Cumhurbaşkanı Gül, TBMM’nin yeni yasama yılı açılış konuşmasında dünyadaki ekonomik krizden, AB sürecine, yeni anayasa çalışmalarından, yolsuzlukla mücadeleye kadar pek çok konuya değindi.

Cumhurbaşkanı, küresel ekonomik krizin etkilerine karşı hazırlıklı olunması gerektiğinin altını çizdi. Gül “Bugün dünya ekonomilerinin içinde bulunduğu krizi, ülkemiz için bir fırsata dönüştürmemiz gerek. Türkiye ekonomisinin, son küresel gelişmelerden belli ölçüde etkilenmesi doğal. Ekonomimizi daha da dayanıklı kılacak ve ülkemizin potansiyelini tam olarak harekete geçirecek adımların zamanında atılması önemli” dedi.

Cumhurbaşkanı Gül konuşmasında şunları söyledi:
“Yeni Yasama Yılının açılışı münasebetiyle, dünyamızın ve ülkemizin içinde bulunduğu şartlarda önem ve öncelik taşıdığına inandığım bazı konularda, fikirlerimi paylaşmak istiyorum.

KÜRESEL MALİ KRİZ
Güç dengelerinin yeniden şekillendiği bir dünyada yaşıyoruz. Küresel işbirliği ve gelişme fırsatlarıyla gerginlikler ve krizler aynı anda ortaya çıkabiliyor. Dolayısıyla, uluslararası alanda tanımlanmasında dahi güçlük çekilen belirsizliklerin ve buna bağlı bir güvensizlik duygusunun yaşandığı bir dönemden geçmekteyiz.

Yaşanan küresel ekonomik ve siyasi sıkıntılar, sosyal, kültürel ve dini aşırılıkların ve çatışmaların uluslararası gündemde yeralmaya devam etmesine yol açmaktadır.Uluslararası koşullarda ulusal hedeflerimizi gerçekleştirmek ve uzun vadeli çıkarlarımızı korumak için milletçe her zamanki gibi müteyakkız olmamıza ihtiyaç vardır. Bugün dünya ekonomilerinin içinde bulunduğu krizi, ülkemiz için bir fırsata dönüştürmek suretiyle aşmamızın mümkün ve gerekli olduğuna inanıyorum. Tabiatıyla, ekonomik ve sosyal politikalarımızda bu yolda uyarlamalar yapma ihtiyacı ortadadır. Bugün dünyanın içinde bulunduğu büyük ekonomik bunalım karşısında kazanımlarımızın korunması ve yitirilmemesi gereğine bir kez daha dikkatlerinizi çekmek istiyorum. Zira, küresel krizin dünya ekonomilerini bir süre daha etkisi altında tutacağı açıktır.

TÜRKİYE BELLİ ÖLÇÜDE GELİŞMELERDEN ETKİLENECEK
Dışa açık ve dünya ile bütünleşmiş ekonomimizin, son küresel gelişmelerden belli ölçüde etkilenmesi doğal karşılanmalıdır. Nitekim, Türkiye’de de büyüme, enflasyon, faiz oranları ve hisse senetleri fiyatları gibi temel büyüklükler, kendi iç sorunlarımızın da katkısıyla, küresel gelişmelerden etkilenmiştir. Bununla birlikte, krizin kapsamı ve derinliği dikkate alındığında, Türkiye ekonomisinin geçmiş dönemlerle kıyaslanmayacak ölçüde dayanıklılık kazandığının da altını çizmek gerekir.

FIRSATLAR ÇIKABİLİR
Bu ortamda, bir yandan mevcut kazanımlar korunurken, diğer yandan ekonomimizi daha da dayanıklı kılacak ve ülkemizin potansiyelini tam olarak harekete geçirecek adımların zamanında atılması büyük önem taşımaktadır. Ekonomi alanında gerekli tedbirlerin gecikmeksizin alınması ve koordinasyonun güçlendirilmesi, sonuç olarak öngörülebilirliği arttıracaktır. Öngörülebilirliğin olduğu bir ortam ise, bugünün dünyasında sakin liman arayan girişimciler ve sermaye için çekici bir ortam sunacaktır. Özellikle ülkemizin çevresindeki büyük sermaye birikimleri ve krizlere beraber baktığımızda, Türkiye’yi yatırım yapılacak güvenli bir ada haline getirebiliriz. Yeter ki, evimizin içini reformlarla düzene koymaya devam edelim.

TARIM VE ENERJİ
Kriz dönemlerinde doğru politikalar izleyen ülkelerin, dünya ortalamalarına göre daha yüksek performans göstermeleri ve gelişmiş ülkeler ile farklarını hızla azaltmaları mümkün. Türkiye’nin dünyada yaşanan krizi fırsata dönüştürebileceği önemli alanlardan biri gıda güvenliği ve tarım sektörüdür. Önümüzdeki dönemde, bu potansiyeli harekete geçirecek şekilde, uzun vadeli yapısal dönüşüm çalışmalarının yoğunlaştırılması temel bir öncelik olmalıdır. Küresel gelişmelerin gündeme taşıdığı bir diğer temel sektör, enerjidir. Enerji, ekonomik büyümemizin sürdürülmesi, rekabet gücümüzün arttırılması, çevrenin korunması, ulusal güvenliğin ve uluslararası ilişkilerin sağlıklı bir zemine oturtulması ve AB’ye üyelik sürecimiz açısından çok boyutlu olarak değerlendirilmesi gereken bir alandır.

