Mustafa Denizli "Türkiye'de spor ile siyaset iç içe" diyor ve ekliyor: "Bir maçtan önce hakem rakip için, 'İdare et ligde kalsınlar' dedi".

Bugünkü Pazartesi Sohbeti konuğum futbol dünyası için vazgeçilmez bir isim, Mustafa Denizli. Denizli'yi aradığımda iki günlüğüne İstanbul'daydı. Küçücük İstanbul zaman dilimi içinde bana öylesine uzun bir ara ayırdı ki, ne kadar teşekkür etsem azdır. Denizli ile önce İran'ı konuştuk. Trafiğini, kadınlarını, sosyal hayatı, futbolcularla nasıl anlaştığını... Sonra laf dönüp dolaşıp Türk futboluna geldi. Öylesine ilginç yorumlar yaptı, öylesine tartışma çıkaracak başlıklar verdi ki, İran sohbeti haftasonu köşeme kaldı. Denizli herkesin dediği gibi utangaç bir kişi değil mi, inanın karar veremedim. Kendinden ve hayallerinden bahsederken hiç mütevazı değil, orası kesin. "Ben her şeyi yaşadım, artık futbol üstü bir adamım" havası var. Zaten cevaplarında da bu tarzı yoğun olarak hissedeceksiniz. Ama iş fotoğraf çektirmeye gelince karşımda bambaşka bir Denizli vardı. Ürkek, çekingen, "Hadi artık, bitmedi mi? Utanıyorum" diyen.

İRAN MİLLİ TAKIMI

Almanya'nın ikinci ligdeki Aachen takımını çalıştırmaya karar verdiğinizde de aynı yorumlar yapılmıştı, İran için de. "Denizli mücadeleyi sever" deniliyor. Nasıl karar veriyorsunuz?

O saydıkların düşünecek kararlar değil. En kısa, anlık kararlar. Düşündüğün zaman yani değerlendirmeye aldığın anda olumlu karar vermeyeceğin türde adımlar onlar. Bazıları bunlar için kaçış diyor ama değil. Ben 20 yıldır mücadele içindeyim. Dolayısıyla bunları akü doldurmak olarak nitelendiriyorum.

Dünya şampiyonası finali hariç neredeyse her şeyi yaşadınız. Sizi bundan sonra heyecanlandıracak proje nedir? Duyduğuma göre Pas takımını bırakıyorsunuz.

2000'de F.Bahçe'ye gitmek için Milli Takım'ı bırakmasaydım onu da yaşayacaktım. Eğer o kulvarı yaşama şansını bana İran'da verirlerse buna kesinlikle hayır demeyeceğim. Şu anda İran Milli Takımı'nı bir Hırvat çalıştırıyor. Ama mütevazı davranmayacağım, İran'da beni çok isteyen var. İran potansiyelinin altında futbol oynuyor.

HOŞGÖRÜLÜ DEĞİLİM

Sizin İran'a gidişinizi Derwall'in Türkiye'ye gelişine benzetiyorlar.

Ben demiyorum, onlar diyor.

Peki sizin yanınızda Derwall'in yanındaki Mustafa Denizli gibi bir yardımcınız var mı?

İranlı genç bir antrenör verdiler. Ama durum zor çünkü benimle hiç tartışmıyor. Biz Derwall'le çalıştığımız hiçbir konuda anlaşamazdık ama ondan neler aldığımı sorarsanız, yazdığı kitabın 5 mislini benim yazmam gerekir. Yardımcı hocasıyla tartışmayacaksa niye orada olsun?

Hayatınız boyunca, ışık gördüğünüz, sizinle tartışan yardımcınız olmadı mı?

Olmadı. Onun için kızıyorum.

Niye? Çok önemli isimlerle çalıştınız oysa ki. Yükselmeye merakları mı yoktu, yoksa doğru adamla mı bir araya gelmediniz?

Bu bir hız-takip meselesidir. Üretme yani. Bende de suç var tabii. Derwall gibi hoşgörülü değilim. Rıza Çalımbay, Raşit Çetiner, Hikmet Karaman, Ali Gültiken, hepsi birbirinden özel isimler ama bir şeyin bilinmesi gerekiyor, mesleğimiz öğretilen bir meslek değildir. Yönetme ve yönetilme sanatı dediğin hadise öğrenilmez. Derwall bana 3 dakika ayırmamıştır "Gel öğreteyim" diye. Ben hep gözlemledim.

Sizi İran Milli Takımı'na istemezlerse ne yapacaksınız?

Şu anda Dubai'den aldığım iki önemli teklif var.

"İran Ligi bana yetmez" deyip Dubai'ye mi gideceksiniz yani? Niye?

Açıkçası orası maddi açıdan bana yeter. Dünya standartlarının üzerinde bir mali portföylerivar.

