Türkiye'nin 1974'de Kıbrıs'a müdahalesi sırasında, biri esir 10 Rum'u öldürdüğünü söyleyen, sonra da anlattıklarını uydurduğunu belirten tiyatro sanatçısı Atilla Olgaç'ın sözleri, Kıbrıs'ta büyük tepki gördü. AB Dışişleri Bakanları toplantısı vesilesiyle Brüksel'e gelen Kıbrıs Dışişleri Bakanı Markos Kipriyanu, bu konuda Deutsche Welle'nin sorularını yanıtladı. Kipriyanu, 1974’te kaybolanların bulunması için Türkiye'nin arşivlerini açmasını beklediklerini söyledi. Kipriyanu sözlerini şöyle sürdürdü:

“Bu kişinin söyledikleri, bildiklerimizi doğruladı. Kaybolanların sayısı çok fazla. Ölüleri bulabilmek için kazı çalışmaları yapıyoruz. Eldeki deliller, bu kayıpların savaşırken öldüklerini değil de infaz edildiklerini gösteriyor. Kayıpların içerisinde siviller var, yaşlılar, çocuklar var. İlk defa böyle bir delil elde ediyoruz. Anladığım kadarıyla sonradan sözlerini geri aldı. Ama ne olursa olsun, bu kişinin söylediğinin doğru olup olmadığı konusunda Türk yetkililerin soruşturma başlatması gerektiğini düşünüyorum. Ama tabi bu olay Türkiye'nin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına uyması gerektiğini gösteriyor. Kıbrıs Türk tarafında işbirliği var, ama Türkiye'nin de kendi arşivlerini açması lazım.”

Kimlik tespit çalışmaları

Kıbrıs, Atilla Olgaç hakkında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne (AİHM) başvuru yapma kararı da aldı. Kıbrıslılar konuyu ayrıca, Avrupa Konseyi'nin Bakanlar Komitesi'nde, Türkiye aleyhine dördüncü devletlerarası başvuru kapsamında gündeme taşıma kararı aldı. Kıbrıs Dışişleri Bakanı Markos Kipriyanu:

“Tabi bu olay insani bir konu, siyasi bir konu değil. 40 yıl önce olmuş bir olay. Kıbrıs'ta Kayıplar Komitesini oluşturduk. Bu Komite, kayıp kişileri ve kimliklerini araştırıyor. Komite'nin görevi sadece bulunan cesetlere DNA testleri yaparak, kayıpların kimliklerini tespit etmek. Ancak tabi bu kişilerin hangi koşullar altında öldüğünü bilmek mümkün değil. Bunu da kayıpların yakınları merak ediyor. Komite'nin aynı zamanda Türkiye'de neler olduğuna ilişkin de bir yetkisi bulunmuyor. Türkiye'de son olarak hapishanelerde bulunan, ama sonradan başına neler geldiğini bilmediğimiz kayıplar var. Ama insanlar, yaklaşık 1600 kayıp kişinin olduğunu da biliyor.”