''Ülkemizde yaklaşık yetişkin 6 kişiden birisinde kronik böbrek hastalığı var'' diyen Türk Nefroloji Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Gültekin Süleymanlar, Avrupa'da en yüksek böbrek yetmezliği oranına sahip ülkenin Türkiye olduğunu ve diyabet artış oranı en yüksek ülke olarak da Türkiye'nin gösterildiğini söyledi.

Süleymanlar, ''Ülkemizde yaklaşık yetişkin 6 kişiden birisinde kronik böbrek hastalığı var. Diğer deyişle 7,5 milyona yakın insanımızda kronik böbrek yetmezliği var'' dedi.

Hastaların sadece yüzde 1,6'sının hastalığının farkında olduğunu dile getiren Süleymanlar, diyaliz hasta sayısının da 60 bini geçtiğini kaydetti.

Türkiye'de sağlık bütçesinin yüzde 5'inden fazlasının son dönem kronik böbrek yetmezliği olan hastaların tedavisi ve takibi için harcandığını anlatan Süleymanlar, yüzde 10-12'lik artış hızıyla ulaşacak hasta sayısının tedavi giderlerinin altından kalkılamaz noktaya geleceğini savundu.

BÖBREK HASTALIKLARI NEDEN ARTIYOR?

Türk Nefroloji Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Kenan Ateş de kronik böbrek hastalığının tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de adeta salgın halini almış önemli bir halk sağlığı sorunu olduğunu söyledi.

Ateş, derneğin kuruluşunun 40. yılında böbrek sağlığı ve hastalıkları konusunda toplum bilincini ve farkındalığı artırmak, erken tanının önemini vurgulamak ve kronik böbrek hastalığının insan sağlığı ve ülke ekonomisi üzerindeki ağır yükü hakkında kamuoyunu bilgilendirmek amacıyla ''Böbrek Sağlığı Otobüsü'' projesini gerçekleştirdiklerini kaydetti.

Antalya'da 23 Eylül 2010'da başlayan ve 5 Aralık 2010'da İzmir'de biten 75 günlük proje boyunca toplam 21 ile gidildiğini anlatan Ateş, bu illerde otobüsü 50 bin kişinin ziyaret ettiğini bildirdi. Proje kapsamında 6 bin 500 kişiye tarama yapıldığını belirten Ateş, böbrek hastalığı, hipertansiyon, şeker hastalığı ve obezite gibi kronik hastalıkların boyutu hakkında da önemli bilgiler elde edildiğini dile getirdi.

Tarama yapılan her 10 kişiden birinde kronik böbrek hastalığı tespit edildiği vurgulayan Ateş, ''Kronik böbrek hastalığı sıklığının yaş ilerledikçe arttığı ve 70 yaş üzerindeki her 4 kişiden birinin kronik böbrek hastası olduğu saptandı. Ziyaret edilen iller arasında kronik böbrek hastalığı sıklığı yüzde 16.7 ile en yüksek Erzincan'da, yüzde 5.4 ile en düşük Şanlıurfa'da bulundu. Kronik böbrek hastalığı saptananların ise sadece yüzde 5.7'si hastalığın farkında idi'' dedi.

Ateş, kronik böbrek hastalığı için en önemli risk faktörlerinin ileri yaş, ailede böbrek hastalığı varlığı, hipertansiyon ve şeker hastalığı olduğunu vurguladı. Ateş, tarama yapılan bireylerin yüzde 42.6'sında hipertansiyon tespit edildiğini, bu oranın 70 yaş üzerinde yüzde 80'e çıktığını ifade etti. Hipertansiyonu olanların sadece yüzde 40'ının kan basıncı yüksekliğinin farkında olduğuna dikkati çeken Ateş, bunların da sadece yüzde 35'inde kan basıncının kontrol altında olduğuna işaret etti.

Tarama yapılan kişilerin yüzde 11,4'ünde şeker hastalığı öyküsü bulunduğunu, 4'te birinin obez olduğunu vurgulayan Ateş, obezite sıklığının kadınlarda yüzde 32,4, erkeklerde ise yüzde 22,5 olarak saptandığına dikkati çekti.

Ziyaret edilen iller arasında obezite sıklığının yüzde 33,8 ile en yüksek Afyonkarahisar'da, yüzde 16,3 olarak en düşük Diyarbakır'da saptandığını ifade eden Ateş, ''Sonuç olarak, sağlıklı beslenme, tuzu azaltma, düzenli egzersiz yapma, sigaradan kaçınma gibi yaşam tarzı değişikliklerinin toplumun büyük kısmı tarafından benimsenmesi obezite, şeker hastalığı, hipertansiyon ve dolayısıyla kronik böbrek hastalığının kontrolüne Önemli katkı sağlayacaktır'' dedi.

SON 10 YILDA HASTA SAYISINDA İKİ KAZ ARTIŞ

Dernek Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Tevfik Ecder de, son 10 yılda Türkiye'de diyabetli hasta sayısının iki katına çıktığını belirterek, bunun en önemli etkenin, artan obezite oranı olduğunu söyledi.

Diyalize girenlerin yüzde 30'unun diyabetli hastalar olduğunu ifade eden Ecder, bu hastaların çoğunun hastalıklarının daha önce farkında olmadığına dikkati çekti. Ecder, ''Hiçbir şikayet olmaması, hiçbir hastalık olmadığını anlamına gelmiyor'' dedi.

Dernek Genel Sekreteri Prof. Dr. Turgay Arısoy da, ''Türkiye'de toplam diyaliz ve transplantasyon hasta sayısı 62 bin 900. Yani 63 bin kronik böbrek yetmezliği hastası var. Bir yıldaki yeni hasta sayısı 16 bin'' şeklinde konuştu.

Arısoy, hastaların 49 bin 500'ünün hemodiyaliz tedavisi gördüğünü, bunların 14 binden fazlasının yeni hastalar olduğunu söyledi. Türkiye'de böbrek nakli olan hasta sayısının 2006'da 830 olduğunu belirten Arısoy bu sayının 2010'da 2 bin 545'e yükseldiğini, ancak yine de nakil sayısının yeterli olmadığını kaydetti.(POSTA)