise tapuda başvuru günü itibarıyla ve sonrasında, üzerine kayıtlı konutunun veya arsasının bulunmaması gerekiyor."

"GÖZDEN KAÇIP KURA ÇIKSA BİLE..."

Murat Kurum, "Denetimler geriye doğru olmayacak mı?" sorusunun yinelenmesi üzerine, "Kanun geriye doğru işlemez. Bugün bir kampanya açıkladık. Şartları vatandaşlarımız bilmiyordu. Kampanyanın günü itibarıyla biz bu süreci yürüteceğiz. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü'müz bize bağlı, bu noktada ilgili bakanlıklarımızdan verilerin hepsini alacağız. 13 Eylül'de açıkladık, 14 Eylül itibarıyla bu denetimlerin hepsi yapılacak. Bizim gözden kaçırdığımız farz edelim ki oldu, böyle bir ihmal, hata, kusur varsa dahi kurada çıkması önemli değil, bunların hepsi detaylı incelenecek" ifadesini kullandı.

"BUNU YAPAN TOKİ KURASINA KATILAMAZ"

İncelemelerin ardından kişinin başvurusuna göre üzerinde evi, arsası ve iş yeri olup olmadığının inceleneceğini aktaran Kurum, "Gelirin 18 bin lira İstanbul'da, diğer illerde de 16 bin lira altında olması gerekiyor. Gelir beyanı hatalıysa, başvuru şartlarında bu şartlara uymayan durumlar söz konusu ise vatandaşlarımızı bu noktada kura dışı bırakacağız" şekline konuştu.

Bakan Kurum, kampanyaya hane halkından 1 kişinin başvurabileceğini, fakat aynı hanede 18 yaşın üzerindeki kişilerin de şartlara uyması durumunda kendi adına ayrıca başvurabileceğini söyledi.

TOKİ'DEN DE AÇIKLAMA GELDİ

Diğer yandan Toplu Konut İdaresi Başkanlığı'ndan (TOKİ), "İlk Evim İlk İş Yerim" projesine ilişkin merak edilen sorulara yanıt verildi.

Projeye dair merak edilen soru ve cevaplar, TOKİ'nin sosyal medya sayfasında şöyle yer aldı:

Soru: Başvuru aşamasında ev tipi seçilebilecek mi?

- Başvurular, konut tipi (2+1 ve 3+1) ayrımı olmadan, proje bazında başvuru yapılacak. Hak sahiplerinin konut tipleri, ihale yapıldıktan sonra gerçekleştirilecek 'Konut Belirleme Kurası' ile belirlenecek.

Soru: 250.000 Konut Projesinde hane halkından farklı kişiler iki ayrı farklı projeye başvuru yapabilir mi?

- 250 bin konut projesinde hane halkı adına, yalnızca bir adet başvuru yapılabilecek, her iki eşin de başvuru yapması durumunda başvuruların tamamı geçersiz sayılacak.

UCUZ TOKİ EVLERİNDE VADE KISALTMA İMKANI

Soru: Peşinat oranını fazla ödeme yapılabilir mi veya tamamen kapatılabilir mi? Vadede kısaltma olabilecek mi?

- Peşinat oranını fazla ödeme imkanı bulunuyor, tamamen de kapatılabilir. Vadede kısaltma imkanı da olabiliyor.

Soru: Vatandaşın konutunu iade etmek istemesi halinde süreç ne şekilde ilerleyecek?

- İade etme hakkı bulunmakta olup, banka nezdinde imzalanan satış sözleşmesi hükümleri uyarınca işlem yapılacak.

Soru: Konut projesinde asil hak sahibi olup, çıkan konutu istemeyenler için başvuru bedel iade süresi nedir?

- İlgili projedeki sözleşme imzalama süresinin bitimini müteakiben başvuru iade işlemleri yapılacak.

Soru: "Engelli çocuk yardımı" hane halkı gelirine ilave edilecek mi?

- Evet dahil edilmektedir."

Soru: Hane halkındaki farklı kişiler, kişi, eşi ve velayet altındaki çocuğu hariç, dede, 18 yaş üstü çocuklar da projelere başvuru yapabilir mi?

- Evet. Başvurabilir.

Soru: Şehit ailesi kategorisinde yapılacak başvurularda yaş sınırı var mıdır?

- Sadece bu kategoride yaş sınırı yok.

Soru: Başvuru şartları geçerliliğinde hangi tarih esas alınacak?

