Uçak kriziyle gerilen ve donma noktasına gelen Türkiye-Rusya ilişkilerinde 23 Kasım'a dönülme karararlılığı çıktı. Tüm dünyanın gözünü çevirdiği Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin zirvesi, yeni bir sayfanın açılmasını sağladı. Erdoğan ve Putin, Konstantinovski Sarayı'nda gerçekleştirdikleri baş başa görüşme ve heyetler arası çalışma yemeğinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi. Kapsamlı ve yararlı görüşmeler gerçekleştirdiklerini dile getiren Erdoğan, “İlişkilerimizin yeniden eski seviyelere ve hatta ötesine taşınması hususunda iki taraf son derece kararlıdır ve gerekli iradeye sahiptir. Kanaatim odur ki iki ülke kamuoylarının bizlerden beklentisi de bu yöndedir" dedi.
OLMASI GEREKEN SEVİYEYE ÇIKACAK
Erdoğan, “Bu itibarla bugün yaptığımız görüşmeler neticesinde siyasi, iktisadi ve kültürel ve beşeri alanlarda Türkiye-Rusya ilişkilerini olması gereken seviyelere tekrar taşıyacak kararları almış bulunuyoruz. Bu kapsamda Üst Düzey İşbirliği Konseyinin yeniden canlandırılması, 'charter' uçuşların tekrar hayata geçirilmesi, tarım ürünleri dahil ikili ticareti kısıtlayan tedbirlerin ortadan kaldırılması, Türk müteşebbislerinin Rusya'daki faaliyetlerini önünün açılması, vizesiz rejimin tam teşekküllü şekilde tekrar yürürlüğe konulması gibi başlıklarda gerekli adımları inşallah peyderpey ve müştereken atacağız" diye konuştu.
AKKUYU STRATEJİK YATIRIM
“Özellikle Akkuyu Nükleer Santrali'ne stratejik yatırım statüsü vereceğiz, bu noktada adımı atıyoruz" ifadesini kullanan Erdoğan, şöyle devam etti:
“Türk-Rus Ortak Yatırım Fonu kurulması konusunda mutabık kaldık. Savunma sanayi alanında işbirliğimizi artıracağız. İnşallah bu adımlar sayesinde Ankara-Moskova hattını yeniden bir güven ve dostluk hattı haline getireceğiz. Türk Akımı Projesi hızlı bir şekilde hayata geçirilecektir."
BÖLGE BARIŞI VE HUZURU İÇİN
Erdoğan, “Özellikle darbe girişiminin ertesinde hemen Sayın Başkan'ın bizi araması psikolojik noktada bize yardım etmiştir. Türkiye-Rusya ilişkisi sadece ikili anlamda önem taşımıyor. Bölgesel barış, huzurun tesisi açısından da önemli. Kıymetli dostum Sayın Putin'le birlikte ikili temaslarımızı yoğun bir şekilde sürdüreceğiz. Biz Türkiye-Rusya ilişkilerinin geçmişe göre çok daha güçlendiğini düşünüyoruz. St. Petersburg'da kaldığımız yerden yolumuza devam edeceğiz. 100 milyar dolar bir hedef koymuştuk. Yeniden bu süreci başlatıyoruz" dedi.
Türk işçiler karşıladı

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı, özel uçak “TUR" ile 13.15'te indiği St. Petersburg Pulkovo Havalimanı'nda, Rusya Dışişleri Bakanlığı St. Petersburg Temsilcisi Vladimir Zapivalov, St. Petersburg Valiliği Dış İlişkiler Başkanı Yevgeni Grigoryev, Türkiye'nin Moskova Büyükelçisi Ümit Yardım, St. Petersburg Başkonsolosu Kazım Çavuşoğlu ile büyükelçilik ve başkonsolosluk personeli karşıladı. Erdoğan'ı, St. Petersburg Pulkovo Havalimanı'nda, protokolun dışında Türk işçiler de karşıladı.
Geniş katılım

Cumhurbaşkanı Erdoğan'a ziyaretinde Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Kültür ve Turizm Bakanı Nabi Avcı, Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mehdi Eker ile MİT Müsteşarı Hakan Fidan eşlik etti.
Tabak jesti
Erdoğan ve Putin ikili görüşmelerinin ardından heyetler arası çalışma yemeğine katıldı. Yemekte konukların önüne iki liderin tokalaşma karelerinin resmedildiği tabaklar konuldu.
Rus uçağının düşürülmesinden sonra ilk kez yüz yüze görülme yapan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Rus mevkidaşı Vladimir Putin,ortak basın toplantısı düzenledi. İki lider, ilişkilerin kaldığı yerden devam edeceğini vurguladı.
Mutabakat ve kararlılık
Türk yetkili, iki liderin Rusya'nın St. Petersburg kentinde yaptıkları tarihi görüşmenin 'çok olumlu' geçtiğini söyledi. Basın toplantısı öncesi açıklamayı yapan üst düzey Türk yetkili, Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Rusya Devlet Başkanı Putin'in baş başa ve heyetlerarası görüşmelerinde, Türkiye ile Rusya ilişkilerinin uçak krizinin yaşandığı Kasım 2015 öncesine döndürülmesi ve daha ileriye götürülmesi konusunda mutabakat ve kararlılık olduğu bilgisini verdi.