KÜRESEL ISINMA
Küresel ısınmanın ülkemizi ve insanlarımızı önümüzdeki dönemde ciddi şekilde etkilemesi beklenmektedir. İçinde bulunduğumuz coğrafya böyle bir riskle karşı karşıyadır. Bu durumla yaşamayı öğrenmemiz ve ihtiyaç duyulan önlemleri uluslararası işbirliği çerçevesinde almamız lazımdır.
Gelecek yıllarda, Kyoto sonrası süreçte, gelişmiş ülkeler ile gelişmekte olan ülkeler arasında bu sorunun çözümü konusunda yaşanacak müzakerelere bütün ilgili kurumlarımızla hazırlanmalıyız. Başta Çevre ve Orman Bakanlığı ve TSK olmak üzere kamu kuruluşlarının, yerel yönetimlerin, TEMA, ÇEKÜL, Doğal Hayatı Koruma Derneği gibi sivil toplum örgütlerinin, firma ve vatandaşların bu alandaki katkılarını takdirle not etmek isterim.

ÜNİVERSİTELER VE YÖK
Çağımızın gereği olan bilgi ekonomisine geçişin temelinin üniversiteler olması gerekir. Üniversitelerin ayrıca, eğitim ve araştırma faaliyetlerine odaklanmalarına ve bunları dinamik bir şekilde gelişen toplumsal ve ekonomik hedefler doğrultusunda gerçekleştirmelerine ihtiyaç vardır. Bu husus tüm üniversiteler için geçerli olduğu gibi, yeni kurulan üniversitelerimiz için bir kat daha önem taşımaktadır. Özellikle yeni kurulan üniversiteler doğru başlangıç yapmalıdır. Ayrıca, kalkınmakta olan bölgelerde kurulan üniversitelerin bölgelerine yatırım çekme anlamında da önemli katkılarda bulunmalarını bekliyorum. Bu vesileyle, öteden beri kamuoyumuzda haklı bir şekilde tartışılan ve rektör atamaları münasebetiyle tekrar gündeme gelen Yüksek Öğrenim Sistemi’nin iyileştirilmesi konusunda bütün ilgili kurumları öneriler geliştirmeye davet ediyorum.

AB POLİTİKALARI
Öncelikle Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne artık sadece bir aday ülke değil, katılımcı ülke konumunda olduğuna dikkatinizi çekmek isterim. Dolayısıyla, AB ile devam etmekte olan tam üyelik müzakerelerimizin sağlıklı biçimde ilerlemesini temin etmek, toplum olarak bir önceliğimiz olmalıdır. Müzakerelerin başarıyla sonuçlanması ise, ülkemizin bu süreci partilerüstü bir anlayışla sahiplenmesine, çok sayıda reformu kısa bir zaman dilimine sığdırmasına bağlıdır.

BİREYSEL ÖZGÜRLÜKLER GÜVENCE ALTINDA OLMALI
Siyasi kriterler alanında atılacak adımlar sadece bir mevzuat değişikliği olarak algılanmamalıdır. Bunlar aynı zamanda bir zihniyet değişimini beraberinde getirmelidir. Bu çerçevede, özellikle bireysel hak ve özgürlükler en geniş manada güvence altında olmalı, yasal düzenlemelerin uygulanmasında demokratik anlayış belirgin bir şekilde gözetilmelidir. Yasal düzenlemeler kadar, yargı ve temel haklar alanında yapılması gereken reformlar da Avrupa Birliği sürecini yakından ilgilendirmektedir. Bu alanda da, ilgili tüm tarafların aktif katılımı şarttır.

Öngörülen yargı reformu, sadece demokratik standartlarımızı yükseltmekle kalmayacaktır. Ülkemizde öngörülebilirliği ve istikrarı pekiştirecek, şeffaflığı arttıracaktır. Böylece, kalkınma çabalarımıza da sağlam bir zemin oluşturacaktır. Avrupa Birliği’ne tam üyelik yolunda hazırlanmakta olan Ulusal Program herkesin katkısıyla şekillenmeli ve hızla hayata geçirilmelidir.