- Başvurucunun, gelir, konut olmama, ikametgah, yaş şartlarını başvuru tarihinde taşıması gerekecek. Daha sonraki değişiklikler dikkate alınmayacak.

Soru: Adına kayıtlı 'yapı kullanım belgesi' olanlar projelere başvurabilir mi?

- Konut başvurusunda bulunan kişilerin kendisi, eşi ve velayeti altındaki çocukları üzerine tapuda kayıtlı bağımsız bir konutun bulunmaması, daha önce Toplu Konut İdaresince satılmış bir gayrimenkule sahip olmamış ve daha önce Toplu Konut İdaresinden kredi almamış olması şartı aranacak. Yapı kullanım belgesi başvuru şartları arasında yer almıyor.

Soru: Konutunu iade veya feshedenler ve iş yeri alanlar başvuru yapabilir mi?

- Konutunu iade ve feshedenler ve iş yeri alanlar da başvuru yapabilecek.

Soru: Hisseli tapu sahibi olanlar başvuru yapabilir mi?

- Bağımsız ve tam hissesi olmadığı sürece başvuru yapılabilecek.

Soru: Engelli ve kısıtlı kişilerin başvurusu nasıl olacak?

- Engelli kategorisinden başvuru yapılabilmesi için en az yüzde 40 engelli olunması gerekiyor. 18 yaşından küçük engelli çocuğu olan anne veya baba kendi adına engelli kategorisinden başvuru yapabilecek. 18 yaşından büyük kısıtlı olan engelliler vasi/velileri aracılığı ile başvuru yapacak. Bu konuda vasilik kararında hüküm bulunması veya vasilik makamı olan mahkemeden uygunluk yazısı getirilmesi gerekecek.

Soru: Başvuru belgeleri ne zaman alınacak?

- 14 Eylül - 31 Ekim 2022 tarihlerinde başvuru yapılacak, e-Devlet başvuruları 28 Ekim 2022 tarihinde sona erecek. Başvuru belgeleri, e-Devletten başvuru yapanlar için yapılan kura sonucunda hak sahibi kabul edilen kişilerden sözleşme aşamasında temin edilecek. Banka aracılığı ile başvuru yapanlardan kategorisine göre, engelli/emekli/genç/diğer durumu kanıtlayan belge ile ikamet/nüfus/gelir/yaş şartlarının belgelenmesi istenecek.

Soru: Başvuru bedel iadeleri ne zaman ve nasıl yapılacak?

- Başvuru dönemi içinde, başvuru bedelini alarak başvurular iptal edebilecek. Asil hak sahibi olmayanların başvuru bedelleri, kuradan 5 iş günü sonra iade edilecek. Başvurusu iptal edilenler de kurayı beklemeden başvuru bedelini iade olarak alabilecek.

- Çiftçi veya ticari faaliyeti olan kişilerin başvurularda belirtilen azami gelirleri nasıl tespit edilecek?

- Ticari faaliyeti olanlarda son yıl vergi levhasında görünen yıllık net karın 12'ye bölünmesi sonucundaki değer ile gelir tespit edilecek. Zirai faaliyeti olanlarda ise bilanço ve işletme esasına göre defter tutanlar hariç, beyan ettikleri gelirleri esas alınacak.

Soru: Geliri olmayanlar bu projelere başvurabilir mi?

- TOKİ tarafından söz konusu projelere başvuru için asgari gelir düzeyi belirlenmedi.

Soru: Sözleşme ne zaman imzalanacak, inşaat ne zaman başlayacak?

- İdarece inşa edilecek konut projelerinde, imar planlama, projelendirme ve ruhsatlandırma işlemlerinin tamamlanması ve ihale sürecini müteakip, konutların satış fiyatları belirleme işlemleri tamamlandıktan sonra sözleşme imzalama işlemleri başlatılacak.

Soru: Konutu devir edebilir miyiz?

- 2+1 ve 3+1 konutlarda alıcının devir hakkı bulunmuyor.

Soru: Başvuru sürecinde, yapılan başvuru farklı proje ile değiştirilebilir mi?

- 250.000 konut projesinde herhangi bir projeye başvuru yaptıktan sonra, başka bir projeye başvuru yapılmak istenmesi durumunda, ilk başvuru yapılan projedeki başvurunun bankada iptal edilmesinden sonra ikinci bir projeye başvuru yapılabilecek.