Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) herkesi şaşırtan, “beklenmedik” ve aynı zamanda ABD’nin “çıkın” dediği günün ardından Irak’ın kuzeyindeki birliklerini çekerek, başta Türk kamuoyu olmak üzere tüm dünyanın kafasını karıştırdı. Öyle ki, dün “TSK niçin orada” diyenler bile, bugün “niçin TSK çıktı” diye soruyorlar. Tabi bu sorunun altında tam anlamıyla bir hinoğlu hinliğin olduğunu söylemeye burada gerek yok. Hedef belli, TSK’yı ve Türkiye’yi yıpratmak.

Fakat, avuçlarını yalarlar…

Bu kafa karışıklığını sadece Türk halkı değil, Washington’dakiler de yaşıyor. Açıkçası Washington Türkiye’ye karşı elindeki operasyon kartının bu kadar çabuk alınacağını tahmin etmiyordu. Bundan dolayı olsa gerek, çekilmenin ardından onlar bile açıkça itiraf etmek zorunda kaldılar. Ama yine de kafadaki temel soru ve zihinlerde oluşan genel kanaat bu çekilmenin ABD’nin istemesiyle olduğu şeklindedir.

Aysbergin görünen yüzü kaçınılmaz olarak dışarıdakileri böyle bir düşünceye sevk ediyor.

Fakat hadise öyle gerçekten düşünüldüğü ya da sevk edilmeye çalışılan düşüncenin kendisi gibi değil.

İlk bakışta karşımızda talihsiz bir “zamanlama kazası” ve bunun sonucunda da çok acımasız bir şekilde yürütülmeye çalışılan psikolojik bir operasyon görüyoruz.

Operasyonun önemli bir kanadını kendi “yerli” basınımızın oluşturması da, hiç kuşkusuz işin tuzu biberi oluyor. Durum böyle olunca da bazı şeyleri izah etmekte o kadar kolay olmuyor.

Bu durum, pek tabi ki madalyonun görünen yüzünü oluşturuyor. Oysa sağlıklı bir analiz için madalyonun öteki yüzünü de göz önünde bulundurmak gerekiyor.

Peki, Çekilme Ne Anlama Geliyor?

Her şeyden önce şunu söylemek gerekiyor, bu çekilme Türkiye’nin PKK terör örgütü ile mücadele ve Irak’ın kuzeyine dönük genel stratejisi içinde taktik bir adımdır. Genel stratejide bir değişiklik yoktur. Çünkü Türkiye’nin Irak’ın kuzeyinden kaynaklanan tehdit algılaması ve bu bağlamda ABD ile güven sorunu halen aşılabilmiş değildir.

Nitekim bu son hareket bizlere Türk-Amerikan ilişkilerinde ciddi manada bir sorunun yaşandığını ve Washington’un Ankara’dan bir takım istekleri noktasında avucunu yalamak zorunda olduğunu bizlere göstermektedir. Gates çantasındaki beklentilerle gersin geri dönmüştür.

Dolayısıyla, Türkiye’nin Irak’ın kuzeyi bağlamındaki operasyonları bundan sonraki süreçte de devam edeceğe benzemektedir. Güneş Harekâtı bu yönüyle TSK’nın bundan sonraki süreçte gerçekleştireceği dar kapsamlı ve sınırlı süreli operasyonlarının sadece başlangıcı anlamına gelmektedir.

Ortaya çıkan son görüntü, bir diğer yönüyle, ne olduğunun, Ankara’nın tam olarak ne düşündüğünün ve ne tür adımları ne zaman atabileceği yönündeki bugüne kadar ki bildik ezberleri bozmaya dönük yeni bir stratejinin parçası olduğunu da göz önünde bulundurmakta fayda var. Belki de Ankara ne olup bittiğinin anlaşılmasını istemiyordur…

Nitekim son yaşananlar bunun en büyük göstergesi.

Kontrol Ankara’da…

Dolayısıyla Türkiye, özellikle 1 Mart sonrası yakaladığı havayı, psikolojik üstünlüğü ve bölgesel-küresel bağlamda üstlendiği yeni misyonu büyük bir kararlılık ve başarıyla yürütmeye devam etmektedir. Tek kelimeyle Ankara bu son hareketi ile bile kontrolün kendine olduğunu göstermiştir.

Tek sorun bunu teknik anlamda zamanında açıklayamamasından kaynaklanmaktadır.

Yoksa, çekilme kararı öyle zannedildiği gibi ABD’nin uyarıları, çağrıları vb. hareketleriyle alınmamıştır.

ABD’nin izniyle girilmeyen bir bölgeden onun isteğiyle çıkılması da zaten söz konusu değildir. Washington, Türkiye’nin ABD’ye rağmen bölgeye gireceğinin farkındadır ve karizmasının çizilmesini engellemek için Türkiye ile zorunlu bir şekilde hareket etmektedir.

