Yemin metni değişirken, tanık, bilirkişi ya da avukatlar internet üzerinden canlı ve görüntülü olarak duruşmalara katılabilecek.
Emin ÖZGÖNÜL / ANKARA
Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan ve Bakanlar Kurulunca imzalanarak TBMM’ye gönderilmesi benimsenen yeni bir yasa tasarısı ile, 81 yıllık Hukuk Usulü Muhakemeleri kanunu değiştiriliyor. 455 maddelik yeni tasarıya göre, dava için şehir dışından gelecek tanıklar, otelde misafir edilecek. Yol ve yemek masrafları da karşılanacak. 8 YTL de şahitlik ücreti ödenecek. Yemin metni değişirken, tanık, bilirkişi ya da Avukatlar, internet üzerinden canlı ve görüntülü olarak duruşmalara katılabilecek.
Yeni tasarının en önemli maddelerinden birini ‘’Canlı yayın ile duruşmalara katılma’’ imkanı oluşturuyor. Tasarının yeni 154’üncü maddesine göre ‘’Mahkeme, tarafların rızası olmak şartıyla, kendilerinin veya vekillerinin, aynı anda ses ve görüntü nakledilmesi yoluyla bulundukları yerden duruşmaya katılmalarına ve usul işlemleri yapabilmelerine izin verebilir. Tarafların rızası olmak kaydıyla, mahkeme, bir tanığın, bilirkişinin veya bir tarafın dinlenilmesi esnasında başka bir yerde bulunmalarına da izin verebilir. Dinleme, ses ve görüntü olarak aynı anda duruşma salonuna nakledilir’’ hükmü getiriliyor.
HERŞEY DAHİL TANIKLIK
Hukuk mahkemelerinde tanıklık yapacak kişiler için de yenilikler getiriliyor. Tanıklar davanın görüldüğü il dışından gelerek mahkemeye katıldıkları ve bu nedenle otelde kaldıkları taktirde, otel masrafları ödenecek. Yol paraları ile beslenme ihtiyaçları da karşılanacak.
Bu konudaki yeni 269’uncu maddede ‘’ Mahkeme tarafından çağrılan tanığa, her yıl Adalet Bakanlığınca hazırlanan tarifeye göre, kaybettiği zaman ile orantılı bir ücret verilir. Tanık hazır olmak için seyahat etmek zorunda kalmışsa, yol giderleri ile tanıklığa çağrıldığı yerdeki konaklama ve beslenme giderleri de karşılanır. Bu ücret ve giderler vergi, resim ve harca tâbi değildir’’ hükmü konuldu. Mevcut yasada da tanıklık ücreti bulunuyor ve bu ücret 2008 için 8 YTL olarak uygulanıyor. Adalet Bakanlığı her yıl tanıklık ücretini yeniden belirliyor.
YEMİN DEĞİŞTİ
Hukuk mahkemelerindeki tanıkların yemin metni de üçüncü kez değiştiriliyor. Yasanın ilk halinde hakim tanıklara, ‘’ Şahit sıfatiyle sorulan suallere verdiğiniz cevapların hakikate muhalif olmadığına ve meşhudat ve malumatınızdan birşey saklamadığınıza Allahınız ve namusunuz üzerine yemin ediyor musunuz" diye soruyor ve tanık da ‘’Allahım ve namusum üzerine yemin ediyorum" diyordu.
Daha sonra bu metin değişti. Halen tanıklar mahkemelerde ‘’ Bir şey saklamaksızın ve bir şey katmaksızın, kimseden korkmayarak, bir tesire kapılmayarak, bildiğimi namusum ve vicdanım üzerine dosdoğru söyleyeceğime yemin ederim." biçiminde yemin ediyor. Yeni yasa tasarısına göre de, hakim tanığa, “Tanık sıfatıyla sorulacak sorulara vereceğiniz cevapların gerçeğe aykırı olmayacağına ve bilginizden hiçbir şey saklamayacağınıza namusunuz, şerefiniz ve kutsal saydığınız bütün inanç ve değerler üzerine yemin ediyor musunuz?” diye soracak. Tanık da cevap olarak “Sorulacak sorulara, hiçbir şey saklamadan doğru cevap vereceğime namusum, şerefim ve kutsal saydığım bütün inanç ve değerlerim üzerine yemin ediyorum.” diyecek.
GAZETEPORT