İran'dan ne kadar transfer ücreti aldınız?

İyidir.

Yani ne kadar? Milyon dolarlar deniliyor.

Milyon dolarlar aldım, tam rakamı sorma.

İran'a gittikten sonra Türkiye'yi uzaktan izleme şansınız olmuştur. Futbol dünyası hakkında ne düşünüyorsunuz?

Değişen hiçbir şey yok. Futbolla siyaset son derece iç içe. Maksadım eleştirmek değil aslında. Futbol takımları başarısızlığa giden yoldaysa politikacıyı da topa sokuyor. Politikacı da camiadan oy beklediği için niyeti yoksa bile kendini bir şekilde çarkın içinde buluyor. Siyasetçinin kullanılması Türk sporuna hiçbir fayda sağlamıyor. Ama nedense hâlâ bundan kurtulan bir görüntü yok Türkiye'de.

BENİ EN ACITAN ELEŞTİRİ

Türkiye bunu nasıl aşar?

Medyaya da çok görev düşüyor tabii. Sen eğer yazı yazacağım, konuşulacağım diye bu spor dalının çirkinliklerini olabildiğince abartır ve gündeme getirirsen bir gün konuşacak ortam bulamaz hale gelirsin. Medyanın durumu bu maalesef.

Hakkınızda yazılan veya söylenen unutamadığınız bir eleştiri var mı?

Milli Takım ile Hollanda maçı öncesi iki hazırlık maçı yaptık. İsrail ve Arnavutluk'tan ikişer gol yedik. "Dört dörtlük Denizli" diye bir başlık attılar. Oysa Milli Takım'ın hedefi bu değildir. Olmamalı zaten.

Ben sizinle özdeşleşen iki eleştiri daha hatırlıyorum. Biri "İçimizdeki İrlandalı" yorumu.

Köşe yazısıydı ama şimdi üniversitelerde o yazıya rastlayabilirsin. Günlük yaşamın içine girmiştir.

İkincisi ise "6. yabancı Mustafa Denizli" başlığı.

En güzeli işte. Bak hâlâ bunları konuşuyoruz. Bunlar klişe.

"Nasıl yaptım bu hatayı, 6. yabancı oyuncuyu oyuna aldım?" dediğiniz oldu mu hiç?

Ben yapmadım onun için düşünmüyorum. Önemsemiyorum.

Kim yaptı?

Biz yaptık. Ekip olarak. Herkesin görev alanları vardı. Ben FB'nin teknik direktörüydüm, gümrük muhafaza memuru olarak gelmedim ki. O yüzden benim için pek esprisi yok.

Türkiye'de siyaset ve spor iç içe diyorsunuz. Ya şike meseleleri?

Kim şikeye bulaşmışsa hemen belli olur. Herkes tarafından tahmin edilir, camia bilir zaten. Futbol dünyası ne kadar büyük gözükürse gözüksün, aslında küçüktür, her şey duyulur.

Ya siz? Hiç şike teklif edildi mi?

Benim yaşadığım hadiseler genelde bir takımın şampiyonluğuyla ilgili ya da takımın küme düşmesi hakkında olmuştur. Yani bahis üzerine değil.

Ne yaptınız peki?

İki hakemi hakemliğinden ettim. Şike yaptıklarını kanıtlamam mümkün değil tabii. Ben de kanaat bildirdim. Dünyada kanaat çok önemli bir meseledir. Hafife alınmamalıdır.

ŞİKENİN KANITI ÇOK ZOR

Kim onlar?

Ayıp olur isimlerini söyleyemem ama kimin hakemliği bitmişse bellidir zaten. Doğru maç oynatmadılar. O maçların birinde oyuncuydum. Kırmız kart görmüştüm. Kırmızı kart görme sebebim beni üç yıl sahalardan uzaklaştırdı. Ama ceza almadım. Niye almadım sence? Çok açık değil mi? Neden almadım?

Neden ceza almadınız?

Bir hakem maç öncesi, kaptana gelip de rakip takım için "Kaptan bunları idare et, ligde kalsınlar" diye telkinde bulunursa sen ne yaparsın?

Siz ne yaptınız?

Şikâyet ettim. İfade verdim. Ne oyunculuğum dönemindeki olay ne de diğeri basına yansımadı ama o iki hakemin hakemliği bitti.

Devlet bakanı olmam istendi

Sizin için "Entelektüeldir, futbol ona yetmiyor" diyorlar. Hatta siyasete olan ilginiz de bundan kaynaklanıyormuş.

Futbol beni kesmiyor, bu doğru. Hiçbir zaman yetmedi zaten. Kendi kendime yeni alanlar yaratmaya çalışıyorum. Politika, ekonomi. İlle oralarda da başarılı olacağım diye bir şey yok tabii.

