Milyonlarca depremzede ise trajedinin boyutlarının nereye kadar varacağını anlamaya çalışıyor. Tsunamiden en fazla etkilenen liman kenti Sendai yakınındaki küçük Tagayo kasabasında halk şaşkınlık içinde harap olmuş evler ve otomobiller arasında dolaşırken, hastane yetkilisi Ikuro Matsumoto, hâlâ su ve yiyecek sıkıntısı çektiklerini belirtti. Bir uçtan diğerine tamamen yıkılan Miyagi bölgesindeki Onagawa kasabasının havadan çekilen görüntüsü felaketin boyutlarını tüm açıklığıyla gözler önüne serdi. İwate bölgesindeki Kamiişi kasabası da aynı akibete uğradı ve tamamen yok oldu. Küçük sahil kasabası Ofunato’da 30 yaşlının kaldığı bir bakımevini sular alıp götürdü. Minamisanriku kasabası yerle bir oldu. Yetkililer 17 bin 500 kasabalıyı nereye yerleştireceklerini bilemiyor. Birçok mahalle resmen yok oldu. Endişe içimdeki insanlar isim listelerine bakıyor. Kimileri ağlıyor, fısıldaşıyor, birbirlerine sarılıyorlar. Kurtarma çalışmalarına katılan asker sayısı ise iki katına, yani 100 bine çıkarıldı. Çok sayıda uçak ve gemi felaketten en çok etkilenen kuzeydoğu bölgesine akıyor.
Bir volkan eksikti
Deprem ve tsunaminin vurduğu Japonya’nın güneybatısındaki bir volkan da kül ve taş püskürttü. Kyuşu adasındaki 1420 metre yükseklikteki Şinmoedake volkanı, 52 yıl  sonra ilk kez Ocak’ta uyanmıştı. Kurtarma ekipleri başta Miyagei bölgesi olmak üzere yüzlerce kilometre uzunluğundaki kıyılarda kayıpları aramayı sürdürürken, hayatta kalan 380 bin kadar aç insan da yardımların henüz ulaşamadığı karanlıkta kalan acil yardım merkezlerinde toplandı. Ülkeyi depremin vurmasından sonra en az 1 milyon 400 bin hane susuz, yaklaşık 2.5 milyon hane de elektriksiz kaldı. 20 bin 820 ev ya yıkıldı ya da kullanılmaz hale geldi. Kırsal yerlerde etrafı suyla çevrili ulaşılamayan büyük alanlar bulunuyor. Tokyo Elektrik İdaresi, nükleer enerji santralları deprem ve tsunamide hasar gördüğü için aksayan elektrik üretimini dengelemek amacıyla başkent Tokyo ve diğer kentlerde elektrik kesintisi uygulayacak.
Hükümete eleştiri
İki yıla yakın Japonya’yı yöneten Naoto Kan hükümeti felaketi yönetiş biçimi dolayısıyla bütük eleştiriler alıyor. Asahi Gazetesi, “Kriz yönetimi tutarsız” başlığını atarken, bilgi alımının engellendiğini ve tahliye çalışmalarının çok yavaş yürüdüğünü yazdı. Hükümet ise yardım çalışmalarında yetersiz kalındığı suçlamalarına karşı bugün bütçeye ek ilaveler yapılmasını görüşecek.

Tsunami siyahtı

İvate bölgesinde tamamen yerle bir olan bir köyden 75 yaşındaki Miçiko Yamada “Daha önce de tsunami oldu. Ama onlar küçüktü. Böyle bir şeyi kimse hayal bile edemezdi. Tsunami siyahtı ve gözlerimin önünde arabanın içinde sürüklenen yaşlı bir çift gördüm.”

Sanki  filmdeyim

Ibaraki bölgesinden 50 yaşındaki İçiro Sakamot “Bu bir rüya mı? Bazen bir filmdeymişim gibi hissediyorum. Ne zaman yalnız kalsam bu bir rüya mı diyerek yanağıma çimdik atıyorum.”

15 km ötede evinin çatısında

JAPONYA’yı cuma günü vuran depremden sonra ortaya inanılmaz manzaralar çıkıyor. Yetkililer Fukuşima bölgesi sahilinden 15 kilometre açıkta 60 yaşındaki bir adamı evinin çatısında yüzerken buldu. Tsunami sırasında Futaba kasabasındaki evinin çatısına çıkan Hiromitsu Şinkawa adlı depremzede kurtarma ekipleri tarafından kurtarıldı. Yaşlı adamın durumu iyi. Görevliler ve halk suyla kaplı yıkıntılar arasında botlarla ceset arıyor.

Ne yağma, ne kavga

GELENEKSEL olarak zaten disiplinli olan Japon halkı tarihinin en büyük deprem felaketi sonrası örnek bir metanet sergiliyor. Depremin kuzeydoğu kıyılarını vurmasından iki gün sonra, milyonlarca kişi makarna ve pirinç yiyerek ayakta kalmaya çalışıyor. Su ve elektrik sıkıntısı had safhada. İletişimde sorunlar yaşanıyor. Hastaneler tıklım tıklım. Koridorlarda bile yaralılar yatıyor. Buna rağmen Japon halkı ne marketlerde ne de barınaklarda hiçbir olay çıkarmıyor, düzenini bozmuyor. Barınaklarda kalan 300 bin insandan bir çoğu birbirlerine sarılarak ağlıyor. Binlerce insan dün geceyi de battaniyelere sarılarak geçirdi. Depremin yerle bir ettiği Rikuzentakata kentinde ayakta kalan bir-iki binadan olan okula sığınan 1000 kişi bir aile gibi hareket ederken, Japon dayanışmasının örneğini gösterdi. Çocuklar, kadınlar ve yaşlılar sobaların başına geçirildi. Yiyecek ve battaniye dağıtımında öncelik onlara verildi.
14 MART 2011/Hürriyet