Kalp-damar cerrahisi alanında Türkiye'nin saygın isimlerinden Prof. Harun Tatar'tan önemli uyarı: Ağrı olmadığı ya da duyulan ağrının başka sebeplerden olduğu zannedildiğinde geçirilen kalp krizi fark edilmiyor. Ankara Yüzüncü Yıl Hastanesi'nin kalp-damar cerrahi servisinde görev yapan Prof. Harun Tatar, kalp krizi belirtilerini 'soğuk algınlığı', 'kas sıkışması' gibi başka rahatsızlıklar sanan kişilerin doktora gitmeye gerek duymadığını belirterek, şöyle konuştu: Maalesef sessiz kalp krizi dediğimiz bu hastalık çok tehlikeli. Çünkü kişi fark etmediği için ölüm riski yüksek. Oysa göğüs ağrısı, bu kalbin canlı olduğunu anlatır bize. Kalp dokusu öldüğü zaman ağrı da olmaz.
ÖLÜM RİSKİ 11 KAT FAZLA
Dünyanın çeşitli ülkelerinden yapılan araştırmalara göre 'sessiz' kalp krizleri, normal kalp krizlerinden üç kat fazla daha görüldüğüne; sessiz kalp krizi geçirenlerde ölüm riskinin 11 kat daha fazla olduğuna dikkat çeken Prof. Harun Tatar, şu uyarılarda bulundu:
- Sol göğüs üzerinde meme civarında ağrıyla baskı bir arada olur. Kısa süren bir ağrıdır. Hastayı terletir. Böyle bir ağrıyı tecrübe eden hasta mutlaka kardiyologa gitmelidir. 'Soğuk algınlığıdır' ya da 'griptir' diye önemsememek dönüşü olmayan kötü sonuçlar doğurabilir.
- Kalp krizi geçiren hastalar arasında en şanslıları, hastanede bir doktorun karşısında geçirenlerdir. Birçok hastamız hastane kapısında kalp krizi geçirip, by-pass olduktan sonra hayata döndü. Çünkü ilk dört saatte müdahale minimum hasarla sonuçlanır ve kişi hayata döner. Kalp durmuşsa bile kalp-akciğer masajı yapılıp, hasta kurtarılır. Ama 10-15 dakika ya da yarım saat boyunca kalp durmuşsa yapılacak bir şey yok, hastayı kaybederiz.
BY-PASS YAŞI 40'A DÜŞTÜ
Prof. Harun Tatar'dan bir uyarıda erken menopoza giren kadınlara ve çalışan gençe erkeklere: Genellikle 45-50 yaş arasındaki erkeklere by-pass yapılırken, bugün maalesef 40 yaşında çok hastamız var. Bunda tanı yöntemlerinin daha yaygın olması, koroner anjiyonun sık yapılması da etkili. Çünkü doktorlar artık daha hassas davranıyor ve erken tanıyla hayatlar kurtulabiliyor. Dikkat çekici bir nokta da kadınlarda menopozla birlikte kalp krizi ve by-pass'ın yaygınlaşması. Kalp krizi riski erkeklerle riskleri aynı seviyede...
ASKERLER KOLAY ATLATIYOR
GATA Kalp ve Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanlığı'ndan Tuğgeneral rütbesiyle emekli olan Prof. Harun Tatar, 'Kalp ve damar hastalıklarında risk faktörünü en çok artıran şeylerden birisi de hareketsiz yaşam... Oysa askerlerde durum biraz daha farklı' diyerek, şöyle konuştu: Askerler gibi düzenli hareket eden, aktif hayatı olan, fit diyebileceğimiz kadar kilosuna dikkat eden kişilerin; tedaviye cevap vermesi daha kolay. Özellikle akciğer fonksiyonları iyi bir hasta, metabolik sendromdan korunur. Metabolik sendromdan korunmuş bir kişi kalp hastası olsa bile cerrahiye çok iyi cevap verir.