Fakat bunu Türkiye’deki bazı kafaların ve çevrelerin anlaması şu an için mümkün görünmemektedir.

Operasyonlar Devam Edecek mi?

Bundan sonraki süreçte harekâtların, operasyonların yapılıp yapılmayacağını, yapılacaksa bunların zamanını, süresini, hedeflerini ve boyutunu:

Türk-Amerikan ilişkilerinin seyri;
ABD’nin PKK ile olan ilişkisinin seyri;
Irak’ın kuzeyindeki oluşumun seyri;
Kerkük’teki referandum durumu;
“Kürt Devleti”nin ilanı durumu;
Türkmenlere yönelik tutum ve olası tehditler belirleyecektir.

ABD’nin Hesapları Alt Üst Oldu…

Son kara harekâtı ile birlikte Türk-Amerikan ilişkilerinde yeni bir döneme girilmiştir. En azından ABD’nin verdiği istihbarat bilgilerinin ve terörle mücadele bağlamında bu ülkenin ne kadar samimi olduğu görülmüştür (!) Açıkçası ABD “samimiyet testi”nde sınıfta kalmıştır ve ABD istihbaratı ile kuyuya inilemeyeceği de net bir şekilde anlaşılmıştır. Bu anlaşılmışlık,

ABD’nin son günlerdeki agresif tavırlarına da yansımakta gecikmemiştir.

Diğer taraftan bu operasyon süresince ABD Türkiye’den bir takım beklentilerine karşılık görmek istemiştir. Fakat PKK’yı Türkiye’den beklentilerinde bir araç olarak kullanan Washington yönetimi: Türkiye’den İran konusunda destek alamamıştır;Rusya ve İran’ı temelde hedef alan “Füze Savunma Sistemi” konusunda umduğunu bulamamıştır; Afganistan’a muharip güçler gönderilmesi konusunda istediği desteği alamamıştır; Irak’ın kuzeyi bağlamında Türkiye’yi ikna edememiştir;Türkiye’yi geri çekilme/tahliye noktasında bir koridor olarak kullanma isteği de sonuçsuz kalmıştır.

Türkiye’nin ABD çağrıları öncesinde aldığı çekilme kararı ve bunun aşama aşama uygulanmış olması ise, Washington yönetiminin elindeki kartı bir anda anlamsız kılmıştır.

Sonuç olarak ifade etmek gerekirse:

 Güneş Harekâtı kapsamında ortaya konulan tüm hedeflere ulaşılmıştır ve bu yönüyle gerçekleştirilen operasyonların başarısıyla ilgili en ufak bir şüphe söz konusu değildir.

Başarı sadece 240 PKK’lı teröristin öldürülmesi ve bunların bulundukları yerlerin imhasından ibaret değildir.

· TSK son kara harekâtı ile her şartta, her türlü hedefi istediği zamanda vurabilme kapasitesine sahip olduğunu net bir şekilde göstermiştir. Bu yönüyle harekât, sadece PKK terör örgütüne yönelik değil, Irak’ın kuzeyinde bir takım projeleri gerçekleştirme niyetinde olanlara ve bunların arkalarındaki yandaş devletlere de bir mesaj niteliği taşımaktadır.

· Bir diğer mesaj da, bu bölgenin Türkiye’nin arka bahçesinin olduğunun hatırlatılması şeklinde olmuştur. Bu mesajın özellikle Irak içindeki dinamikler tarafından alındığına ve buna göre adımlarını atmaya başladıklarını söylemeye ise hiç gerek yoktur.

· Ayrıca, Türkiye’nin Irak’ın kuzeyine girmesiyle birlikte dış politikada Ortadoğu bölgesi merkezli yeni bir döneme girilmiştir. Bu yeni dönemde Türkiye’nin Irak’taki geleceği, de facto Kürt Devleti’nin durumu, Türk-Amerikan ilişkileri ve buna bağlı olarak Türkiye’nin başta İran ve Suriye olmak üzere bölge devletleri ve bölgedeki diğer oyuncularla olan ilişkileri, gündemin ilk sıralarındaki yerini korumaya devam etmektedir.

· Özellikle Washington yönetimi, bundan sonraki süreçte Ankara ile işinin daha da zorlaştığının farkındadır. Dolayısıyla ABD, özellikle PKK ve Irak’ın kuzeyi bağlamındaki bir takım amaçlarında zorlu/sıkınıtlılı bir döneme girmiştir.

· Yine, Türkiye’nin PKK terör örgütü üzerinden sınırlarının hemen ötesinden kaynaklanan ve her geçen gün derinleşen tehdit algılayışına dönük ön alıcı operasyonu, bundan sonraki süreçte bu ve buna benzer tehditlere yönelik nasıl bir tepki ortaya koyabileceğini ve bu noktada geldiği kapasiteyi ortaya koyması açısından da oldukça önemli olmuştur.