Hukukçular, Hariri Telekom’un uygulamasını haksız buldu

Sabit ücrette vurgun

Hariri Telekom, yıllık 7 milyar YTL’lik tahsilatının yarısı  olan 3 milyar 351 milyon 600 bin YTL’yi abonelerden haksız olarak aldığı sabit ücretlerden temin ediyor

Tüketiciler Birliği Başkanı Nazım Kaya, “Sabit ücret alıyorlar, altyapıya yatırım yapmıyorlar, çilesini vatandaş çekiyor. Bunun hiçbir mantığı yoktur” dedi

Tüketiciler Birliği, Hariri Telekom’un sabit telefon abonelerinden hiçbir hizmet vermeden tahsil ettiği “sabit ücret” in iptali için önümüzdeki hafta yeni bir kampanya başlatıyor. Birliğin bütün şubeleri standlar açarak vatandaşlardan imza toplayacak. Ayrıca isteyenler, www,sabitsoygun.org adlı İnternet sitesinde de tepkilerini gösterebilecek. Tüketiciler Birliği Başkanı Nazım Kaya, sabit ücrete karşı çıkmalarının yasal gerekçesinin 1990’lı yıllarda Danıştay’a yapılan bir başvuruya dayandığını belirterek, “O zaman Telekom, ’sabit ücret alıyorum ama kontör veriyorum’, Danıştay da, ’kontör veriyorsan alabilirsin’dedi. 100-160 kontörü baştan her an tüketirken sonra buna sınırlama getirdi. Akşam 22.00 ile sabah 07.00 arasında. O saatlerde kim kalkıp telefonla konuşacak diye buna karşı çıktık.” diye konuştu.

Kontör kalktı ücret kaldı
Türk Telekom 2007 yılında özelleştirilip, Hariri Telekom’a dönüştü. Lübnan asıllı şirket, 1 Mart 2007’de ’kontör’uygulamasını kaldırdı. Kaya, haksızlığın bununla da kalmadığını vurgulayıp, “Üstelik ’sabit ücreti yüzde 25  zamlı alacağım’dediler. Bugün ortalama hat aboneliği standart hat aboneliği şeklinde olup, KDV dahil 17. 70 YTL aylık sabit ücret alınmaktadır. Sosyal Devlet açısından bakarsak bu birçok yoksul ailenin bir aylık su ya da elektrik tüketim bedelidir” şeklinde konuştu. 19 milyon aboneden  aylık 279 milyon 300 bin, yıllık olarak ise 3 milyar 351 milyon 600 bin YTL sabit ücret tahsilatı gerçekleştiğini kaydeden Nazım Kaya, şunları söyledi:  “Telekom’un geçen yılki tahsilatı 7 milyar YTL idi. Demek ki yarısını sabit ücretten topluyor. Bu meblağ ile her yıl ülkemize standart 6 bin okul, 300 bin sağlık ocağı yapılabilir. Asgari ücretten 7 milyon aileye bir ay, 583 bin aileye ise sürekli maaş verilebilir.” dedi.

Hattı açık  tutma bedeli
Telekom yetkililerinin, bu ücreti hattın konuşmaya açık tutulması hizmeti karşılığında alındığını belirttiklerini ifade eden Kaya, şöyle devam etti: “Benim konuşmamdan gelir elde etmek istiyorsanız, hattımı açık tutmak zorundasınız. Bu haksızlıktır. Sabit ücret alıyorlar altyapıya yatırım yapmıyorlar, çilesini vatandaş çekiyor. Avrupa ile kıyaslayıp, ’orada da alınıyor’diyorlar. Ancak örnek verdikleri ülkelerin yaşam seviyesini gözardı ediyorlar. Türkiye’de ise asgari ücret açlık sınırının bile altında. Sabit ücret alınmasının hiçbir mantığı yok.”

Davada  son durum
Tüketici Sorunları Beykoz İlçe Hakem Heyeti aldığı kararla sabit ücretlerin iptal edilip, ödenen paraların abonelere iadesini istedi. Telekom itiraz hakkını kullandı. Tüketici Mahkemesi de kararı bozdu. Bu arada Sanayi Bakanlığı da devreye girip, bütün İl Hakem Heyetleri’ne Telekom
lehine birer yazı gönderdi.

