|
|
 |
 |
| |
| DOLAR |
| 36,4296 |
 |
|
|
| EURO |
| 38,2752 |
 |
|
|
| IMKB |
| 9.911,000 |
|
|
|
| ALTIN |
| 3.387,660 |
|
|
|
|
Şehir Seçimi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
| ATO'DAN 'CARİ AÇIK İNCE HASTALIK"RAPORU
|
|
|
|
|
|
|
| Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulduğu
1923 yılından 2002 yılına kadar geçen 80 yılda toplam 57 milyar dolar
cari açık verdiği bildirildi.
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ankara Ticaret Odası'nın (ATO) 'Cari Açıklar Tarihi' adını
taşıyan raporuna göre, Türkiye Cumhuriyeti kurulduğu 1923 yılından
2002 yılına kadar geçen 80 yılda verdiği cari açıklar toplamına yakın
bir rakamı, son üç yılda yakaladı.
Merkez Bankası ve Hazine Müsteşarlığı verilerinden yola çıkarak
hazırlanan rapora göre, 80 yılda toplam 57 milyar dolar cari açık
veren Türkiye'nin, 2003-2005 yılları arasındaki son 3 yıldaki cari
açıkları 47 milyar doları buldu.
Raporda, Cumhuriyet tarihi boyunca ortaya çıkan cari açıkların,
ekonomik krizlerin yanı sıra askeri müdahale ve hükümet düşmesi gibi
siyasi sonuçlar yarattığına dikkat çekildi.
Rapora göre, cari işlemler açığı, 1950'li yıllardan bu yana Türkiye
ekonomisinin yumuşak karnını oluşturuyor. İthalatın ihracata göre
hızlı artmasından kaynaklanan dış ticaret açığındaki büyüme, cari
açıktaki büyümenin çekirdeği niteliğinde.
-YILLIK HEDEF AŞILDI-
Geçen yıl 15.6 milyar dolar olarak gerçekleşen cari açık 2005
Ocak-Eylül döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 54 oranında
artarak, 16.4 milyar dolara yükseldi. Buna göre Türkiye'nin 2005 yılı
için öngörülen 21.3 milyar dolarlık cari açık hedefinin aşılarak yıl
sonunda 24 milyar dolara ulaşması bekleniyor. 2006 yılı için de 22
milyar dolar cari açık, 45.4 milyar dolarlık da dış ticaret açığı
tahmin ediyor.
Türkiye ekonomisi için 'ateş topu' benzetmesi yapılan cari
açıkların özellikle 2002 yılından bu yana hızla arttığına dikkat
çekilen raporda, 2003 yılında 8 milyar dolar olarak gerçekleşen cari
işlemler açığının bir önceki yıla göre yüzde 427 arttığı kaydedildi.
Raporda, cari açığın 2004 yılında yüzde 95 artış göstererek 15.6
milyar dolara yükseldiğine de işaret edildi.
Cari işlemler açığının GSMH içindeki oranının da yükseldiği
kaydedilen raporda, 2000 yılında yüzde 4.9 olan bu oranın, 2004
yılında yüzde 5.2'ye yükseldiği ifade edildi. Bu yıl için tahmin
edilen rakama göre cari açık GSMH'nın yüzde 6.7'sine karşılık geliyor.
-SICAK PARADAKİ ARTIŞ-
Türkiye'de cari açığın büyüklüğü kadar, nasıl finanse edildiğinin de
önemli olduğuna dikkat çekilen raporda, cari açıkların yüksek miktarda
kısa vadeli (spekülatif nitelikteki) sermaye akımlarıyla finanse
edildiği, bunun da önemli bir risk oluşturduğu belirtildi.
Hisse senedi, iç borçlanma kağıtları, mevduat ve kısa vadeli
kredilerden oluşan sıcak para girişinin 2003 yılından bu yana hızla
arttığına işaret edilen raporda, 2005 yılının 9 ayında net hata noksan
kalemi dahil olmak üzere 17.1 milyar dolarlık bir sıcak para girişi
olduğu kaydedildi. Raporda, sıcak parada geçen yılın aynı dönemine
oranla yüzde 106 oranında artış olduğu bildirildi.
Bu arada, yabancıların Türkiye'deki hisse senedi ve tahvil-bono
alım ve satımları 2005 yılında da büyük bir hızla devam etti.
-IMF'YE YAPILACAK GERİ ÖDEMELER-
Cari açığın sıcak paradan finanse edilmesi nedeniyle Türkiye
ekonomisinin 'bıçak sırtında' seyrettiği görüşü savunulan raporda,
IMF'den alınan kredilerin 2005 ve 2006 yıllarında geri ödenecek olması
nedeniyle, cari açığın finansmanı için risk oluşturduğu belirtildi.
