York Düşesi Sarah Ferguson, Ankara ve İstanbul’da zihinsel engelli çocukların kaldığı rehabilitasyon merkezlerine girerek, gizli çekim yapmış ve görüntüleri İngiliz televizyonu ITN’de yayınlanmıştı. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu, Ferguson ve ekibi hakkında Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulundu. Konuyla ilgili görüştüğümüz Sosyal Hizmetler Uzmanı Abdullah Karatay, “Bu olay birilerine dava açılarak, yasaklanarak ya da üstü örtülerek çözülecek bir olay değildir. Yapılması gereken sorun varsa sorunun kabulü ve bu sorunun düzeltilmesidir” derken, Ceza Hukukçusu Adem Sözüer’de “Yabancı kişinin yaptığı şeyin suç olduğu konusunda savcılığın yeterli kanaati oluşursa dava açar. Olayın hangi suç olabileceği ve olayla ilgili gerçekleşen zararın ağırlığıyla bağlantılı ceza alabilir” diyor.

Abdullah Karatay (Sosyal Hizmetler Uzmanı)

DÜŞES’İN İZLEDİĞİ YOL, GERÇEKLERİN ÖNÜNE GEÇMEMELİ
Önem verilen kısım sadece idari prosedürse evet dava açılabilir. Fakat bu abarttıkları kısım, bence bir ayrıntıydı. Esas olan yasal ya da yasadışı yollarla ulaşıldığı kabul edilen bilgidir. Bu ilişkinin ortaya çıkan gerçeklerin önünde olmasının çok da faydalı olacağını düşünmüyorum. Benim görebildiğim kadarıyla esas olan, bakım ve rehabilitasyon merkezlerindeki durumun bir şekilde görünür kılınmış olması. Bu olay birilerine dava açılarak, yasaklanarak ya da üstü örtülerek çözülecek işler değildir. Yapılması gereken sorun varsa sorunun kabulü ve bu sorunun düzeltilmesi kurumun esas görevi budur.

OLAY BİR ŞEYLERİN ANLAŞILMASINA VESİLE OLDU

Olayın nasıl ve kimin tarafından çekildiği kısmının çokça tartışılması bir sosyal hizmetler uzmanı olarak beni ilgilendirmiyor. Esas ilgilendiğim şu: Bir şekilde bu olay bir şeylerin anlaşılmasına vesile oldu. Belki kurallara uygun bir şekilde girmedi ama bir şekilde girdi, görüntüler ve bilgiler elde etti. Buna ilişkin genel müdürlük bir soruşturma açtı. Bu soruşturmanın sonuçlarının sağlıklı bir şekilde kamuoyuyla paylaşılması, bunun gereğinin yapılıyor olduğu konusunda toplumun ikna edilmesi lazım. Bu, dava açmasından çok daha etkilidir. Bu özürlülerimize ve bizden bu hizmeti alacaklara faydası dokunacak bir yöntem olur. Türkiye’de genellikle böyledir. Böyle bir olay vuku bulduğunda, duyuru gelir, müfettiş gönderilir ama sürecin işlemesiyle ilgili, toplumun sağlıklı ve sürekli bilgilendirilmesinde sorun çıkıyor. Soruşturma ne aşamada bilmiyoruz. Bu konuda toplum yeterince bilgilendirildi mi çok emin değilim. Böyle bir durum var ya da yok. ‘Evet var şöyle yaptık’ veya ‘Hayır, doğrusu şu’ şeklinde daha serinkanlı, daha açıklayıcı daha kuruma bakan bir gözle durum değerlendirmesi yapıldığını sanmıyorum.
Prof. Dr. Adem Sözüer (İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi)

DÜŞES GİZLİ ÇEKİMDEN CEZA ALIR MI?
Savcılık suç duyurusu üzerine soruşturma başlatacaktır. Gizli bir takım çekimlerle çocukların görüntüsü yansıdı. Çocukların özel hayatının dokunulmazlığına yönelik bir suç oluşur. Özel hayatın gizliliğini ihlal olabilir. Savcılık bu açıdan bir soruşturma yapacaktır. Yabancı kişinin yaptığı şeyin suç olduğu konusunda savcılığın yeterli kanaati oluşursa dava açar. Yabancı biri bile olsa Türkiye’de suç işlediği için Türk kanunları uygulanır. Dava açıldıktan sonra davanın yürümesi bakımından o kişinin buraya tekrar gelmesi gerekir. Dolayısıyla yerli ya da yabancı olması açısından bir fark yoktur. Ceza davasının yürüyebilmesi için sanığın bulunması, yargılamaya getirilmesi gerekir. Getirilemiyorsa iadesi talep edilir. Yargılaması yapılır suçu kanıtlanırsa da cezalandırılır. Olayın hangi suç olabileceği ve olayla ilgili gerçekleşen zararın ağırlığıyla ilgili bağlantılı somut ceza ne olur şimdiden öngörmek mümkün değil ama bunun ciddi yaptırımları vardır.
NTV