Emlakjet'ten yapılan açıklamaya göre, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Türkiye genelinde konut satışları martta bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 7,7 azalarak 113 bin 276 olurken, ipotekli konut satışları mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,3 azalış göstererek 27 bin 476 oldu.
Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 24,3 olarak gerçekleşti. Bununla birlikte Türkiye genelinde ilk el konut satış sayısı, mayıs ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4,7 artarak 34 bin 413 oldu. Toplam konut satışları içinde ilk el konut satışının payı yüzde 30,4 oldu.
Emlakjet verilerine göre, şubatta yaşanan deprem felaketi sonrasında kiralık konutlara talepte artış devam ederken, mayısta konut arayanlarda kiralık konut arayanların oranı yüzde 52 ile ilk kez satılık konut aramalarının önüne geçti. Nisan'da kiralık-satılık konut talep oranları yüzde 50-50 olmuştu.
Fiyat değişimlerine bakıldığında ise beş büyük ilde kiralık ve satılık konut fiyat değişiminde Ankara mayısta öne çıktı.
Ankara’da yıllık satılık konut fiyat artışı yüzde 106 olurken, yıllık kiralık fiyat artışı ise yüzde 188 oldu. Ankara’yı yıllık satılık fiyat artışında yüzde 99 ve yıllık kiralık fiyat artışında yüzde 183 ile Bursa izledi. Antalya yüzde 25’lik yıllık kiralık fiyat artışı ile 5 büyük il arasında bu kriterde en sonda yer alırken, İstanbul yıllık satılık ve kiralık fiyat artışlarında ilk kez diğer illerin gerisinde kaldı. İstanbul yüzde 63’lık yıllık satılık fiyat artışı ile 5 büyük il arasında en sonda yer aldı.
Aylık fiyat değişimlerine bakıldığında ise Antalya, hem satılık hem de kiralık konut fiyatlarında bir önceki aya göre değişim göstermezken, yaz mevsiminin gelişi ile birlikte İzmir yüzde 16’lık aylık kiralık fiyat artışı ile mayıs ayında birinci sıraya geldi. İzmir’i yüzde 13’lük aylık kiralık fiyat artışı ile Bursa izledi.
Emlak aranan ilçeler bazında ise Ankara’nın Çankaya, Mamak ve Sincan ilçelerine yönelik ilgi nisan ayından sonra mayıs ayında da devam etti. Ankara’nın üç ilçesi, Türkiye’de en çok konut aranan ilçeler olurken, onları, İzmir’in Buca ve Bursa’nın Osmangazi ilçeleri takip etti.
Emlakjet’in mayısta gerçekleştirdiği “Kiralık Konut Talepleri” anketi ise dikkati çeken sonuçlar ortaya koydu. Ankete katılan ev sahipleri, yüzde 87,4 gibi oldukça yüksek bir oranda evini kiraya vermeyi düşünmediğini belirtti. Ev sahiplerinin evini kiraya verme kararını etkileyen faktörler arasında ise yüzde 44,9 ile “Finansal Getiri-Yüksek Kira Geliri” cevabı öne çıktı.
Evini kiraya verme kararını etkileyen ikinci faktör ise yüzde 12 ile “evin bakım ve onarım masraflarının azalması” oldu. Ev sahiplerinin evini kiraya verme sürecinde yaşadığı en büyük endişe ise yüzde 41,7 ile “kiracılarının ödemelerini zamanında yapmama ihtimali” oldu. Eve zarar verme ve hukuki süreçler ve anlaşmazlık ise evini kiraya vermeyi düşünenlerin yaşadığı diğer endişeler olarak sıralandı.
Araştırmanın kiralık konut arayanlara yönelik olarak elde edilen verilerinde ise kiralık konut ararken önem verilen faktörler dikkati çekti. Kiralık konut arayanların en çok önem verdiği faktör yüzde 72,2 ile “fiyat” oldu. Kiralık konut arayanların en büyük zorluk olarak “istenilen kriterlere uygun ev bulmak” olduğu (yüzde 42) tespit edilirken, ikinci sırada yüzde 37,5 ile “kiralık konut fiyatları” yer aldı.
Kiralık konut arayanların, kiralık konut arama sebepleri arasında ise “mevcut evimde kirada çok fazla artış olduğu için” cevabı yüzde 28,4 oranıyla öne çıktı. Açıklamada görüşlerine yer verilen Emlakjet CEO’su Tolga İdikat, kiralık konut aramalarında bir süredir yükseliş trendinin sürdüğünü gözlemlediklerini belirtti. İdikat, şunları söyledi:
"Ancak emlak aramalarında uzun süredir görmediğimiz şekilde kiralık konut aramaları mayıs ayı itibariyle ilk kez satılık konut aramalarını geçmiş durumda. Konut stokundaki azalma ve fiyatlarda yaşanan artış nedeniyle de bu trendin bir süre daha devam edeceğini öngörüyoruz. Trendin kiralık konut arayışına dönmesi ile birlikte kiralık konut fiyatlarındaki artış da dikkati çekiyor.
Ancak geçtiğimiz günlerde yeniden uzatılan kira artış oranının yüzde 25 ile sınırlandırması gayrimenkul piyasasını çok yakından ilgilendiriyor. Mayıs'ta gerçekleştirdiğimiz Kiralık Konut Talepleri anketinde elde ettiğimiz sonuçlar da bu anlamda diğer verilerle uyuyor.”