Deprem, sabah TSİ 07.46'da Japonya'nın kuzeyinde denizin 35 kilometre altında meydana geldi. 8.9 gibi devasa büyüklükteki bu deprem, merkez üsse 373 kilometre uzaklıktaki başkent Tokyo'da bile hissedildi.   

Depremin ardından tsunami oluştu. Japon televizyonlarından yayınlanan görüntülerde, kuzeydeki yerleşim yerlerine ilerleyen deniz sularının önüne çıkanları alıp götürdüğü görüldü. Tsunamiyle oluşan dalgaların yer yer 10 metreyi geçtiği belirtildi.

Özellikle kuzeydeki bu bölgelerde can kaybının artmasından korkuluyor. Japon Ulusal Polis Kurumu yaptığı açıklamada, en az 60 kişinin hayatını kaybettiğini, 56 kişinin de kayıp olduğunu bildirdi. Yaralı sayısı ise 244 olarak verildi. Bir polis yetkilisi, "Hasar o kadar büyük ki bilgi alana çok zaman geçiyor" dedi.

Depremin başından beri gelişmeleri canlı yayınla dünyaya duyuran Japon NHK televizyonu, ölü sayısının 90'ı aştığını bildirdi. Japon Jiji haber ajansı da tsunamiden ilk etkilenen kentlerden Sendai'de 200-300 kadar cesedin kıyıya vurduğunu duyurdu.

Kyodo haber ajansı, Japonya'nın kuzeydoğusunda yer alan Miyagi kentinde içinde 100 kişinin bulunduğu hareket halindeki bir geminin tsunamiyle kıyıya atıldığını bildirdi. Gemidekin akıbeti hakkında henüz bir bilgi bulunmuyor.

Uzmanlar, meydana gelen depremin şiddetinin 1999 Marmara Depremi'nden yaklaşık 50 katı olduğunu ifade ediyor. Depremin ardından büyüklüğü 6'nın üzerinde çok sayıda artçı şok meydana geldi. Bu depremin artçı şokların en büyüğü 7.2 olarak ölçüldü.

ENERJİ TESİSLERİNDE HASAR

Japonya'da meydana gelen deprem ve sonrasında oluşan tsunami, tarım alanlarının yanı sıra nükleer santralleri ve petrol tesislerini de etkiledi.

Önlem olarak 5 nükleer tesisin faaliyetleri durduruldu. Japonya'nın elektrik ihtiyacının önemli bir bölümünü nükleer enerjiden sağlamasından dolayı şu anda 4 milyon kişiye elektrik verilemiyor.

Bir nükleer tesiste türbinlerden birinde yangın çıkınca olağanüstü hal ilan edildi. Ancak daha sonra tesisten sızıntı olmadığı yönündeki açıklama kaygıları giderdi.

Bazı petrol tesislerinde de yangın çıkarken, ulaşım şebekesinin ise ağır hasar aldığı bildiriliyor. Çok sayıda köprü ve yolun yanı sıra raylı sistem de zarar gördü.

Japonya'da toplam zararın milyarlarca dolara ulaşmasından korkuluyor. 1995 yılındaki 6 binden fazla kişinin hayatını kaybettiği Kobe depreminin Japonya'ya maliyeti 100 milyar dolar civarında olmuştu.

JAPON HÜKÜMETİ ALARMDA

Japonya Başbakanı Naoto Kan, halka itidal çağrısı yaptı. Kan, depremin ardından bakanlar kurulunu olağanüstü toplantıya çağırırken, bir dizi önlem açıkladı.

Deprem zarar gören yerlere deniz kuvvetlerinden gemiler gönderilirken, kurtarma ekipleri de harekete geçti.

Kan düzenlediği basın toplantısında, "Depremden kaynaklanan zararı minimize etmek için hükümetimiz elinden gelen tüm çabayı gösterecektir" dedi.

Kan ayrıca, ortaya çıkan bu olağanüstü durumla mücadelede tüm siyasi partilere ve özel sektöre hükümetle birlikte hareket etmeleri çağrısı yaptı. Bu çağrı, taraflardan olumlu yanıt buldu.

DÜNYADAN JAPONYA'YA DESTEK

Dünya devletleri de Japonya'ya yardım için harekete geçti. ABD Başkanı Barack Obama, Japon halkına başsağlığı dilerken, yardıma hazır olduklarını açıkladı.

Obama yaptığı açıklamada, "(Eşim) Michelle (Obama) ile birlikte başta depremde ve tsunamide hayatını kaybedenler olmak üzere Japon halkına, başsağlığı diliyoruz... ABD bu büyük felaket döneminde Japon halkına yardım etmek için hazırdır. İki ülke arasındaki dostluk ve ittifak sarsılamaz nitelikte ve bu trajedinin üstesinden gelirken Japon halkının yanında durma kararlılığımız bu durumu güçlendirmektedir" dedi.

Avrupa Birliği, Japonya için "tüm uygun desteği harekete geçireceğini" açıkladı. Libya konulu düzenlenen AB toplantısının ardından yapılan açıklamada, deprem ve tsunami haberinin "büyük bir kaygıyla" karşılandığı belirtildi.

Açıklamada, "[Felaketten] etkilenen devletlere ve halklarına başsağlığı diliyor ve desteğimizi bildiriyoruz. Ulusal tepkilerin yanı sıra, Yüksek Temsilciliğimizden ve Komisyon'dan tüm uygun yardımın harekete geçirilmesini istedik" denildi.

DAVUTOĞLU: TÜRKLERİN DURUMU İYİ

Japonya'daki depremin ardından bir açıklama yapan Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, bölgedeki Türklerle ilgili olumsuz bir haberin olmadığını söyledi.

Davutoğlu, kendilerine ulaşan bilgilere göre, Japonya'daki depremde Tokyo Büyükelçiliğinde hasar meydana gelmediğini, ülkedeki Türk vatandaşları arasında da can kaybı ya da yaralanma olmadığını bildirdi.

ÜST ÜSTE DEPREMLER

Bu sabah tüm dünyayı dehşete düşüren depremden önce Pasifik bölgesinde üst üste sarsıntılar kaydedildi. Bugünkü deprem son 140 yılın en büyüğü olarak gösteriliyor.

8.9'luk depremden önce Japonya iki günde 35 kez sallandı.

Honshu açıklarında dün 6.3 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi. Yine Honshu açıklarında önceki gün 7.2 büyüklüğünde bir deprem kaydedilmiş ve hatta bu sarsıntı, Japonların deprem karşısındaki gösterdiği sükunetle haber olmuştu.

Dünyada bugüne kadar kaydedilen en büyük deprem Şili'de 22 Mayıs 1960 tarihinde meydana geldi. Depremin büyüklüğü 9.5 olarak ölçülmüştü.
11 MART 2011/HÜRRİYET