Konferans Hazırlık Komitesi, daha önceki tartışmalar nedeniyle resmi bir açıklama yapılana kadar konuşmama kararı aldı. Boğaziçi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ayşe Soysal ise basın danışmanı aracılığıyla, konuyla ilgili konuşmak istemediğini söyledi.

25-27 Mayıs tarihlerinde yapılacakken tepkiler nedeniyle ertelenen ‘İmparatorluğun Çöküş Döneminde Osmanlı Ermenileri: Bilimsel Sorumluluk ve Demokrasi Sorunları’ başlıklı konferans dört aylık gecikmeyle gerçekleşiyor.

İlk konferansın yol açtığı olumsuz tartışmalardan uzak durmak isteyen Boğaziçi Üniversitesi yönetimi, bu yüzden Hazırlık Komitesi’ne konuşma yasağı getirdi.

Ertelenen konferansın programı Boğaziçi ve Sabancı üniversitelerinin Tarih bölümleri, Bilgi Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat Bölümü tarafından hazırlanmıştı. Konferansın danışma kurulunda Yale, Harvard, Brown, Minnesota, Michigan, Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales gibi dünyanın önde gelen üniversitelerinde görev yapan Türk bilimadamları yer almıştı. Hazırlık Komitesi Prof. Dr. Murat Belge, Doç. Dr. Halil Berktay, Prof. Dr. Selim Deringil, Prof. Dr. Ethem Eldem, Prof. Dr. Çağlar Keyder, Yard. Doç. Dr. Hakan Erdem, Yard. Doç. Dr. Akşin Somel ve Doç. Dr. Cemil Koçak’tan oluşmuştu.

İki gün sürecek toplantıda 12 oturumda 38 akademisyen, basın ve siyaset dünyasından tanınmış isimler Ermeni sorununu tarihsel süreç içinde inceleyen bildiriler sunacaktı. Oturumlar ‘Tehcir ve Katliam’, ‘Facia ve Kurtuluş Öyküleri’, ‘Anılar ve Tanıklıklar’, ‘Dünyanın Bildiği Türkiye’nin Bilmediği’ gibi başlıklar taşıyordu.

25-27 Mayıs arasında düzenlenmesi planlanan konferans önce Adalet Bakanı Cemil Çiçek’in, ardından da akademik çevrelerden bazı isimlerin ve kimi sivil toplum örgütlerinin sert eleştirilerine hedef olmuştu. Bakan Çiçek, ‘Bu konferans Türk milletini arkadan hançerlemektir’ derken, Yüksek Öğretim Kurumu Başkanlığı adına yapılan açıklamada, konferans, ‘bilimsellikten uzak, üniversite ortamında yer bulmaması gereken, talihsiz bir girişim’ olarak nitelendirilmişti.

Konunun yabancı basına yansıması üzerine TBMM Başkanı Bülent Arınç ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, konferansın iptal edilmemesi yönünde açıklamalar yapmıştı. TBMM Başkanı Bülent Arınç ‘Farklı görüşler engellenmemeli, ifade özgürlüğü çerçevesinde doğal karşılanmalıdır’ derken, toplantının sivil toplum örgütleri ve akademisyenler tarafından hazırlandığını hatırlatan Başbakan Erdoğan ‘Bu organizasyonu Cemil Bey’in yaptığı açıklama sebebiyle iptal etmelerinin bana göre anlamı yoktur’ demişti.

Boğaziçi Üniversitesi Rektörlüğü ise tepkilerin bilimsel özgürlüğü zedeleyecek boyutlara ulaştığını savunarak, toplantıyı ileri bir tarihe ertelemişti.

KATILIMCILAR NE DİYOR

Hrant Dink: Yapılmaması Türkiye’nin imajına zarar verdi

Düzenleme Kurulu, hafta içinde konferansın gerçekleşeceğini bana bildirdi. Konferansın gerçekleşmemesi, Türkiye’nin imajına çok büyük zarar verdi. Aynı özgürlük ortamında, kendi irademizle konferansın yapılmasının çok yararlı olacağını düşünüyorum. Sadece biz değil tüm dünya bu konferansı bekliyor. Türkiye’deki bütün kesimler, hükümet ve siyasi partiler konferansı desteklemeli.

Etyen Mahçupyan: Yapılacağını biliyorum

Yapılmasında yarar vardı. Boğaziçi’nde yapılmasında daha da büyük bir yarar vardı. Gerçekleşecek olması, akademik çalışma ve tartışmanın devlet tarafından engellendiği görüntüsünü izole etmek açısından olumlu. Düzenleme komitesi, konferansın yapılacağını bana bildirdi.

Ali Bayramoğlu: Son derece önemli bir toplantı

Son derece olumlu ve önemli bir toplantı. Türkiye’deki ortam, bu toplantıya verilen reaksiyon, yapılmamış bir toplantı hakkında sert bir rüzgár estirilmesi de yapılması gerektiğini gösteriyor. Aşırı politikleştirildi ama o kadar politik bir toplantı olacağını sanmıyorum.