İşveren 500 bin kaçak yerine Türkiye'den eleman istihdam etse işsizlik oranı 2 puan düşecek ve ABD ve Avrupa'dan daha iyi durumda olacağız
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer'in "kaçak işçi" isyanı Türkiye'de çalışan yabancıları yeniden gündeme taşıdı. Kaçak çalışan yabancı işçi sayısı 500 bin ile ifade edilirken, bunun 1 milyona ulaştığını öne sürenler de var. Yılda 2-3 milyar lira ücret ödenen bu işçilerin kaçak çalışması nedeniyle, devletin vergi ve prim kaybı 6 milyar lirayı buluyor. Bu tablo, Türkiye'de 3 milyona yakın işsize yeni istihdam olanakları yaratılmasına da darbe indiriyor.
İŞSİZLİK ORANINI YÜKSELTİYOR
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) temmuz ayı verilerine göre, Türkiye'nin resmi işsiz sayısı 2 milyon 782 bin, işsizlik oranı da yüzde 10.6. Eğer işverenler kaçak 500 bin işçi yerine Türkiye'den eleman istihdam etse resmi işsiz sayısı 2 milyon 282 bin kişiye inecek. 26 milyon 260 bin kişilik işgücü içinden alınacak bu işçiler Türkiye'nin işsizlik oranını da yüzde 8.69'a çekebilir. Kaçak işçi yerine Türkiye'den yapılacak istihdam işsizlik oranını 2 puan aşağı çekecek. Böylece Türkiye işsizlik oranında ABD ve Avrupa Birliği (AB) ülkelerinden bile daha iyi duruma gelecek. Temmuz ayı itibariyle ABD'de işsizlik oranı yüzde 9.5, AB'de ise ortalama yüzde 9.
KAÇAK CİDDİ PROBLEM
İşsizlik oranının yükselmesine neden olan kaçak işçilerin yoğun olarak geldiği ülkeleri başında ise İran, Irak, Azerbaycan, Ermenistan, Ukrayna, Bulgaristan ve Romanya geliyor. İşverenlerin yabancı işçi çalıştırmasının temel nedenini ucuz işçilik oluşturuyor. Türkiye'de asgari ücret 648 lirayken yabancı işçiler, ortalama 300- 400 lira ücretle çalıştırılıyor. Sigorta talep etmedikleri gibi uzun çalışma sürelerine de itiraz etmedikleri için işverenler tarafından tercih ediliyor. Kaçak işçilere ödenen ücret yıllık 2 ile 3 milyar lira arasında değişiyor. Bu işçilerin kaçak çalışması nedeniyle vergi ve SSK prim kaybı ile birlikte devletin yıllık kaybı 6 milyar liraya ulaşıyor.
Yabancı işçide dört sektör başı çekiyor
Yabancı işçi istihdam edilen sektörlerde başı, tarım, tekstil, turizm ve ev işleri çekiyor. Kaçak işçiler hasat mevsiminde Çukurova bölgesinde, fındık toplama döneminde ise Karadeniz'de istihdam ediliyor. Özellikle çocuk, yaşlı bakıcılığında da yabancılar tercih ediliyor.
'Yabancıya çalışma izni verirken titiz davranıyoruz'
Kaçak işçi çalıştıran firmalardan gelen çalışma izni talepleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer'i isyan ettirdi. Dinçer, hükümet olarak işsizlikle mücadelenin öncelikli konuları arasında olduğuna dikkati çekerek, "Yabancı işçilere izin verirken o işin ülkemizdeki bir kişi tarafından yapılıp yapılamayacağını çok titiz bir şekilde analiz ediyoruz. Ülkemizdeki işsizlik öncelikli sorunlarımızdan biriyken aynı işi ülkemizdeki bir işçi yapabilecekken, o iş için yabancı bir işçiye izin vermek vatandaşlarımıza haksızlık olur" dedi.
Sigortalı işçi sayısı 10 milyona dayandı
Ekonomide yakalanan olumlu tablo sosyal güvenlik alanında da etkisini gösterdi. Şubat- Temmuz 2010 döneminde Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) kayıtlı işçi sayısı 1 milyon 63 bin kişi arttı. Şubat ayında 8 milyon 913 bin olan sigortalı sayısı, martta 9 milyon 136 bin 36'ya, nisanda 9 milyon 361 bin 665'e, mayısta 9 milyon 604 bin 589'a, haziranda 9 milyon 743 bin 72'ye ve temmuzda 9 milyon 976 bine ulaştı. Kayıtlı iş yeri sayısı Şubat 2010'da 1 milyon 203 bin 272 iken, Temmuz 2010'da bu sayı 1 milyon 267 bin 404'ü buldu.
'1.5 milyon kişi aranıyor' ilanına hiç cevap çıkmadı
Genellikle alışan kesimin işsizlikten yakınma haberlerine alışkın Türk toplumu, son birkaç aydır birçok sektörden "Çalıştıracak personel bulamıyoruz" açıklamalarıyla karşı karşıya kaldı. Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Sinan Aygün, geçen cumartesi günü (1.5 milyon nitelikli ara eleman aranıyor) şeklinde bir basın açıklaması yaptığını hatırlatarak, ''Biz bu açıklamayı yaparken, pazartesi günü ATO'nun önü herhalde iş arayan insanlarla dolacak, diye düşünmüştük. Vallahi bir kişi gelmedi. En ilginci çoban sıkıntısı çekiyoruz, bulamıyoruz. Çobanlık için okuma-yazma bilmeye gerek yok, ama maalesef şu anda Ankara'da çoban sıkıntısı çekiyoruz'' dedi.