AB İÇİN ADIMLAR SÜRATLİ BİÇİMDE ATILMALI
Tarama sürecini bitirdiğimiz ve fasılları fiilen açmaya başladığımız bu dönemde elimizde hazır bir yol haritası vardır. Yapılması gerekenler bellidir. Kendi haline bırakarak sürecin arzu edilen hızda ilerlemesini sağlamak ve Türkiye’yi AB’nin 2014 mali perspektifine hazırlamak mümkün değildir. Atılması gereken adımlar sürekli ve süratli biçimde atılmalıdır. TBMM’nin bu süreçle ilgili yasaları öncelikli olarak ve özel gündemle ele alması önemlidir. Hatta bu vesileyle AB Uyum Komisyonu’nun güçlendirilmesinin çok yararlı olacağı kanaatindeyim.

YENİ ANAYASA ÇALIŞMALARI
1982 tarihli Anayasamızın tadilatı veya yeni bir Anayasa hazırlanması konusunda canlı ve kapsamlı bir tartışmanın yıllardır sürmekte olduğunu görüyorum. Yüce Meclis’in, başta siyasi partiler olmak üzere, toplumun bütün kesimlerinin katkılarından yararlanarak en mükemmel anayasal düzenlemelere ulaşacağından şüphem yoktur. Milletimiz, Anayasa tartışmalarının sağlıklı bir sonuca ulaşmasını sağlayacak tarihsel birikim, tecrübe ve olgunluğa sahip bulunmaktadır. Neredeyse 20 yıldır gündemde olan bu tartışmalar çerçevesinde, toplumun hemen her kesiminin kamuoyuna sunmuş olduğu çeşitli taslaklar, öneriler ve fikirler, yapmış olduğu uyarı ve talepler esasen mevcuttur.

Yeni Anayasal düzenlemelerin geçmişteki tecrübelerden ders alınarak yapılması doğaldır. Ancak, yeni düzenlemelerin öncekilerden çok daha ileride olması da beklenecektir. Bu düzenlemelerin dünyanın 21. yüzyılda geldiği koşulları esas almak suretiyle, çağımızın sosyal ve politik gerçeklerine uygun bir anlayışla tasarlanması önemlidir. Ayrıca, bu çalışmaların hızlı teknolojik-bilimsel gelişmeleri de hesaba katan uzak görüşlülükle yürütülmesinin büyük önem taşıdığı görüşündeyim.

YENİ ANAYASA HER KESİMİ KAPSAMALI
Yeni anayasal düzenlemelerin, milli birlik ve toplumsal dayanışmamızı güçlendirecek biçimde, dışlayıcı olmayan, kapsayıcı bir yaklaşıma sahip olması elzemdir. Temel hak ve hürriyetleri güvence altına alan, demokratik, laik ve sosyal hukuk devleti anlayışını kuvvetle teyit eden bir nitelikte olması, yeni anayasal düzenlemelerin gücünü ve sürdürülebilirliğini arttıracaktır.

YOLSUZLUKLA MÜCADELE
Biliyorsunuz, Türkiye, başta BM Yolsuzlukla Mücadele Sözleşmesi olmak üzere, yolsuzlukla mücadele konusundaki başlıca uluslararası sözleşmelere TBMM’nin kabul ettiği yasalarla taraf olmuş, bu çerçevede uluslararası yükümlülüklere girmiş bulunmaktadır.
Ülkemizde saydamlık düzeyinin yükselmesine olan ihtiyaç devam etmekle birlikte, toplumumuzdaki demokratikleşme ve modernleşmeye paralel olarak, mevzuatımızda yapılan yenilikler sonucunda, bu alanda tedrici ve göreceli de olsa, bazı iyileşmeler olduğu bir gerçektir.

Bağımsız bir kurum olan ve dünyada referans olarak gösterilen Uluslararası Saydamlık Kurumu’nun her yıl yayınladığı veriler incelendiğinde, Türkiye’nin bu endeksteki notunun ve sıralamadaki yerinin, mütevazı ölçülerde de olsa, giderek yükselmekte olduğu görülmektedir. Bu mütevazı iyileşmede, mevzuatımızdaki uyarlamaların yanısıra, başta TBMM, Hükümet, ve Muhalefet, Yargı ve basın-yayın organları olmak üzere bütün kurumlarımızın ve vatandaşlarımızın duyarlılığı etkili olmuştur. Türk özel sektörünün kendisini bu alandaki çağdaş ölçütlere uyarlamasındaki başarısı da bunda rol oynamıştır. Gelinen nokta bir iyileşmeye işaret etse de, bunun yeterli olduğunu söylemek tabiatıyla mümkün değildir. Bu eğilimin geriye doğru gitmesi ise, hiçbir şekilde kabul edilemez bir gelişme olacaktır.

TERÖRLE MÜCADELE
Terörle mücadele konusunda kararlılık esastır. Ancak demokrasiye inanç ve bağlılık, topyekun bir sosyo-ekonomik kalkınma anlayışı terörü besleyen kaynakları ve terörün zeminini büyük ölçüde zayıflatacaktır. Bu suretle sağlanacak başarı, herkese şiddetle ve terörle bir yere varılamayacağını en iyi şekilde anlatacaktır. Bizim için esas olan toplumsal barışın sürekli kılınması ve bütün vatandaşlarımızın devletine aidiyet duygusunun pekiştirilmesidir