6.5 milyar dolara  satılmıştı
Türk Telekom’un yüzde 55 hissesi, 2005 yılında Lübnanlı işadamı Muhammed Hariri’nin sahibi olduğu Oger Telekom’a devredilmişti. Açılan ihalede en yüksek teklifi, 6 milyar 550 milyon dolar ile Oger Telekom vermişti. Devir törenine, Türk yetkililerin yanısıra Oger Telekom Başkan Yardımcısı Mohammed Hariri ve Genel müdürü Paul Doany de katılmıştı. Türk Telekom, 21 yıl boyunca Hariri Telekom ortaklığıyla işletilecek.

Hukukçular ne dedi?
Hariri Telekom’un bu haksız uygulasını değerlendiren Avukat Hakan Tokbaş, şunları söyledi: “Kararın Tüketici Mahkemesi tarafından iptal edilmiş olması sürecin sona erdiği anlamına gelmez. Çünkü gerekçeli karar henüz yayınlanmamıştır. Beykoz İlçe Hakem Heyeti tarafından verilen kararda eksiklikler olduğu bilinmekte idi. Hakim muhtemelen bu eksiklikler nedeniyle iptal kararı vermiştir. Bu nedenle aşağı da ifade edilen görüşler bu karara rağmen geçerlidir. Sabit ücret, farklı yargı kararlarında da ifade edildiği gibi iki nedenle alınamaz: 

Tek taraflı sözleşme
1- 4077 sayılı Tüketicinin Korunmasına Hakkında Kanunun 6. maddesi sözleşmelerdeki ’Haksız Şartları’düzenlemektedir. Haksız şart; ”Satıcı veya sağlayıcının tüketiciyle müzakere etmeden, tek taraflı olarak sözleşmeye koyduğu, tarafların sözleşmeden doğan hak ve yükümlülüklerinde iyi niyet kuralına aykırı düşecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olan sözleşme koşulları haksız şarttır. Taraflardan birini tüketicinin oluşturduğu her türlü sözleşmede yer alan haksız şartlar tüketici için bağlayıcı değildir.
2- Karşılığında herhangi bir hizmet verilmiyorsa. Hakim kararında iptal gerekçesini göreceğiz. Türk Telekom tarafından kamuoyuna verilen bilgiler hakem heyetlerine yapılan yüzbinlerce müracaatı ve yüzbinlerce ihtarnameyi engellemek içindir. Tüketicilerin Türk Telekom’a ihtarname göndermeyi sürdürmesi yararlı olacaktır.

Hiç konuşma yapmadan para tahsil ediyorlar
Hariri Telekom bütün tepkilere ve Tüketici Mahkemesi kararlarına rağmen “sabit ücret” uygulamasına devam ediyor. Herhangi bir konuşma ve hizmet karşılığı olmadan alınan sabit ücret adı altında her kullanıcı belli bir miktar para ödüyor. Tüketici Mahkemelerinin kararına ve Tüketicilerin itirazına rağmen Hariri Telekom’un iptal edilen telefon numaralarına da hiç konuşma yapılmadığı halde sabit ücret bedeli gönderdiği ortaya çıktı.

Karara rağmen devam
Hariri Telekom bir aboneye fatura ödemesini 12 Şubat 2008’de yaptığı ve daha sonra hiçbir konuşma yapılmadan iptal edilen numaraya sabit ücret faturası gönderdi. Kullanımı iptal edilen ve iptal tarihinden önce hiçbir konuşma yapılmayan numaraya gönderilen 29 Şubat 2008 tarihli faturada 12 YTL sabit kullanım ücreti istenildi. Sabit Ücret konusunda Hariri Telekom’a ülkenin değişik yerlerindeki birçok Tüketici Sorunları Hakem Heyeti tarafından “sabit ücretlerin tüketiciye iadesi ve bir daha tahsil edilmemesi” yönünde kararlar verilmiş, bu kararlara karşı Hariri Telekom tarafından Tüketici Mahkemeleri’nde itirazda bulunulmuştu. Telekom bu kararlara rağmen uygulamaya devam ediyor. Tüketiciler Birliği ise “Soyguna son” adı altında sabit ücretlerin iptal edilmesi ve tüketicilere geri ödenmesi için bir imza kampanyası başlattı. Tüketicilerin bir yıl boyunca ödediği sabit ücret toplamı 170.04 YTL.