İngiliz Times gazetesinin haberine göre 29 Ocak’ta ABD Başkanı Barack Obama’ya telefon eden Kral Abdullah, oldukça gergin geçen konuşmada, Mısır Devlet Başkanı Mübarek’in utanç verici bir duruma düşürülmemesini istedi. Ayrıca, ABD’nin Mübarek rejimine yaptığı yardımı çekmesi halinde, Mısır’a yılda 1.5 milyar dolar yardımda bulunacaklarını söyledi. ABD’nin Basra Körfezi’ndeki en yakın müttefiki Suudi Arabistan, Mübarek’in demokrasiye geçiş sürecinin başında olması gerektiğini ve görevini saygınlık içinde bırakması gerektiğini iletti. Times’a konuşan bir üst düzey bir Suudi yetkili, “Mübarek ve Kral Abdullah sadece müttefik değil. Kral arkadaşının bir kenara atılarak aşağılanmasına göz yumamaz” dedi.
1973’TEN BERİ EN BÜYÜK KRİZ
Suudi Kralını’nın, Mısır’daki isyan hareketinin başlamasından dört gün sonra Obama’yla yaptığı telefon görüşmesi hakkında bilgi veren iki kaynak, 1973’deki petrol krizinden bu yana iki ülke arasında yaşanan en büyük diplomatik krize ışık tuttu. Riyad’ın gösterdiği sert tepki, hükümet karşıtı protestoların başlamasının ardından Batılı devletlerin, yerine kimin geçeceği belli olmadan Mübarek’in koltuğundan indirilmesi yönündeki girişimlerin yarattığı endişeyi gözler önüne sermiş oldu. Bir Suudi yetkili, “Mısır kaos içinde olursa, Suudi Arabistan Washington’un Arap dünyasında geride kalan tek müttefiki olacak. Suudiler, ABD’lilerin bu hususu dikkate almasını istiyor” dedi. Afganistan, Pakistan ve İsrail’in ardından ABD’den en çok yardım alan ülke olan Mısır, bu yardımın büyük kısmını silahlı kuvvetlerine aktarıyor. ABD’nin yaptığı yardımı keserek Mübarek’i istifaya zorlayabileceği düşünülürken, Riyad’ın müdahalesi, ABD’nin bölgede kurmaya çalıştığı dengeyi ciddi anlamda bozdu.
İRAN KORKUSU
Beyaz Saray, gelişmeler hakkında yorum yapmayı reddederken, Obama’yla diğer liderler arasında yapılan görüşmelerin açıklanmayacağını belirtti. Obama’yla yaptığı telefon konuşmasının hemen ardından Mübarek’e desteğini açıklayan Kral Abdullah, protestocuları “ifade özgürlüğü adına yıkıcı nefreti yaymaya çalışan işgalciler” olarak tanımlamıştı. Riyad, gittikçe İran ve onun müttefikleri Hamas ile Hizbullah tarafından etrafının sarıldığını hissediyor. Mübarek rejiminin devrilmesi, sadece önemli bir ABD ve Suudi Arabistan müttefikini değil, aynı zamanda İran’a karşı önemli bir siperi de ortadan kaldıracak.
Suudi Arabistan, Mısır’daki protestoların başladığı günden bu yana, ABD’nin yaptığı tutarsız açıklamalardan da rahatsızlık duydu. Riyad’da bulunan Batılı bir diplomat, “Suudiler, ABD’nin uzun dönem müttefiklerini gözden çıkardığını düşünüyor” açıklamasını yaptı. Öte yandan, bir süreden beri Mübarek’e reform çağrısında bulunan Suudi yönetimi, geçtiğimiz yıl yapılan seçimlere hile karışması karşısında endişe yaşamıştı. Krallık, Mısır’da istikrar sağlanabilmesi adına, ülkenin yeni Devlet Başkan Yardımcısı Ömer Süleyman’ın dikkate alınması gerektiğini belirtti. 10 OCAK 2011/HÜRRİYET