Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'ndaki toplantı 3 Aralık Pazartesi günü saat 10.00'da başlayacak.

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, 5'i işçi, 5'i işveren, 5'i de hükümet temsilcisi olmak üzere, toplam 15 kişiden oluşuyor. Komisyonda işçi tarafını Türk-İş, işveren tarafını ise TİSK temsil ediyor.

İş Kanunu gereğince, ücretlerin asgari düzeyinin komisyon aracılığı ile en geç 2 yılda bir belirlenmesi gerekiyor.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı'nın tespit ettiği üyelerden birinin başkanlık ettiği komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp, oy çokluğu ile karar veriyor. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu tarafın çoğunluk sağladığı kabul ediliyor.

Komisyon, asgari ücretin belirlenmesinde, ''ülkenin içinde bulunduğu sosyal ve ekonomik durumu, ücretliler geçinme indekslerini, bu indeksler yoksa geçinme indekslerini, fiilen ödenmekte olan ücretlerin genel durumunu ve geçim şartlarını'' göz önünde bulunduruyor.

Öte yandan, işverenlerin, yanlarında çalışan işçilere komisyonca belirlenen ücretlerden düşük ücret ödememe yükümlülüğü bulunuyor. İşverenlerin, işçilere sağlanan sosyal yardımlar sebebiyle asgari ücretten herhangi bir indirim yapmamaları gerekiyor. İşverenlerin, yayımlanan asgari ücretleri iş yerlerinde işçilerin kolayca görebilecekleri bir yerde ilan etmek zorunluluğu bulunuyor.

-YÜZDE 6'LIK ZAM ÖNGÖRÜSÜ-

Asgari ücret halen 16 yaşını doldurmuş işçiler için brüt 585, net 419,15 YTL olarak uygulanıyor. Asgari ücretten yapılan kesintiler 165,85 YTL'yi buluyor. Asgari ücretin işverene toplam maliyeti ise 710,78 YTL'ye karşılık geliyor.

''Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması''nda açlık sınırını 697.16, yoksulluk sınırını 2 bin 270,89 YTL olarak hesaplayan Türk-İş, net asgari ücretin aylık 419,15 YTL olduğu dikkate alındığında, asgari ücretin, ''karın tokluğuna çalışmak için yapılması gereken gıda harcamasını bile karşılamadığını'' belirtiyor.

2008 Yılı Hükümet Programı'nda asgari ücretin Ocak ayında yüzde 6 oranında artırılması öngörülüyor.

-KOMİSYONUN YAPISINA İLİŞKİN ELEŞTİRİLER-

Ortalama ücret düzeyinin düşüklüğü, sendikalaşma ve toplu pazarlık kapsamının darlığı nedeniyle asgari ücret çok geniş bir işçi kesimini ilgilendirdiği belirtiliyor.

Sosyal Güvenlik Kurumu verilerine göre kayıtlı işçilerin yaklaşık yüzde 44'ü asgari ücretle çalışıyor ya da sosyal güvenlik primleri asgari ücret üzerinden ödeniyor. Bu haliyle asgari ücret miktarı sosyal güvenliğin finansmanında da önemli bir rol oynuyor. Kayıt dışı çalışanların önemli bir bölümünü de çalışmaları karşılığı asgari ücret alıyor. Bu nedenle asgari ücretin belirlenme biçimi ve yönteminin büyük önem taşıdığı ifade ediliyor.

İşçi konfederasyonları, asgari ücret hesabında işçinin ailesi ile birlikte değerlendirilmesini talep ediyor. DİSK ve Hak-İş ise Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun yapısını eleştiriyor. Bu konfederasyonlar, Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun yapısının ''demokratik katılım ve temsile uygun hale getirilmesini'' istiyor.

Komisyonda işçilerin 1/3 oranında temsil edilmesi ve katılımın sadece tek işçi konfederasyonu ile sınırlı tutulması ''antidemokratik'' olarak nitelendiriliyor. Ayrıca, ''devletin en büyük işverenlerden biri olduğundan hareketle komisyondaki 15 üyeden hükümet ve işveren kesimini temsil eden 10'unun zaman zaman birlikte davranabildiği'' savunuluyor.

-ÖNCEKİ YILLARDAKİ TESPİTLER-

Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun 1994 yılından bu yana 16 yaşından büyükler için belirlediği net asgari ücretler ve artış oranları şöyle:

Tespit Tarihleri Net Asgari Net Artış Oranı

Ücret (lira) (yüzde)

---------------- ---------------- ---------------

01.09.1994 2.835.000 ---

01.09.1995 5.547.135 95.7

01.08.1996 11.084.652 99.8

01.08.1997 22.943.025 107

01.08.1998 33.808.514 47.4

01.01.1999 57.620.790 70.4

01.07.1999 68.631.120 19.1

01.01.2000 80.550.900 17.4

01.07.2000 86.922.900 7.9

01.01.2001 102.369.600 17.8

01.07.2001 107.323.830 4.8

01.08.2001 122.186.520 13.8

01.01.2002 163.563.536 33.9

01.07.2002 184.251.937 12.6

01.01.2003 225.999.000 38.2

01.01.2004 303.079.500 34.1

01.07.2004 318.233.475 5

01.01.2005 350.150.000 10

01.01.2006 380.46 YTL 8.65

01.01.2007 403.03 YTL 6

01.07.2007 419.15 YTL 4