Çünkü insanlar artık altını saklamak için, bileziği kollarına takmak için satın almıyor. Konut, araba, ihtiyaç kredisi , kredi kartı borcunun yükü altındaki insanların altın ve bilezik alacak hali kalmadı. Parası olanların da parasını dövize, faize bağlanmış. Çözemiyorlar.
Altın ve bilezik satın alanlar, düğün-dernekte takı ve hediye vermek zorunda olanlar. Onlar hediyeyi veriyor, hediyeyi alanlar da koşa koşa kuyumcuya giderek altını, bileziği paraya çeviriyor.

Düğün mevsimi satılır
Altının bizim yaşamımızda önemli bir yeri vardır.
Bazılarımız için tasarruf aracı, bazılarımız için takı, bazılarımız için “güvence”dir. Bazıları dolara güvenmez. Faizden hoşlanmaz. Tasarrufuyla altın satın alır. Kadınlarımızın çoğu, erkeklerimizin azı altın takıdan hoşlanır. Kadınlarımız, özellikle Anadolu kadını için altın güvencedir. Hem kendi için hem ailesi için. Kocasından ayrılırsa, sahip olduğu altın ona destek olur. Kocasının işi bozulur ise, altınlarını satarak kocasına destek olur.
Temmuz - ağustos altın ayıdır. Bu aylar Anadolu’da ve özellikle Karadeniz’de düğün ayıdır. Alamancılar bu aylarda Türkiye’ye gelir düğün yapar. Köy düğünleri genelde bu aylarda yapılır.
Türkiye’de altın da en cok düğün mevsimi satılır.

Takı âdeti yaşıyor
Takının ağırlığı ve şekli değişse de takı âdeti yaşıyor. Eskiden altın zincir, takının olmaz ise olmazı idi. Şimdi altın zincir yok. Yavaş yavaş tek taş pırlanta yüzük modası başlıyor.
Anadolu’da kız için söz kesilirken takı pazarlığı yapılır. Sarraflardan, kuyumculardan öğrendiğime göre şimdilerde gelir düzeyine göre takı faturası şöyle imiş:
Alt gelir grubu ailelerde: En az 2.500-3.000 YTL’lik altın takı.
Orta gelir grubu ailelerde: En az 7.000-10.000 YTL’lik altın takı. Ve de bir adet tektaş pırlanta yüzük.
Üst gelir grubu ailelerde: En az 30.000 YTL’lik altın takı.
Aşiret düğünlerinde:  En az 3-4 kg. ortalama 100 bin dolar değerinde altın takı.
Pırlanta gümrüksüz ithal edilmeye başlayalı beri tektaş yüzük talebi artmış. Sadece düğünler için değil, gençler karılarına ve sevgililerine hediye için de tektaş yüzük alıyormuş. 25-35 santi-karat gerçek pırlantalı bir tektaş yüzük 1.000-1.250 dolar arasında satılıyor.

125 YTL’ye bilezik 
Takı denilince akla bilezik gelir. Kapalıçarşı’da bilezik fiyatlarını sordum, öğrendim.
İçi boş, 14 ayar altın bileziğin gramı 25 YTL, 5 gramlık bilezik 125 YTL.
22 ayar bileziğin gramı 36.30 YTL, 10 gramlık bir bilezik 360 YTL.
50 gramlık, eni 4 cm olan mega bileziğin gramı 39.00 YTL. Bir bilezik 2.000 YTL.
13-14 gramlık 2’li burma 500 YTL, 20-25 gramlık 3’lü burma 900 YTL.
Bu fiyatlar işçilik dahil satış fiyatları. Bilezikleri bozdurmaya gittiğinizde hem işçilik ücreti kaybediliyor, hem de alım-satım farkı fiyattan düşülüyor.
Satılırken, 22 ayar bileziklerde altın fiyatının üzerine yüzde 10 işçilik ücreti ekleniyor. İşçilik payı 14 ayar altınlarda yüzde 20 oranında. Satarken gramda 0.30 YTL de alım-satım farkı isteniyor.
Açık anlatımıyla, 360 YTL’ye alınan 22 ayar 10 gr. bileziği ertesi gün satmaya kalkan, (yüzde 10) 36 YTL işçilikten (0.40x10) alım-satım farkından 40 YTL kaybediyor.
Kuyumcular geri verilen bilezikleri eritip yeni bilezik yapıyor.

Hamit ve Reşat ölmedi
Altın konusunda bu bilgileri derlememe www.goldpara.com sitesinin kurucusu altın ve para piyasaları uzmanı Mehmet Ali Yıldırımtürk yardımcı oldu.
Mehmet Ali Yıldırımtürk’den öğrendiğime göre, Anadolu’da takı olarak ziynet altını ve beşibiryerde modası devam ediyormuş. Ziynet’in çeyrekden beşibiryerdeye kadar değişik boyutları var. 35 gramlık beşibiryerde ziynet altını 1.215 YTL.
Anadolu’nun değişik bölgelerinde farklı tercihler varmış. Konya bölgesi Reşat’tan hoşlanmaz, Hamit altını istermiş.
Edirne ile Rize ve Trabzon’da ise Hamit’i sevmezler, Reşat isterlermiş.
Şimdilerde Reşat’ın beşibiryerdesi 2.000 YTL., Hamit’in beşibiryerdesi 1.600 YTL., Cumhuriyet’in beşibiryerdesi 1.250 YTL. dolayında. Cumhuriyet beşibiryerdesi, 22 ayar 36 gr. altının değeri 1.200 YTL tutuyor. 50 YTL’si işcilik ve kâr.
Reşat ve Hamit’in fiyatını altın değeri değil de talep belirliyor. Eskiden Reşat beşibiryerde, Cumhuriyet beşibiryerdenin 3 katı iken, şimdilerde neredeyse 1.5 katı.

En iyisi Cumhuriyet

İlla da altın alacaksanız Cumhuriyet alacaksınız. Çünkü Cumhuriyet fiyatı dünya altın fiyatıyla dövize bağlı değişiyor. İşçilik ve alım-satım farkı olmadan paraya çevrilebiliyor.

Şimdilerde çeyrek Cumhuriyet 62 YTL, tam Cumhuriyet 250 YTL. En çok satılan altın çeyrek ve tam Cumhuriyet altını. Halkımızın hediye için en çok aldığı çeyrek Cumhuriyet altını. Bu altınları bozduran da az kaybediyor. Sarraf ve kuyumcular 250 YTL’lik tam altını 245 YTL’den, 62 YTL’lik çeyreği 60 YTL’den geri alıyor.
Dünyada altın fiyatları ABD dolarının faiz oranına, dolar/euro paritesine, petrol fiyatlarına ve altının arz ve talep değişimine göre iniyor, çıkıyor.

Son bir haftada Cumhuriyet altını 235 YTL’den 250 YTL’ye, çeyrek altın 58 YTL’den 62 YTL’ye yükseldi.
24 ayar altının 1 gramının fiyatı 35.00 YTL’den 37.10 YTL’ye tırmandı.

Kiloyla altın satın almak isteyenlere de bilgi vereyim. 24 ayar altının kilosu 29.700 dolara satılıyor.
Tekrarda yarar var. Halkımız tasarruflarını bağlanmak için eskisi kadar altın satın almıyor. Alamıyor. Çünkü: (1) Tasarruflarını dolara bağlamışlar. Dolar ucuz. Satıp kurtulamıyorlar. (2) Faiz yüksek. Faize para yatırmak gelir getiriyor. (3) Halk da para yok. Çoğu borçlu.

[email protected]

(Milliyet)