Prof. Harun Tatar - İlkokuldaki bademcik ağrısı 20 yaşında kapakçığı bozar
PROF Harun Tatar, GATA'da görevliyken gözlemlediği ilginç bir olayı şöyle anlattı: 20 yaşında askerlik vazifesini yerine getirmek için gelen gençlerde görülen kalp kapakçığı hastalıklarındaki yoğunluk dikkat çekiydi. İlkokul çağında geçirilen 'romatizmal ateş' dediğimiz; halk arasında boğaz, bademcik ağrısı dolarak bilinen hastalıkta eğer beta mikrobu iyi tedavi edilemezse, eklem veya kalp romatizmasına neden olabiliyor. Öğretmenlerin ve anne-babaların
uyanık olmaları gerekiyor.
Erkeklerde 'sertleşme' sorunu tehlike sinyali
HATTAT Klinik Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Halim Hattat, 30-50 yaş arasında 'sertleşme 'sorunu yaşayan erkeklerin kalp damar hastalığı riski altında olduğunu vurguladı: Son yıllarda yapılan tüm klinik çalışmalar cinsel sağlık ile hipertansiyon, kalp damar hastalıkları, obezite arasındaki ilişkiyi kurmak üzerine yoğunlaşıyor. Ancak çok önemle altını çizdiğimiz konu aslında cinsel problemlerin bir kalp hastalığının ilk belirtisi olabileceği yönünde. Özellikle kalbe göre çok daha ince ve küçük çapta olan penis damarlarında bir sorun yaşanıyor olması ileride kalp damarlarının da mutlaka etkileneceği yönünde ilk tehlike sinyali. 1998-2005 yılları arasında takip edilen 10 bin erkek hastanın verilerine göre; ereksiyon sorunu kalp damar hastalıkları için sigara kadar önemli bir risk faktörü. Çünkü cinsel bölgeye giden damarları etkileyecek herhangi bir sorun (şeker hastalığı, yüksek tansiyon, kolesterol problemi, plak oluşumu, sigara kullanımı, aşırı alkol tüketimi, hareketsiz bir yaşam) kalbe giden damarlarda da hasar yaratıyor. Sigara- alkol tüketimi, beslenme yanlışları, aktivitesi düşük bir yaşam, aşırı ve yönetilemeyen stres, depresyon, hatta uyku sorunları hem cinsellik hem kalp için risk faktörleri. Bel çevresi, vücut kitle endeksi ve vücut yağ yüzdelerinin ölçümleri de bizim için önemli bulgulardır. Çünkü bel çevresi kalınlığı, kilo fazlalığı denilen sağlık sorunlarında özellikle hormonlar etkilendiğinden cinsel performansı azalabilir. Cinsel güç kaybı sorununuzu doktorunuza bildirmekten çekinmeyin.
Doğru tanıyı doktor koyar - Doç. Dr.Yaman Zorlutuna
BAYINDIR Hastaneleri Kardiyovasküler Cerrahi Bölüm Başkanı Doç. Dr.Yaman Zorlutuna: Bazı ağrılar kalbe yetersiz kan gelmesi sonucu meydana gelen göğüs ağrısıyla (anjina) ile karıştırılıyor ama bu yanlış. Kalp krizinin habercisi olan anjina; sıkıntı, ağırlık, huzursuzluk, uyuşukluk, yanma, başın veya göğsün arkasında parçalanma hissi şeklinde olabilmekte, ağrı kollara, boyna ve çeneye yayılabilmektedir. Genellikle yorulma, yemek yeme veya sıkıntı sonucunda ortaya çıkar. Her göğüs ağrısı kalp krizine yol açmaz, sadece doktorunuz doğru tanıyı koyabilir. Her organ gibi kalbin de yaşamak ve görevini yapmak için kanla beslenmeye gereksinimi vardır. Kan, kalp kasına koroner arter adı verilen atardamarlar yoluyla gelir. Mutlaka doktora başvurulmalıdır.