Türkiye 2005 yılında IMF'den 838 milyon dolarlık kredi kullanırken
8.1 milyar dolar borç geri ödemesi yaptı. 2006 yılında ise IMF'den 3.2
milyar dolar kredi kullanılacak iken, 7.4 milyar dolarlık geri ödeme
yapılması gerekiyor.
Raporda son yıllarda cari açığın finansmanda kullanılan bir diğer
kalemin de 'gri alan' olarak da tanımlanan net hata ve noksan
kaleminin olduğu belirtiliyor. 2003-2005 döneminde, bu kalemden 11.4
milyar dolar giriş yapıldı. Kriz yıllarında çıkış gösteren net hata ve
noksan kalemi cari açığın finansmanı için bir diğer risk unsuru olarak
ifade ediliyor.
2001 yılı krizinden sonra doğrudan yabancı sermayeyi yeteri kadar
çekemeyen Türkiye 2003, 2004 ve 2005 yıllarında yüksek seviyelerde
seyreden cari açıkları, yüksek menkul kıymet satışı, kısa vadeli
krediler ve net hata noksan kalemi ile finanse ediyor.
-CARİ AÇIĞIN KÖKÜ BALTALİMANI'NDA-
Cari işlemler açığının kökenine de yer verilen raporda, Osmanlı
İmparatorluğu'nun Türkiye Cumhuriyeti'ne, 32 milyon Türk Lirası dış
borç miras bırakmasına neden olan sürecin 1838 yılında İngiltere ile
yapılan Baltalimanı Serbest Ticaret Anlaşması'na dayandığı
belirtiliyor.
Raporda, Osmanlı Devleti'ni Batı'nın açık pazarı haline getiren bu
anlaşmayla ekonomide çökmenin başladığı belirtilen raporda, ihracattan
fazla ithalat yapan Osmanlı Devleti'nin, savaşların verdiği ekonomik
zararlarla birleşen finansman açıklarını kapatabilmek için borç almak
zorunda kaldığına işaret ediliyor.
-İSTİKRAR 1946'DA KIRILDI-
Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşundan 1946 yılına kadar olan
dönemde dış ticarette fazla verildiği belirtilen raporda, İkinci dünya
savaşı sonrasında ithal edilmek istenen yatırım malları fiyatlarının
hızla yükselmesi nedeniyle dış ticaret dengesinde bozulma başladığı
kaydediliyor.
Rapora göre, 1947'den 1950'ye kadar olan dönemde de artan dış
ticaret açığı cari açığı tetikledi.
Raporda, dünya ekonomisinde 1973-74'de yaşanan petrol şokları
sonucunda petrol fiyatlarının dört misli artmasının, petrol
ithalatçısı Türkiye'yi olumsuz yönde etkilediğine dikkat çekilirken,
artan petrol fiyatları sonucu ödemeler dengesi açığının büyüdüğü ve
döviz rezervlerinin hızla eridiği belirtildi. 1974 yılında yaşanan
Kıbrıs Çıkarması ve bu nedenle Türkiye'ye uygulanan ambargo faturanın
daha da kabarmasına yol açtı.
-ATO BAŞKANI AYGÜN-
Raporu değerlendiren ATO Başkanı Sinan Aygün, cari işlemler
açığının yüksekliğinin sorun olduğunu ancak cari işlemler açığının
finanse ediliş biçiminin asıl sorunu oluşturduğunu kaydetti. Aygün
'Cari açık ince hastalık. Bu hastalık sıcak para virüsü ile tedavi
edilmemelidir' dedi.
Uygulanan dış ticaret politikaları nedeniyle ödemeler dengesi
bilançosundaki dengesizliğin artarak devam ettiğini belirten Aygün,
şunları kaydetti:
'Önümüzdeki yıllarda artmış bir borç yükü ve onun faizlerini
ödeme ile yüz yüze bırakıldık. Ani bir kur artışıyla reel sektörde
ciddi bir kriz yaşanabilir. Bu zincirleme olarak finans sektörünü de
içine alacaktır.
Kriz yaşandığı yıllardakinden çok daha yüksek bir cari açık oranı
ile karşı karşıyayız. Cari açığın giderek yükselmesi bunu finanse eden
sermayenin bırakın çıkmasını, girişinin aniden durması halinde dahi
ekonomide kırılma yaşanacaktır.'
