Merkez Bankası, Nisan ayı ödemeler dengesi istatistiklerini açıkladı. Buna göre, Nisan ayında cari açık, bir önceki yılın aynı ayıyla karşılaştırıldığında yüzde 50,1 oranında artarak 3 milyar 252 milyon dolardan 4 milyar 882 milyon dolara yükseldi.

Alt kalemler itibariyle incelendiğinde, bu yılın Nisan ayında bir önceki yılın aynı ayına oranla ödemeler dengesindeki dış ticaret açığının yüzde 43,6 artışla 4 milyar 864 milyon dolara yükseldiği görüldü. Hizmetler dengesi kaleminden kaynaklanan net gelirler yüzde 25,2 oranında azalarak 480 milyon dolara düştü. Cari transferlerden kaynaklanan girişler yüzde 6,4 oranında artarak 116 milyon dolara yükseldi. Gelir dengesi kaleminden kaynaklanan net giderler değişmeyerek 614 milyon dolarda kaldı.

/**
Cari işlemler dengesi (Milyon $)
Aylık Yıllık
Mayıs 07 -3.585 -31.488
Haziran 07 -3.133 -31.832
Temmuz 07 -2.859 -32.907
Ağustos 07 -1.636 -33.008
Eylül 07 -2.291 -33.833
Ekim 07 -3.197 -34.866
Kasım 07 -3.238 -35.223
Aralık 07 -5.122 -37.549
Ocak 08 -4.069 -38.519
Şubat 08 -3.787 -39.201
Mart 08 -4.147 -40.315
Nisan 08 -4.882 -41.946**/
-DÖRT AYLIK CARİ AÇIK 16,8 MİLYAR DOLAR-
Ocak-Nisan döneminde cari açık, bir önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında yüzde 35,2 oranında artarak 12 milyar 488 milyon dolardan 16 milyar 885 milyon dolara yükseldi.

Ocak-Nisan dönemi verilerine göre ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret dengesi, bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 37,5 artarak 16 milyar 917 milyon dolar tutarında açık verdi. Yılın ilk dört aylık dönemi alt kalemler itibariyle incelendiğinde, altın dahil ithalat (CIF) harcamalarının bir önceki yıla oranla yüzde 39,3 oranında artarak 67 milyar 22 milyon dolara ulaştığı; ihracat (FOB) gelirlerinin yüzde 41,4 oranında artarak 44 milyar 524 milyon dolara ve tahmini bavul ticareti gelirlerinin ise yüzde 11,2 oranında artarak 2 milyar 49 milyon dolara ulaştığı görüldü.

-TURİZMDE NET GELİR YÜZDE 24 ARTTI-
Hizmetler dengesinde, Nisan ayı tahmini veriler olmak üzere, 2008 yılının ilk dört aylık döneminde turizm gelirleri bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 21,9 artarak 3 milyar 757 milyon dolara, turizm giderleri de yüzde 16,2 artarak 1 milyar 93 milyon dolara yükseldi. Bunun sonucunda söz konusu dönemde, net turizm gelirleri yüzde 24,4 oranında artarak 2 milyar 664 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Hizmetler başlığının diğer önemli bir kalemi olan taşımacılık kaleminde 2007 yılının ilk dört ayında 58 milyon dolar net giriş olmuşken, bu yılın Ocak-Nisan döneminde 364 milyon dolar tutarında net çıkış gerçekti. 2008 için taşımacılık kalemi alt kalemler itibariyle incelendiğinde, navlun kaleminde bir önceki yılın ilk dört ayına oranla yüzde 98,9’luk artışla 947 milyon dolar net çıkış; diğer taşımacılık kaleminde ise yüzde 9,2 oranında artışla 583 milyon dolar tutarında net giriş gerçekleşti.

Yurtiçinde yerleşik inşaat şirketlerinin yurtdışında gerçekleştirdikleri inşaat hizmetlerinden kaynaklanan net döviz girişi, geçen yılın ilk dört ayına göre yüzde 13,2 artarak 283 milyon dolar oldu.

Yurtdışında yerleşik kişilerle gerçekleştirilen sigorta ve reasürans işlemlerine ilişkin verilerden oluşan sigorta hizmetleri kalemiyle ilgili olarak net gider, 2008 yılının ilk dört ayında bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 15,8 azalarak 256 milyon dolar oldu.

Bu gelişmeler sonucunda, 2007 yılının ilk dört ayında toplam 1 milyar 864 milyon dolar fazla veren Hizmetler Dengesi kalemi, 2008 yılının ilk dört ayında yüzde 1,2 artışla 1 milyar 886 milyon dolar fazla verdi.

Ücret ödemeleri ve yatırım geliri kalemlerinden oluşan gelir dengesi kalemindeki net çıkış, geçen yılın ilk dört ayına göre yüzde 2,4 oranında azalarak 2 milyar 471 milyon dolar olarak gerçekleşti. Yatırım geliri kaleminin altında yer alan doğrudan yatırımlar ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen net çıkış, sırasıyla 820 milyon ve 1 milyar 789 milyon dolar olurken; portföy yatırımlarından kaynaklanan net giriş 174 milyon dolara ulaştı.

Ocak-Nisan döneminde uzun ve kısa vadeli kredilere ilişkin faiz giderleri, bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 22,7 artarak 2 milyar 584 milyon dolar olarak gerçekleşti.

Cari transferler kalemi, yılın ilk dört ayında yüzde 27,2 oranında büyüyerek 617 milyon dolar giriş kaydetti. Bu dönemde, diğer sektörler kalemi altında yer alan işçi gelirleri 459 milyon dolar gelir kaydederken, diğer transferlerden kaynaklanan net çıkış 31 milyon dolar olarak gerçekleşti.

