Özellikle küçük ve orta boy işletmeleri vuran küresel kriz, bu şirketlerin vergi ve sigorta primlerini ödeyememelerine neden oldu. Uzun süredir hükümetten vergi ve sigorta borçları konusunda yeniden yapılandırma isteyen şirketlere nihayet bir ses geldi. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, kesinlikle bir genel af olmayacağını vurguladıktan sonra, “Ancak bazı prensipler çerçevesinde şirketler bazında yeniden yapılandırma olabilir” dedi.
Elektronik faturalandırmaya geçiş konusunda bir basın toplantısı düzenleyen Bakan Şimşek, gündemdeki konularla ilgili soruları da yanıtladı. Vergi borçlarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin 18 aylık sürenin Mayıs ayında dolduğunu anımsatan bir gazeteci, küresel krizi de dikkate alarak vergi borçları için yeni bir yapılandırma düşünüp düşünmediklerini sordu.
Şimşek, vergi affı olarak ifade edilen genel bir yapılandırmaya kesinlikle karşı olduğunu tekrarladıktan sonra, “Ama Gelir İdaresi Başkanlığına genele ilişkin değil de , birtakım prensipler çerçevesinde, şirket bazında yeniden yapılandırma yetkisi verilmesine ilişkin bir çalışma olabilir” dedi.
Hemen olmaz!
Bakan Şimşek, bu konuyla ilgili bir model geliştirilip Gelir İdaresi’ne esneklik tanınıp tanınmayacağına ilişkin bir çalışma yürüttüklerini belirterek, “Tabii ki firmaların mali bünyesi bozulabiliyor. Ödeme sıkıntısına girebiliyorlar. Onlara ilişkin belki bir sistem gerekiyor. O sistemi nasıl geliştirebiliriz, o çalışmaya Maliye Bakanlığı olarak açığız. Öncülük edebiliriz” dedi.
Şimşek, ancak çalışma yapılıyor olmasının uygulamanın hemen başlayacağı anlamına gelmediğini belirterek şöyle devam etti:
“Bir model geliştirip idareye bu konuda esneklik tanınabilir mi? Örneğin vergi alacağının hiçbir şekilde reel değerinin altına düşmemesi koşuluyla, firmanın mali bünyesinde ödeme kapasitesi dikkate alınarak, taksitlendirme konusu idareye bırakılabilir. Buna ilişkin çalışma yapmamız lazım. Buna ilişkin çalışma yapıyoruz, dedim. Bu türden bir uygulamayı hemen getireceğiz anlamında bir söz sarf etmedim.”
Bakan Şimşek, genel af niteliğindeki düzenlemelere ‘ilke’ olarak karşı çıktığını belirtirken, “Şuanda gündemimizde genele ilişkin bir yeniden yapılandırma çalışması yok. Gelirse de diğer reformlarla destekleyici olursa, daha kalıcı etkide olur” diye konuştu.
Gelir İdaresi Başkanlığı, Eylül 2009 tarihi itibariyle 850 bin lira ve üzerinde vergi borcu olan ya da ceza kesilen kişi ve şirket sayısını 6 bin 435 olarak açıklamıştı.
Enflasyonda çift hane sürpriz değil
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, son açıklanan enflasyon rakamlarının çift haneli çıkmasının üzücü ama sürpriz olmadığını söyledi. Yıl başında yapılan vergi artışlarından dolayı enflasyonda artış olacağını tahmin ettiklerini kaydeden Şimşek, "Ancak bir önceki ay çekirdek enflasyon hala yüzde 4 civarında. Geçici bir takım fiyat artışlarının etkisi zamanla sistemden çıkacak. Orta vadede enflasyon Merkez Bankası'nın hedefleri doğrultusuna gelecektir." dedi.
Bakan Şimşek, Elektronik Fatura projesinin tanıtmasının ardından gazetecilerin soruları cevapladı. Enflasyondaki çift hanenin sorulması üzerine Şimşek, sigara, alkol ve bir takım ürünlerden alınan vergilerdeki artışların etkisinin ortaya çıktığı bilgisini verdi. İlerleyen aylarda mevsimsel etkilerin ortadan kalkacağını kaydeden Şimşek, "Onları dikkate aldığımızda enflasyon kalıcı bir yükselme öngörmüyoruz. Talep kaynaklı enflasyonist baskı söz konusu değildir. Yaptığımız fiyat ayarlamalarının etkisi bariz şekilde ortaya çıkıyor. Orta vadede enflasyon Merkez Bankası'nın hedefleri doğrultusuna gelecektir. Kısa vadeli enflasyonda bozulma söz konusu. Orta ve uzun vadeli faizlerde bir bozulma söz konusu değildir." diye konuştu.
İsviçre'de çifte vergilendirmeye ilişkin çalışmaların sürdüğünü söyleyen Şimşek, "Eninde sonunda tam bilgi değişimini yeni vergi anlaşmaları olacağı neredeyse kesinlik arz ediyor. Zamanlaması çok önemli değil." değerlendirmesini yaptı. Elektronik faturaya başlangıç yapıldığını hazır olan şirketlerin başvuracağını ve elektronik faturaya geçeceklerini belirten Şimşek, başlangıçta kamuda yaygın olarak kullanılacağını denetim boyutunda da kolaylıklar getireceğini ifade etti.
Anayasa Mahkemesi'nin iptal ettiği stopaj ve gelir vergisi düzenlemelerine ilişkin çalışmaları tamamladıklarına vurgu yapan Şimşek, çalışmayı Bakanlar Kurulu ve Meclis'e sevk etmeyi ümit ettiklerine dikkat çekti. Düzenlemelerin içeriğiyle ilgili fazla bilgi vermeyeceğini belirten Şimşek, "Çalışanlardan kesilen gelir vergisi konusunda geriye yönelik iadeyi ortaya çıkartmayacak sistemi düzenleyeceğiz." dedi.
REFERANDUM EKONOMİK VE SİYASİ İSTİKRARI ZEDELEMEZ
Anayasa değişikliklerinin referanduma götürülmesinin ekonomik istikrarı etkileyip etkilemeyeceği sorusuna Şimşek, "Ortam ekonomik istikrarı etkiyecek nitelik kazanırsa etkili olabilir. Ancak Türkiye'nin temelleri sağlam güçlü bir hükümet var. Referandumun ekonomik ve siyasi istikrarı zedeleyecek kanısında değilim. Türkiye'nin demokratikleşmesi ekonomik kalkınma kadar belki daha önemli diyebilirim. Temel hak ve özgürlüklerin geliştirilmesi lazım. Demokrasinin ekonomik kalkınmayla at başı götürülmesi gerekiyor. Referandumun ekonomi ve bütçe üzerinde kalıcı bir etki yapacağını zannetmiyorum. Bütçe performansımız bu yılın ilk iki ayında son derece iyi. 2010 yılı için güçlü baz oluşturuyor. Yılbaşında da güçlü tedbirler aldık. Bütçe performansı olarak değerlendirmem gerekirse bütçe performansının bütçede öngörülenden daha iyi olma ihtimalini yüksek görüyorum.' cevabını verdi.