Aygün, ithalata bağımlı büyüme yerine üretimi ve istihdamı
artırıcı büyüme, kaynak ve harcama dengesini sağlanması, borçlanmanın
azaltılması ve bunlara yardımcı olacak enstrüman olarak spekülatif
sermayenin değil yatırım yapacak yabancı sermayenin Türkiye'ye
çekilmesi için gerekli adımların bir an önce atılması gerektiğini
vurguladı.
(
|
|
|
|
|
|
|
Toplam yorum |
0 |
|
Onay bekleyen |
0 |
|
|
|
Yorumunuz editörlerimiz
tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır. |
|
|
|
|
Bu haber henüz yorumlanmamış...
|
|
|
|
|
Bu kategorideki diğer haberler |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ÇOK OKUNANLAR |
|
|
-
|
|
 |
|
Fenerbahçe lider Galatasaray'ın puan kaybettiği haftada fırsatı kullandı. Antalyaspor'u Kadıköy'de ... |
|
|
|
 |
|
Son dakika haberi... Bir süredir hastanede tedavi gören Türk müziğinin usta ismi Edip Akbayram, 75 yaşında hayatını kaybetti. |
|
|
|
 |
|
ABD Başkanı Donald Trump, Bitcoin ve Ethereum'un da dahil olacağı stratejik kripto rezervinin, ... |
|
-
|
|
 |
|
Cezaevinde tutulan HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'a eşi Başak Demirtaş'ın ameliyatında ... |
|
|
|
 |
|
Çayırhan Termik Santrali’nde işçiler kendilerini madene kapattı |
|
|
|
 |
|
Şubat ayı enflasyon verileri üzerinden yapılan hesaplamaya göre Mart ayı için konut ve işyeri kiralarında ... |
|
|
|
 |
|
Hürriyet'ten Abdulkadir Selvi, silahların nasıl ve nereye bırakılacağı konusunda hazırlıkların yapıldığını iddia etti. |
|
-
|
|
 |
|
TÜİK 2025 yılı Şubat ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. TÜİK'e göre aylık enflasyon yüzde 2,27 ... |
|
|
|
 |
|
21 Ocak'ta tutuklanarak Silivri Cezaevi'ne gönderilen Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ'dan ... |
|
|
|
 |
|
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Gazze'ye insani yardımların girişlerini bugün itibarıyla durdurma ... |
|
-
|
|
|
|
|
|
|
| YAZARLAR |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| ÇOK YORUMLANANLAR |
|
|
-
|
|
|
|
Fenerbahçe lider Galatasaray'ın puan kaybettiği haftada fırsatı kullandı. Antalyaspor'u Kadıköy'de ... |
|
|
|
|
|
Son dakika haberi... Bir süredir hastanede tedavi gören Türk müziğinin usta ismi Edip Akbayram, 75 yaşında hayatını kaybetti. |
|
|
|
|
|
ABD Başkanı Donald Trump, Bitcoin ve Ethereum'un da dahil olacağı stratejik kripto rezervinin, ... |
|
-
|
|
|
|
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Gazze'ye insani yardımların girişlerini bugün itibarıyla durdurma ... |
|
|
|
|
|
Çayırhan Termik Santrali’nde işçiler kendilerini madene kapattı |
|
|
|
|
|
Cezaevinde tutulan HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş'a eşi Başak Demirtaş'ın ameliyatında ... |
|
|
|
|
|
TÜİK 2025 yılı Şubat ayı enflasyon rakamlarını açıkladı. TÜİK'e göre aylık enflasyon yüzde 2,27 ... |
|
-
|
|
|
|
Hürriyet'ten Abdulkadir Selvi, silahların nasıl ve nereye bırakılacağı konusunda hazırlıkların yapıldığını iddia etti. |
|
|
|
|
|
Şubat ayı enflasyon verileri üzerinden yapılan hesaplamaya göre Mart ayı için konut ve işyeri kiralarında ... |
|
|
|
|
|
21 Ocak'ta tutuklanarak Silivri Cezaevi'ne gönderilen Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ'dan ... |
|
-
|
|
|
|
|
|
|
| ANKET |
|
|
|
|
|
|
|
| |
 |
 |
Medya
Spot'ta yayınlanan her türlü yazı ve haber kaynak belirtilmeden
kullanılamaz. Sayfalarımızda kaynak belirtilerek yayınlanan
haberler ilgili kaynağa aittir ve bu haberlerin kopyalanması
durumunda, tüm sorumluluk kopyalayan kişi / kuruma ait olacaktır.
Başka kaynak veya gazeteden alıntı yazarlar ve site yazarlarına ait
yazılardan dolayı Medya Spot sorumlu tutulamaz. |
 |
|
| |
|
Arkadaşına Gönder
Yazdır
Önceki sayfa
Sayfa başına git