Görüşmede, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ile Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Kremlin Dış Politika Danışmanı Yuri Uşakov da hazır bulundu.

Türk Akımı 2019'da

Rusya Enerji Bakanı Aleksandr Novak, Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesinde ilk hat inşaatının 2019'un ikinci yarısında başlayabileceğini söyledi. Novak, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Putin ile gerçekleştirdiği görüşme sonrasında açıklamalarda bulundu. Türk Akımı projesinde ilk hattın 2019'un ikinci yarısında inşa edilebileceğini belirten Novak, “Türkiye Enerji Bakanlığı ile projenin geliştirilmesi noktasında yakın temas içerisinde olacağız" dedi. Türkiye'ye yönelik doğalgaz indiriminin ise henüz gündemde olmadığına işaret eden Novak, “Şu anda projede iki hat inşa edilmesi düşünülüyor. Ancak sonrası için teorik olarak herşey mümkün" ifadelerini kullandı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ı St. Petersburg kentindeki Konstantinovski Sarayı'nda oldukça sıcak bir şekilde karşıladı. Görüşme planlanandan 1 saat 6 dakika geç başladı. Salona ilk önce Putin girdi ve yaklaşık 1.5 dakika Erdoğan'ın gelmesini bekledi.Erdoğan, 1 saat 45 dakika süren baş başa görüşme öncesinde yaptığı konuşmada, Putin'e böyle bir hassas dönemde verilen randevudan dolayı teşekkür eden Erdoğan, “Türkiye-Rusya ilişkileri çok farklı bir olumlu sürecin içerisine girmiştir. Önümüzde büyük hedefler belirlediğimiz bir süreçtir. İnanıyorum ki şimdi attığımız ve atacağımız bu adımlarla çok daha farklı sürecin içerisine gireceğiz. 15 Temmuz darbe girişiminde, ertesi gün sizlerin lider noktasında bizi arayışı hem tüm heyetimizi hem de tüm halkımızı mutlu etmiştir" dedi.

BÖLGENİN BEKLENTİSİ VAR

Erdoğan, İstanbul Yenikapı'da yapılan dev mitingin, halkın demokrasiyi sahiplenişi ve darbelere karşı durmaları konusunda çok anlamlı olduğunu da kaydederek, “Bu ziyaretle beraber, sırası bizde olan üst düzey istişare konsey toplantılarına başlayacağımız için çok mutluyuz. Aramızda masada olan birçok ikili ilişkilerimiz var. Bölgenin siyasi olarak bizlerden beklentileri var. İnanıyorum ki dayanışmamız bölgedeki sorunların çözümüne de yardımcı olacaktır" diye konuştu.

HALKLARIMIZIN YARARINA

Putin de Türkiye-Rusya ilişkilerinin normalleşmesinin her iki ülke halklarının da yararına olacağını söyledi. Uçak krizinden önce iki ülke ilişkilerinin benzersiz bir seviyede olduğunu, bu olaydan sonra ilişkilerde düşüş yaşandığını kaydeden Putin, “Bugün Türkiye'nin iç siyasetinde yaşanan zor duruma rağmen buraya gelmeniz hepimizin ikili ilişkilerin normalleşmesini istediğinin bir göstergesidir. Bu da her iki ülke halklarının yararına olacaktır" şeklinde konuştu.

