156 kişinin öldüğü olayların ardından Pekin yönetimi, Urumçi sokaklarına binlerce asker ve polis yığdı. Kentte sıkıyönetim manzaraları yaşanıyor.
Çin'in Sincan bölgesinde pazar günü başlayan ve 156 kişinin öldüğü bini aşkın kişinin de yaralandığı olayların ardından Çin ordusu gövde gösterisi yapıyor.
Devlet Başkanı Hu Jintao'nun G8 Zirvesi'ne katılma planlarını ertelemesine yol açan olayların ardından Sincan bölgesinin başkenti Urumçi'nin sokaklarına sokaklara binlerce asker konuşlandırıldı.
Olaylarda bin 400 kişi de tutuklanmıştı. BBC'ye göre Urumçi'de halihazırda binlence paramiliter polis de konuşlanmış durumda ve kentte sıkıyönetim manzaraları yaşanıyor.
Gövde gösterisinin, Jintao'nun zirveye katılmama kararı almasından sonra gerçekleşmesine dikkat çekiliyor.
Yarı otomatik silahlar taşıyan güvenlik güçlerinin Uygurlar ve Han Çinlileri arasında adeta duvar ördüğü kaydediliyor.
Yeni arbede haberleri gelirken, polisin bazı protestocuları tutukladığı da gelen bilgiler arasında.
Reuters haber ajansı, Han Çinlilerinden oluşan kalabalığın giderek büyüdüğünü belirtirken, gruptakilerden basılarının Han Çinlilerinin tutuklanması nedeniyle polise tepki gösterdiğini aktardı.
AFP muhabirleri de, bugün yeni şiddet olaylarına tanık olduklarını, birinde Han Çinlisi bir adamın bir Uygur'a saldırdığını bildirdi.
Adamın yaklaşık altı kişi tarafından ölesiye dövüldüğü ve polis olay yerine gelmeden önce Han Çinlilerinden oluşan onlarca kişinin tezahürat ettiği ifade edildi.
Devlet Başkanı Hu'nun G8'e yarın katılması bekleniyor. Hu'nin Portekiz'e yapacağı resmi ziyareti de iptal edildiği kaydedildi.
''POLİS 400 UYGURU ÖLDÜRDÜ''
Öte yandan Dünya Uygur Kongresi lideri Rabia Kader, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki çatışmalarda 400 Uygurun polis tarafından öldürüldüğünü söyledi.
Wall Street Journal Asia'ya makale yazan Kader, pazar gecesi Urumçi'de polis ateşi ya da dayağı yüzünden 400 Uygurun öldüğünü savundu.
Doğu Türkistan'daki Uygur kaynaklarına dayandırdığı makalesinde Kader, olayların başta Kaşgar olmak üzere Sincan'ın başka bölgelerine doğru yayıldığını kaydetti.
Kader, Çinli yetkililerin Uygurları hedef alan güvenlik önlemlerini de kınadı.
Çinli yetkililer, olaylarda 156 kişinin öldüğünü, 1080 kişinin yaralandığını 1400'den fazla kişinin gözaltına alındığını açıklamıştı.
Kader, daha önceki açıklamasında, Çin yönetiminin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki etnik çatışmalardan kendisinin sorumlu olduğu yönündeki suçlamalarını reddetmişti.
BELEDİYE BİLANÇO ÇIKARDI
Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nin Urumçi Belediyesi, 5 Temmuzda çıkan şiddet olayları ve yetkililerin duruma müdahalesiyle ilgili basın toplantısı düzenledi.
Urumçi Belediye Başkanı Jerla İsamudin, pazar günü başlayan olaylarda pazartesi akşamına kadar 156 kişinin hayatını kaybettiğini, 1080 kişinin yaralandığını söyledi.
Olaylarda 11'i polis aracı olmak üzere 60 taşıtın, 209 dükkanın ve iki binanın tahrip edildiğini belirten Belediye Başkanı, toplam 56 bin 850 metrekarelik bir alanın da ateşe verildiğini bildirdi.
Çin Komünist Partisi Urumçi Komitesi Sekreteri Li Cı da belediyenin olaydan sonra özel bir ekip oluşturduğunu, kentte hasar gören altyapı tesislerinin kısa zamanda yeniden hizmete sokulacağını ifade etti.
