Kamu İhale Kurumu’nun geçen perşembe yayımlanan tebliği ihale yasaklılarının, yüzde 50’sinden az payına sahip oldukları başka şirketlerle ihalelere girmesinin önünü açtı
Kamu alımlarındaki denetimi azaltacak yasa tasarısı tartışma yaratırken, Kamu İhale Kurumu’nun (KİK), hile, rüşvet, sahte belge düzenleme, ihaleye fesat karıştırma gibi suçlar nedeniyle yasaklanan kişilere bir başka şirket kurarak ihaleye katılma yolunu açacak düzenlemeye imza attığı ortaya çıktı.
KİK’in Kamu İhale Genel Tebliği’nde değişiklik yapılmasına ilişkin tebliği Resmi Gazete’de geçen perşembe yayımlandı. Tebliğ ile haklarında yasaklama kararı verilen şirket ortaklarının durumunda değişiklik yapıldı. Kamu İhale Kanunu’nun 17. maddesi uyarınca, “hile, vaat, tehdit, nüfuz kullanma, çıkar sağlama, anlaşma, irtikap, rüşvet suretiyle veya başka yollarla ihaleye ilişkin işlemlere fesat karıştırmak veya buna teşebbüs etmek; isteklileri tereddüde düşürmek, katılımı engellemek, isteklilere anlaşma teklifinde bulunmak veya teşvik etmek, rekabeti veya ihale kararını etkileyecek davranışlarda bulunmak; sahte belge veya sahte teminat düzenlemek, kullanmak veya bunlara teşebbüs etmek; ihaleye birden fazla teklif vermek” davranışlarında bulunmak ihalelerden yasaklanma gerekçesi sayılıyor.
2005’te yürürlüğe giren eski tebliğe göre, haklarında ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verilen şirket ortak veya ortaklarının, “ortağı olduğu şahıs şirketleri, sermayesinin yarısından fazlasına sahip olduğu sermaye şirketleri, sermayesinin yarısından fazlasına sahip olmasa dahi idare ve temsile yetkili yönetim kurulu üyesi veya müdürü olması koşuluyla ortağı olduğu sermaye şirketi” yasak kapsamında yer alıyordu. Yani yasaklı bir şirketin müdürü veya yönetim kurulu üyesi yüzde 50’nin altındaki pay ile bir başka şirket kursa dahi kamu ihalelerine giremiyordu.
Kapsam daraltıldı
Yeni tebliğde ise yasaklı şirketlerin ortaklarının durumu şöyle değiştiriliyor:
“Yasaklama kararı verilen şirket ortak veya ortaklarının; ortağı olduğu şahıs şirketleri ile sermayesinin yarısından fazlasına sahip olduğu sermaye şirketleri yasaklılık kararı devam ettiği süre içinde kamu idarelerinin ihalelerine katılamayacaktır.”
Düzenlemeyle kamu ihalelerine katılması yasak olan şirket yöneticileri yeni şirket kurarak ya da yüzde 50’den az hisse sahibi oldukları mevcut şirketleri ile kamu ihalelerine girebilecek. Böylece ihale yasağı delinecek.
KİK: Uyum için yaptık
KİK yetkilileri, söz konusu değişikliği kanunla uyum sağlamak için yaptıklarını belirtti. Yetkililer, ihale kanununda yasak kapsamının dar olduğunu, ancak kurumun daha önceki tebliğ ile ortakların hisse sahibi olduğu diğer şirketleri de yasakladığını kaydederek, şöyle konuştu:
“İdarelere bu nedenle açılan birçok dava var. Mahkeme kararları ceza hükümlerinin tebliğ ile genişlemesinin mümkün olmadığı yönünde. Bu nedenle değişiklik yapıldı. Bugüne kadar hüküm nedeniyle ihalelere giremeyenler oldu. Bu kişilerin dava açması da mümkün. Ancak yeni tebliğe göre, yasaklı şirketin yöneticileri yüzde 50’den az payla ortak olduğu sermaye şirketleri üzerinden kamu ile iş yapabilecek.”