-YABANCI GİRİŞİNDE CİDDİ GERİLEME-
Ocak-Nisan döneminde finans hesaplarında gerçekleşen net sermaye girişi, bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 72,8 artarak 16 milyar 800 milyon dolar oldu.

Türkiye’deki yabancı sermayeli şirketlerin yurtdışındaki ortaklarından kullandıkları kredileri ve yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye’de gerçekleştirdikleri gayrimenkul alımlarını da içeren yurtdışında yerleşik kişilerin yurtiçinde yaptıkları net yatırımlar, bir önceki yılın Ocak-Nisan döneminde 10 milyar 158 milyon dolar olarak gerçekleşmişken 2008 yılının ilk dört ayında 5 milyar 336 milyon dolar oldu.

Alt kalemler itibariyle incelendiğinde, yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye’de gerçekleştirdikleri net gayrimenkul alımlarının bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 16,3 azalarak 916 milyon dolara düştüğü tahmin edilirken, Türkiye’deki yabancı sermayeli şirketlerin yurtdışındaki ortaklarından kullandıkları kredilerle ilgili olarak 51 milyon dolar net kredi kullanımı gerçekleştirildi.

-DOĞRUDAN YABANCI SERMAYE GİRİŞİ YÜZDE 47 AZALDI-
Yurtiçinde yerleşik kişilerin yurtdışında yaptıkları net yatırımlarla ilgili olarak, 2007 yılının ilk dört ayında net 1 milyar 335 milyon dolar tutarında yatırım yapılmışken 2008 yılının aynı döneminde yapılan yatırım miktarı 684 milyon dolara düştü. Sonuç itibariyle, doğrudan yatırımlar kaleminde 2008 yılının Ocak-Nisan döneminde gerçekleşen net sermaye girişi, bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 47,3 azalarak 4 milyar 652 milyon dolar net giriş gerçekleşti.

-PORTFÖY YATIRIMLARINDA İŞLER TERSİNE DÖNDÜ-
2007 yılının Ocak-Nisan döneminde 7 milyar 6 milyon dolar net sermaye girişi olan portföy yatırımlarında 2008 yılının ilk dört aylık döneminde 3 milyar 451 milyon dolar tutarında net çıkış gerçekleşti.

Alt kalemler itibariyle incelendiğinde, varlıklar başlığı altında, yurtiçinde yerleşik kişilerin yurtdışında menkul değer alım-satımları ile ilgili olarak, 2007 yılının Ocak-Nisan döneminde 828 milyon dolar net alım gerçekleşmişken, 2008 yılının aynı döneminde 607 milyon dolar tutarında net alım yapıldı.

Portföy yatırımları kaleminin yükümlülükler başlığı altında yurtdışında gerçekleştirilen tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak Genel Hükümet, Nisan ayında yeni tahvil ihracı veya geri ödemesinde bulunmadı. Bu nedenle, bir önceki ay 866 milyon dolar olarak gerçekleşen üç aylık net geri ödeme tutarı Ocak-Nisan döneminde de aynı kaldı.

Yurtdışında yerleşik kişiler, hisse senedi piyasasında Nisan ayında 127 milyon dolar tutarında net alım, Ocak-Nisan döneminde ise toplam 580 milyon dolar net satım gerçekleştirdi. Devlet iç borçlanma senetleri piyasasında Nisan ayında gerçekleştirdikleri 2 milyar 149 milyon dolar net satımla birlikte Ocak-Nisan döneminde toplam 1 milyar 398 milyon dolar tutarında net satımda bulundu.

Ticari ve nakit krediler ile mevduatlardan oluşan Diğer Yatırımlar kaleminde bir önceki yılın Ocak-Nisan döneminde 564 milyon dolar net çıkış gerçekleşmişken, 2008 yılının aynı döneminde 14 milyar 773 milyon doları net giriş oldu.

Resmi rezervlerde, geçen yılın ilk dört ayında 5 milyar 544 milyon dolar artış yaşanmışken, bu yılın aynı döneminde 826 milyon doları azalış gerçekleşti.

/**
Ödemeler dengesi (Ocak-Nisan; Milyon $)
2007 2008
CARİ İŞLEMLER HESABI -12.488 -16.885
DIŞ TİCARET DENGESİ -12.304 -16.917
Toplam Mal İhracatı 33.937 47.362
Toplam Mal İthalatı -46.241 -64.279
HİZMETLER DENGESİ 1.864 1.886
Taşımacılık 58 -364
Turizm 2.142 2.664
İnşaat Hizmetleri 250 283
Sigorta Hizmetleri -304 -256
Finansal Hizmetler -88 -37
Diğer Ticari Hizmetler -290 -437
Resmi Hizmetler 30 -44
Diğer Hizmetler 66 77
GELİR DENGESİ -2.533 -2.471
Ücret Ödemeleri -39 -36
Yatırım Geliri -2.494 -2.435
Doğrudan Yatırımlar -751 -820
Portföy Yatırımları -325 174
Diğer Yatırımlar -1.418 -1.789
CARİ TRANSFERLER 485 617
SERMAYE VE FİNANS HESAPLARI 9.721 16.800
Doğrudan Yatırımlar 8.823 4.652
Portföy Yatırımları 7.006 -3.451
Diğer Yatırımlar -564 14.773
Rezerv Varlıklar -5.544 826
NET HATA NOKSAN 2.767 85**/