DARBELERE KARŞIYIZ

FETÖ'nün 15 Temmuz'daki darbe girişiminden sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı arayan ilk liderlerden biri olduğunu söyleyen Putin, “Burada bizim ilkesel tutumumuzu tekrar hatırlatmak istiyorum. Biz anayasaya aykırı olan her türlü girişimin karşısındayız. Sizin yönetiminizde Türk halkının bu sorunun üstesinden geleceğini umut ediyorum" ifadelerini kullandı. Putin, Erdoğan ile görüşme imkanı bulduğu için memnun olduğunu da dile getirdi.Somut ve yapıcıRusya Devlet Başkanı Putin de ortak basın toplantısında, “Türkiye'ye karşı kısıtlamaları kademeli olarak kaldıracağız. İşbirliği mekanizmalarını canlandırdacağız. KEK toplantısı sonbaharda, ÜDİK zirvesi ise önümüzdeki yıl düzenlenecek" dedi. Somut ve yapıcı bir görüşme yaptıklarını, ikili ilişkiler, bölgesel ve uluslararası konuları ele aldıklarını ifade eden Putin, “Bu görüşme iki ülke ilişkilerinin geleceği açısından önem taşıyor. Türk-Rus ilişkilerinin tamamına yönelik yapıcı bir görüşme gerçekleştirdik. Önceliğimiz krizden önceki döneme dönmektir. Bu çok önemli bir hedeftir" diye konuştu.

ÜÇ YILLIK PROGRAM

“Türkiye-Rusya ilişkilerinin tam olarak inşa edilmesini istiyoruz ve bunu yapacağız" diyen Putin, şunları söyledi: “Hükümet düzeyinde 2016-2019 yıllarını kapsayacak ticari, ekonomik, kültürel ve sanayi işbirliği programı hazırlama kararı aldık. Bu programın hızlı bir şekilde onaylanıp kabul edilmesini umut ediyorum. Vize kısıtlaması konusunu çözmek gerekiyor. Bunun ekonomik yansımaları var. Türk ortaklarımız bazı konulara dikkatimizi çekti. Bunu ele alacağız."Putin, Türk Akımı Projesi'nde, Türkiye'nin ihtiyaçlarını karşılayacak kısmın gerçekleştirilmesi için hiçbir şüphelerinin olmadığını belirterek, projenin Avrupa'ya gaz akışı sağlayacak bölümü için Avrupalı yetkililerle görüşme yapılması gerektiğini söyledi.Suriye zirvesiİki lider, Suriye krizine yönelik olarak daha dar kapsamlı bir görüşme daha gerçekleştirdi. 2 saat süren görüşme öncesi bu konudaki sorulara ilişkin Erdoğan, “Suriye konusunu henüz ele almadık. Bu toplantıdan sonra konuyu ele alacağız. O yüzden bu konuda birşey söylemiyorum" karşılığını verdi. Putin de “Suriye krizinin çözümüne yönelik görüş ayrılıklarımız olduğu malum. Dışişleri Bakanlıkları ve istihbarat birimlerinin katılımıyla krize çözüm yolu bulma konusunda mutabık kaldık. Demokratik çözümler ancak demokratik yollarla bulunur. Suriye krizinin çözümü konusunda hedefimiz aynı. Bu ortak yaklaşıma uygun çözümü bulmaya çalışacağız" dedi.

FETÖ ilişkilerimize kastetti
Erdoğan ve Putin başbaşa görüşmelerinden sonra, Türk-Rus iş adamlarına hitap etti. Burada yaptığı konuşmada Türkiye'nin 2015 yılında üst üste iki seçim yaşadığını anımsatan Erdoğan, “Aynı dönemde terörle ciddi mücadelelerimiz oldu. Son olarak, 15 Temmuz'da tarihimizin en sinsi, en alçak darbe girişimiyle bu süreç daha da zirveye tırmandı. Demokrasimizin ve cumhuriyetimizin karşı karşıya kaldığı bu hain saldırı, milletimizin cesareti ve fedakarlığı sayesinde akamete uğradı. Fetullahçı Terör Örgütü'nün ve arkasındaki güçlerin ülkelerimiz arasındaki ilişkilere de kastettikleri bugün çok iyi anlaşılıyor." dedi.

Tarımda ambargo kalkıyor

Tarihi zirveden şu mutabakatlar çıktı:
* Üst düzey işbirliği konseyini yeniden canlandırılacak.
* Charter uçuşları başlayacak.
* Tarım ürünleri dâhil ikili ticareti kısıtlayan yasaklar kaldırılacak.
* Türk müteşebbislerine yönelik yasaklar kaldırılacak.
* Vizesiz rejimi tam teşekküllü olarak tekrar yürürlüğe koymak için peydeypey ve müştereken adımlar atılacak.
* Akkuyu'ya stratejik yatırım statüsü verilecek.
* Akkuyu projesi hızlandırılacak.
* Türk-Rus ortak yatırım konseyi kurulacak.
* Savunma sanayiinde işbirliği arttırılacak.
* Türkiye-Rusya-Azerbaycan üçlü zirvesi mekanizması kurulacak.
* Ankara-Moskova hattını bir güven ve dostluk hattı haline getirilecek.
* Türk Akımı projesi hızlı biçimde hayata geçirilecek.

YENİ ŞAFAK