Türkiye'nin yakın zamana kadar tarımda kendi i kendine yeten 7 ülkeden birisi olduğunu hatırlatan Aygün, küresel ısınmanın yol açtığı kuraklık ve diğer konjonktürel nedenlerle buğday rekoltesinde düşüşler gerçekleştiğini hatırlattı. 2006 yılı başında 2 milyon ton olan buğday stokunun, stratejik stoklar da dahil olmak üzere 250 bin tona gerilediğine dikkat çeken Aygün, rekolte düşüşüne bağlı olarak artan buğday fiyatlarının, yapılması zorunlu olan ithalatla birlikte daha da artacağını kaydetti. Ziraatçılar Derneği'nin yayınladığı raporda, buğday ekilen alanların yılda ortalama 50 bin hektar azaldığının, hektar başına verimin 200 kilo düştüğünün, buğday açığı verileceğinin vurgulandığını belirten Aygün, “Türkiye'de küresel ısınmanın etkilerinin görüldüğü günden bu yana ekmek fiyatlarının artacağı biliniyordu” dedi.

FIRINCILAR TATİLLERDE ÇALIŞIYOR, MALİYET ARTIYOR

Ekmeğin fiyatının belirlenmesinde sadece buğday fiyatının etkin olmadığını, diğer girdilerin de önemli bir yer aldığını anlatan Aygün, “Ekmeğin maliyetinde işçilik fiyatları da önemli unsurdur. 1 Nisan 2007'de Tek Gıda-İş Sendikası ile toplu sözleşme imzalandı. Bu sözleşmeyle, ustabaşı, pişirici, hamurkâr tabir edilen ücretlere yüzde 13, sosyal yardımlar olarak da yemek bedeline yüzde 54, çocuk parasına yüzde 89, yakacak parasına yüzde 29, aile yardımına yüzde 139 oranında zam yapıldı” dedi.

Ekmek fırını çalışanlarının bayram demeden, resmi tatil demeden görevlerine devam ettiklerini de hatırlatan Aygün, “Üreticiler, haftasonu, ulusal bayram ve dini bayramlarda çalışan işçilerinin yevmiyelerini 2,5 katı ödüyorlar. 9 günlük uzun tatillerin yapılmadığı varsayılsa bile bir yılda en az 63 tatil günü yer alıyor. Bu da ekmek üreticisinin maliyetine yansıyor” diye konuştu.

GİRDİ ZAMLARI ENFLASYONUN ÜZERİNDE”

Ekmeğin girdilerine yapılan zamların enflasyonun çok üzerinde olduğuna da dikkat çeken Aygün, 2004–2007 yılları arasında, işçilik ücretlerine yüzde 71.23, mayaya yüzde 71, una yüzde 44.44, doğalgaza yüzde 98, akaryakıta yüzde 85, tuza yüzde 63,15, suya yüzde 25 oranında zam geldiğini söyledi. 2005 yılı Aralık ayından bu yana ise ekmeğe yapılan zammın yüzde 33'te kaldığını ifade eden Aygün, “Bütün bu gelişmelerin ışığında, son 24 ay içerisinde ATO üyesi fırınlar ve fabrikalar 30 YKr'a satılan 200 gramlık ekmeğin gramını 150 grama düşürerek, maliyet artışlarına karşı korunmaya çalıştılar. Buna karşılık Ankara Esnaf ve Sanatkârları Odaları Birliği'ne kayıtlı fırınlar ise 25 YKr'a satılan 150 gramlık ekmeğin fiyatını 30 YKR'a çıkardılar” dedi.

26 İL ANKARA'DAN ÖNCE EKMEĞE ZAM YAPTI

Ankara'da yapılacak ekmek zammının tüm Türkiye'yi etkileyeceği yönünde iddialar da olduğunu kaydeden Aygün, aralarında İstanbul, İzmir, Kocaeli, Mersin'in de bulunduğu 26 ilde ekmek zammının zaten yapılmış olduğunu ve bu illerde 1 kilogramlık ekmeğin 2 YTL'ye satıldığını bildirdi. Açiklamaya göre, söz konusu iller ve zam tarihleri şöyle:

“Adana 6 Mart 2006, Rize'de 23 Haziran 2006, İstanbul 4 Aralık 2006, Kocaeli 20 Aralık 2006, Bolu 7 Şubat 2007, Mersin 2 Mart 2007, Artvin 9 Mart 2007, Düzce 26 Mart 2007, Malatya 9 Nisan 2007, Çorum 13 Nisan 2007, Karabük 30 Nisan 2007, Samsun'da 12 Mayıs 2007, Erzurum 3 Mayıs 2007, Erzincan 18 Mayıs 2007, Zonguldak'ta 22 Mayıs 2007, İzmir, 1 Haziran 2007, Adapazarı 29 Haziran 2007, Gaziantep 16 Ağustos 2007, Ordu 31 Temmuz 2007, Manisa 20 Ağustos 2007, Antalya 21 Ağustos 2007, Siirt'te 22 Ağustos 2007, Ardahan 29 Ağustos 2007, Bursa 1 Eylül 2007, Edirne 17 Ekim 2007, Trabzon 17 Ekim 2007.”

EKMEK FİYATINI KONTROL ETMEK ZORLAŞTI

150 gram ekmek için belirlenen 30 YKr'luk fiyatın 45 gün önce yapılan maliyet hesaplarına göre belirlendiğini aynı maliyetin bugün yapılması durumunda fiyatın 36 YKr olması gerektiğini belirten Aygün, “Ekmek fiyatlarını kontrol etmek zorlaştı. Yapılan zamları fırsatçılık olarak değerlendirmek gerçeklerle bağdaşmıyor. Ekmek üreticilerimiz maliyetlerine sonuna kadar direnerek hesaplarını yapmakta ve fiyatlarını belirlemektedirler” diye konuştu.

YEŞİL KART KARARI

Ekmek üreticilerinin, özellikle dar gelirli vatandaşların ekmek ağırlıklı beslendiklerinin bilincinde olduğunu kaydeden Aygün, fırıncıların aldıkları ortak kararla, yeşil kart sahiplerine fırınlardan ekmeğin ucuza satılacağını söyledi. Aygün, yeşil kartlıların kartlarını göstererek 150 gram ekmeği 25 YKR, 300 gram ekmeği 50 YKr'tan alabileceklerini bildirdi