"ALINAN ÖNLEMLER YASAL VE HAKLI"
Bu arada Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Çin Gang, Urumçi'de patlak veren şiddet olaylarına karşı alınan önlemlerin yasal ve haklı olduğunu vurgulayarak, bu önlemlerin farklı etnik gruplara mensup halk tarafından da desteklendiğini açıkladı.
Çin Gang, Pekin'de düzenlenen olağan basın toplantısında, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yasaların uygulanmasıyla görevli makamların bazı şüphelileri gözaltına almasının, halkın can ve mal güvenliğini korumayı amaçladığını söyledi.
Sözcü, hiçbir ülke gibi Çin'in de bu tür sabotaj ve şiddet olaylarına izin veremeyeceğine, aksi takdirde ülkenin hukukla yönetilen bir ülke ve hükümetin sorumlu bir hükümet olamayacağına dikkati çekti.
ÇİN İSLAM DERNEĞİNDEN KINAMA
Öte yandan Çin İslam Derneği Başkanı imam Cın Guangyuen, Urumçi'deki olaylara karışan suçluların eylemlerini şiddetle kınadı.
Cın, Çin Uluslararası Radyosuna verdiği demeçte, İslam dininin barışçı bir din olduğunu vurgulayarak, 5 Temmuz olaylarının düzenleyicileri ve katılımcılarının İslam dinini temsil edemeyeceğini ve eylemlerinin milli ve dini sorunlarla ilgisi olmadığını söyledi.
Cın ayrıca, resmi makamların sabotaj faaliyetleriyle mücadele etmek için aldığı etkili önlemleri "kararlılıkla" desteklediklerini kaydetti.
ÇKP SİNCAN SEKRETERİ: "ASAYİŞ KISA SÜRE İÇİNDE NORMALE DÖNECEK"
Çin Komünist Partisi Sincan Uygur Özerk Bölgesi Komitesi Sekreteri Vang Lıçüen de CCTV'de (Çin Merkez Televizyonu) yayımlanan açıklamasında, 5 Temmuz'da Urumçi'de meydana gelen ciddi sabotaj ve şiddet olaylarından sonra durumun kontrol altına alındığını belirtti.
Vang, Han milliyetinden bazı vatandaşların sokağa dökülmesiyle ilgili olarak, her milliyetten vatandaşa etnik çatışma yaratmak yerine, evine dönerek, asayişin bir an önce sağlanmasına katkıda bulunma çağrısı yaptı.
"ABD, DERİN ENDİŞE DUYUYOR''
ABD Dışişleri Bakanı Hillary Rodham Clinton, ''ülkesinin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki etnik çatışmalardan derin endişe duyduğunu'' söyledi.
Clinton, gazetecilere yaptığı açıklamada, ABD olarak mevcut durumu anlamaya çalıştıklarını belirterek, en önemli konunun ise şiddetin sona erdirilmesi olduğunu dile getirdi.
Hillary Clinton, ülkesinin tüm taraflara itidal çağrısında bulunduğunu da kaydetti.
RUSYA: "ÇİN'İN İÇİŞLERİ"
Rusya, Çin'in kuzeybatısındaki Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki şiddet olaylarının ülkenin "içişleriyle" ilgili konu olduğunu açıkladı.
Rusya Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, "Ayrılıkçı sloganlar kullanıp, etnik hoşgörüsüzlüğü tahrik ederek buradaki karmaşayı çıkaran kişiler vatandaşlara saldırıp dövdüler, arabaları ters devirip yaktılar, dükkanları ve diğer binaları yağmaladılar" denildi.
Açıklamada, "Rusya'nın, Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ni Çin Halk Cumhuriyeti'nin ayrılmaz bir parçası olduğuna dair görüşünü ve bu olayları da çok net şekilde Çin'in içişleri şeklinde değerlendirdiğimizi teyit ederiz. Çinli yetkililer tarafından Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde hukuk sınırları içinde alınan önlemlerin, durumun hızlı bir şekilde normale dönmesine yardımcı olmasını ümit ederiz" ifadesine yer verildi.
Bakanlıktan yapılan başka bir açıklamada da, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov'un Çin Dışişleri Bakanı Yang Cieçi ile yaptığı telefon görüşmesinde hayatını kaybedenlerin yakınlarına baş sağlığı dileğini ilettiği kaydedildi