Türkiye'yi etkisi altına alan yoğun kar yağışı ve soğuk hava, tüketimi dibe vuran doğalgazda kısılan vanaların yeniden açılmasına neden olurken BOTAŞ'ı da sevindirdi. BOTAŞ düşük tüketim nedeniyle alınmayan gaza 650 milyon dolar fazladan ödeme yapmak zorunda kalmıştı. Alınan bilgiye göre Türkiye'nin gaz tüketimi 2009 yılında üç yıl geriye gitti. Türkiye'nin doğalgaz tüketimi geçtiğimiz yıl 33 milyar 619 milyon metreküp oldu. BOTAŞ'ın tüketim projeksiyonlarına göre, 2009 yılında 40.7 milyar metreküplük gaz tüketilmesi bekleniyordu. Ancak küresel kriz ve zamlar, doğal gaz tüketim hedeflerinin alt üst olmasına neden oldu. 2009 yılındaki doğal gaz tüketimi, yıl başında hedeflenen tüketiminin 7.1 milyar metreküp, 2008 yılı tüketiminin de 4.1 milyar metreküp altında gerçekleşmiş oldu. Böylece, 2009 yılındaki doğalgaz tüketimi, bir önceki yıla göre yüzde 11 oranında geriledi.

TÜKETİMİ DÜŞTÜ AMA İHRACAT ARTTI

BOTAŞ'ın verilerine göre, 2009 yılında Türkiye'nin Yunanistan'a yaptığı gaz ihracatında ise artış yaşandı. 2007 yılında 31 milyon, 2008 yılında 443 milyon metreküp olan Yunanistan'a gaz ihracatı, 2009 yılında 721 milyon metreküpe yükseldi. Türkiye ile Azerbaycan arasındaki gaz alım satım anlaşmasına göre, Türkiye Şahdeniz Projesi'nden aldığı gazı, Yunanistan'a ihraç edebiliyor.

Kullanılmayan gaz için 700 milyon dolar fatura geldi

Türkiye'nin 2009 yılında taahhüt ettiği doğalgazı alamaması, 'al ya da öde' yükümlülüğüne girmesine neden oldu. Bu hüküm doğrultusunda, İran'a alınmayan doğalgaz bedelleri için ödeme yapılacak. İran'ın, bu hüküm doğrultusunda Türkiye’ye 2009 yılında alınmayan gazın bedeli için 700 milyon dolarlık bir fatura gönderdiği bildirildi. Türkiye’nin Rusya'dan almayı taahhüt ettiği doğalgazı tamamen aldığı için bu ülkeye 2009’da ‘al ya da öde’ yükümlülüğünün olmadığı öğrenildi. Türkiye, 2008 yılı için de İran'a geçtiğimiz yıl alınmayan gazın bedeli olarak 704 milyon dolarlık ödeme yapmıştı.

Para boşa gitmiyor sadece peşin ödeniyor

Enerji Bakanlığı Müsteşarı Metin Kilci, geçen hafta yaptığı açıklamada tüketimin azalması nedeniyle İran'a 700 milyon dolara yakın bir tutarda al ya da öde yükümlülüğü doğduğunu açıklamıştı. Kilci ödenen paranın boşa gitmediğini belirterek "Bu paranın önümüzdeki 5 yıl içerisinde alacağımız gazla telafi edilmesi mümkün. Bir bakıma ileride alacağınız gazın parasını peşin ödüyorsunuz. Al ya da öde yükümlülüğü denilen şey bu. Yani siz bu parayı zarar hanesine yazmıyorsunuz. Peşin alınmış bir gaz bedeli gibi düşünebilirsiniz" demişti