Türkiye'de şehir merkezlerinden biraz uzaklaştığınızda göze çarpan "ucuz motorin" tabelaları enerji piyasası yetkililerinin de dikkatini çekti. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), Türkiye tarihinin en geniş kapsamlı kaçak akaryakıt operasyonu için düğmeye bastı.
10 ildeki operasyonla yol kenarlarına koydukları tabelalarla bayi satış fiyatından 50 kuruş daha ucuz olan motorin için baskınlar yapılıyor. EPDK'nın, uygulamaya koyduğu ulusal markere (akaryakıta eklenen bir tür işaretleyici) karşın Türkiye'de kaçak akaryakıt bir türlü engellenemiyor.
Öyle ki akaryakıt bayilerinde 2.48 TL'den satılan motorin ya da diğer adıyla diesel yakıt, şehir merkezlerinden biraz uzakta olan akaryakıt bayilerde 1.95-2.00 lira arasındaki fiyatlardan satılıyor. Üstelik bu fiyatı yollara koydukları tabelalarla rahatlıkla ilan edebiliyorlar.
SIRADA DAĞITIM ŞİRKETLERİ VAR
EPDK da hafta sonundan itibaren Jandarma, Emniyet, Sahil Güvenlik, Gümrük Müsteşarlığı, TÜ- BİTAK ve ilgili diğer birimlerle birlikte Balıkesir, Kocaeli, Yalova, Bursa'yı içine alan 10 ilde ucuz akaryakıt sattığını ilan eden bayilere ani baskın yaptı. Denetimlerde, öncelikle afişler ve duyurularla 'ucuz akaryakıt sattığını' ilan eden bayilere öncelik verildi.
EPDK yetkilileri, operasyonun dağıtım şirketlerini de içine alabilecek biçimde genişleyeceği mesajını verirken, "Hem bayi düzeyinde hem de dağıtım şirketleri düzeyinde ulusal marker ve kaçak akaryakıt denetimleri yapılacak" dedi.
'NEREDEN ALDIN' SORGUSU
EPDK yetkililerinin verdiği bilgiye göre denetimlerde bayinin sattığı akaryakıtı nereden aldığı (dağıtım şirketi bazında), nasıl ucuza sattığı incelenecek. Maliyetleri ve hesapları kontrol edilecek. Denetimlerde hazır bulunacak TÜBİTAK yetkilileri de bayilerin sattığı yakıttan numune alarak öngörülen miktarda marker olup olmadığını denetleyecek.
MİLYAR DOLARLIK VERGİ KAÇAĞI
AKARYAKIT üzerindeki ağır vergi yükü, kaçak akaryakıt kullanımını ciddi biçimde özenderiyor. Sektörün zaman zaman yaptığı hesaplamalara göre, kaçak akaryakıt nedeniyle devletin her yıl milyarlarca dolarlık vergi kaybı oluşuyor.
Denetim birimlerinin yaptığı belirlemelere göre de Türkiye'ye kaçak akaryakıt, en çok deniz yoluyla binlerce tonluk dev tankerler aracılığıyla giriyor. Yasalara aykırı biçimde ülkeye giriş yapan akaryakıt, değişik yöntemlerle piyasaya sürülüyor.
MOTORİNİN vergiler ve rafineri çıkış fiyatı dahil maliyeti 2.10-2.15 TL'yi buluyor. Akaryakıt bayileri bu yakıtı 2.48 TL'ye satıyor. Şirketler kırsal motorini ise 2.37 TL'den satıyor. Ancak SABAH'ın Manisa ve Sakarya'da görüntülediği, önceki gün de sayfalarına taşıdığı haberde de yazdığı gibi kırsal kesimde motorin satışı 1.95- 1.96 TL'ye alenen yapılıyor. Haberde görüşüne başvurduğumuz PÜİS Başkanı Muhsin Alkan konuyu 'sektörün kanayan yarası' sözleriyle değerlendirmiş; Akaryakıt Bayileri Gaz ve Petrol Şirketleri İşverenleri Sendikası Başkanı Atıf Ketenci de "Bu fiyat yasadışı" demişti