Niye? Size milletvekilliği teklif edilmiş.

Ne vekilliği, bana bakanlık garanti edildi. Spordan Sorumlu Devlet Bakanı olmamı istediler.

ANAP mı teklif etti?

Evet. Ayrıca İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı da garantiydi. 94 seçimlerinde Baykal ile görüştük. Kamuoyu araştırmalarından ismimim çıktığını söylediler. Ona rağmen kabul etmedim.

Neden? Madem futbol kesmiyor sizi...

Hayatımda hep yöneten ben olmuşum. Futbolcuyken bile yönetilen ama kendi kararımı veren biriydim. "Siyaset ortamında aykırı fikirlerle ortaya çıkarsam ters düşerim insanlarla" diye düşündüm.

Anlamadım. Hep yöneten oldum diyorsunuz, size önerilen bakanlık teklifi. Bakan olmak yeterli değil miydi?

Değildi.

Nasıl yani? "Başbakan olmazsam olmaz mı" diyorsunuz yani? Onun garantisini vermezler tabii.

Onun garantisini vermezler. (Gülüyor)

Hakeme teşekkür etsinler

Anelka'nın el yordamıyla attığı gol için siz ne düşünüyorsunuz?

El zoruyla attığı gol.

Peki. Biliyorsunuz diğer takımlar sahaya pankartlar açarak çıktılar. "Temiz lig, el değmemiş ligi istiyoruz" diye.

Kim temiz lig istiyor?

Galatasaray, Beşiktaş.

O pankartla çıkanlar şöyle geriye dönüp kasetlere bir baksınlar, nasıl goller atmışlar, nasıl maçlar kazanmışlar, nasıl şampiyon olmuşlar.

Nasıl şampiyon olmuşlar?

Kendileri bilir. Dönüp baksınlar nasıl gol atmışlar. Bak, F.Bahçe'nin maçı oynanırken Alman Ligi'nde bir maç vardı. Hertha Berlin'in maçı. Bir gollerini saymadılar, bir penaltıları verilmedi. Almanya'da bu hakemi asmadılar kesmediler, üzerine programlar, yayınlar yapmadılar. Türkiye'de her şeyi yanlış algılamak gibi bir huyumuz var bizim. Dünyada futbolun bu kadar sevimli olmasının sebebi hakem kararları, hatalarıdır. Hâlâ 1966 Dünya Kupası'ndaki hakem kararı hatırlanıyor, takımlar değil. Ayrıca Maradona'nın eli herkes tarafından biliniyor.

Yani?

Yani futbolu güzel tarafından alacaksın. Hakeme teşekkür edeceksin.

Bu da iyi yani. Ya sizin teknik direktörü olduğunuz bir takıma el yordamıyla gol atılsaydı? Ne yapardınız? Hakeme teşekkür mü ederdiniz?

(Gülüyor) Sahi ne yapardım? Dünyanın en büyük hakemi Collina, Münih'te Almanya ile oynadığımız bir maçta olmayan bir pozisyona ofsayt kararı verdi. Ben baraj maçı oynamak zorunda kaldım o karar yüzünden. Sonra çıktı, "Maçı izledim üzgünüm" dedi. Ben çok daha fazla üzülmüştüm tabii. Oluyor bunlar. Hakem hataları futbolu güzelleştirir.

Hakem hatalarına bu kadar olumlu yaklaşmayı kaç yılda öğrendiniz?

(Gülüyor) Tam 40 yılda. Bu meslek hayatında öğrendiğim en önemli şey sabırdır. Bir tepkide bulunmadan önce birkaç saniye düşünmeyi öğrendim, yutkunmayı da.

Başbakan Erdoğan'ın Anelka'nın golü için diğer golleri de mi elle attılar açıklaması hakkında ne düşünüyorsunuz?

Bu cümle beraberinde çok önemli bir soruyu daha getirir. Teknik açıdan cevap verdiğim zaman diğer gollerin elle atılmasına gerek bile kalmaz. Öyle bir maç anı vardır ki seni öyle bir dağıtırlar ki beş gol yersin. Gayet tabii Başbakan da biliyor üç golün elle atılmadığını. Ama birinci goldeki o el öyle bir ortam hazırlar ki öbürleri için ele bile gerek kalmaz. Kalmadı da zaten.

Maçı seyreden herkes hakem hakkında bir şeyler söyledi. Siz o an ne hissetiniz?

Üzüldüm hakeme. Çünkü o kararından sonra sahada yoktu zaten. Yaşadığı sadece bir insanlık dramı değil bir de travmaydı. Bu durumu boksörler yaşar. Çok yumruk yediği için flu görmeye başlar. İşte aynen o durum vardı hakemde.