Riski öğrenmenin kolay yolu: Kalsiyum skorlaması- Dr. Gürsel Ateş
MODERN cihazlarla, ilaçsız ve çok kısa sürede yapılabilen kalsiyum skorlaması, dört yıl içerisinde kalp krizi geçirme riskinin derecesini ortaya çıkarıyor. Derin bir nefes alma süresinde yapılabilen kalsiyum skorlaması, kalp damarlarındaki kireçlenme miktarını ve buna bağlı olan koroner arter hastalığı riskini ortaya çıkarıyor. Kalp krizi riskinin önceden belirlenebilmesini sağlayan yöntemler arasında ilk akla gelenin anjiyo olduğunu belirten Anadolu Sağlık Merkezi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Gürsel Ateş, anjiyo ile kalsiyum skorlamasının birbirinden farklı iki yöntem olduğunu vurgulayarak şöyle konuştu: Anjiyoda kişinin var olan şartları belirlenip, tedaviye gereksinim duyup duymadığına karar veriliyor. Kalsiyum skorlamasında ise kişinin damarındaki gelişmeleri görmek amaçlanıyor. Böylece, ilerleyen yıllarda kalp krizi geçirme riskinin daha iyi belirlenmesi sağlanıyor.
KADINLARDA HIZLA ARTIYOR
Dr. Gürsel Ateş, koroner kalp hastalığının erkek ve kadınlarda görülme farklılıklarını dikkat çekti:
- Total kolesterol yüksekliği erkekler için daha önemliyken kadınlarda HDL daha önemli. HDL düşüklüğü kadınlar için bağımsız risk faktörüdür.
- Koroner kalp hastalığı görülme sıklığı erkeklere göre kadınlarda daha hızlı artıyor.
- Trigliserid yüksekliği kadınlar için majör risk faktörü.
- Hipertansiyon iki cins için de risk faktörüdür fakat kadınlara koroner arter hastalığı için daha az etki eder.
- Sigara kullanımı her iki cins için de çok önemli bir risk faktörüdür. Sigara kullanma oranları erkeklerde azalmaya başlarken, özellikle genç kadınlar arasında artıyor. Sigara içen kadınların aynı zamanda doğum kontrol hapı kullanmaları, riski yüksek derecede artırır.
- Diyabet kadınlar için daha ciddi bir risk faktörü.
- Menopoz kadınlardaki riski önemli ölçüde yükseltir. Menopoz yaşı ortalama 47'ye geriledi.
Azı karar, çoğu zarar Prof. Sadi Güleç
Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Kardiyoloji Anabilim Dalı Prof. Sadi Güleç, sağlıklı yaşamanın en önemli anahtarının 'azı karar, çoğu zarar' felsefesi olduğunu söyledi. Kararında yenildiğinde hiçbir gıdanın kalbe zararlı olmadığını ifade eden Güleç, hastalarında dikkatini çeken düşünce tarzlarını şöyle anlattı:
- Canım çok yumurta çekti ama ailemde kalp krizi yaygın. En iyisi yemeyim...
YANLIŞ
- Yumurtayı çok seviyorum. Nasılsa zararı yokmuş. Her gün 3 öğün yumurta yiyeyim... YİNE YANLIŞ
- Bu yemek aslında zeytinyağıyla değil margarinle lezzetli oluyor ama ailemde kalp krizi yaygın. En iyisi margarin yemeyeyim...
YANLIŞ
- Margarin yemem serbestmiş. Sabah ekmeğin üzerine süreyim, öğlen ve akşam yemeklerinde de tüm yemekleri margarinle pişireyim...
YİNE YANLIŞ
- Tuzsuz yemekten nefret ediyorum ama ailemde kalp krizi yaygın. En iyisi hep tuzsuz yemeye devam edeyim...
YANLIŞ
- Tuz yemem serbestmiş. Her yemeğe tadına bakmadan tuz atayım...
YİNE YANLIŞ