Erdoğan, Başbakanlık Merkez Bina'da düzenlediği basın toplantısında dünya
ekonomisinde son dönemde yaşanan gelişmeleri değerlendirdi.

Başbakan Erdoğan, "Şundan hiç kimsenin şüphesi olmasın; Türkiye, bu
krizi, bu dalgalanmayı da asgari etkiyle aşacak; belirlemiş olduğu hedeflere
doğru 6 yıldır göstermiş olduğu kararlılıkla ilerlemeye devam edecektir.

İnanıyorum ki, bu süreç Türkiye için fırsata dönüştürülebilecek" dedi.

Mali disiplin konusundaki kararlı ve titiz uygulamaların geçmişte olduğu
gibi önümüzdeki günlerde de süreceğini anlatan Erdoğan, "2008 yılının 8 aylık
döneminde 40,9 milyar YTL'lik faiz dışı fazla performans yakalandığını, bütçenin
4,6 milyar YTL düzeyinde fazla verdiğini" bildirdi.

Dünyada finans piyasalarının ciddi bir krizden geçtiğini belirten
Erdoğan, 2007 ağustos ayında, ABD'de aralıklı olarak konut piyasasında ortaya
çıkan sorunların olumsuz etkisinin, ilk aşamada özellikle finansal kuruluşlarını
ciddi manada sarstığını, onun üzerine bu yansımaların görülmeye başlandığını
kaydetti. Bu süreçte güçlü olduğu düşünülen birçok küresel ölçekli finansal
kuruluşun iflas ettiğinin ya da el değiştirdiğinin görüldüğünü anlatan Erdoğan,
"Yüzyılda bir görülebilecek bir kriz olarak tanımlanan bu süreç sadece finansal
piyasalarla sınırlı kalmamış, reel ekonomiyi de derinden etkilemiştir" dedi.

Bankaların yaşadıkları sıkıntılar nedeniyle kredi imkanlarını kısmasının,
yatırım ve tüketim faaliyetlerini olumsuz yönde etkilediğini vurgulayan Başbakan
Erdoğan, halen de bu etkileme sürecinin devam ettiğini dile getirdi. Bütün
ülkelerde büyüme oranlarında gözle görülür bir yavaşlamanın yaşandığını ifade
eden Erdoğan, aralarında dünyanın en gelişmiş ekonomilerinin de bulunduğu birçok
ülkenin, büyüme bir tarafa, ekonomik daralmaya tehlikesiyle karşıyı karşıya
bulunduğunu bildirdi.

Reel ekonomi açısından durumu daha hassas hale getiren bir diğer hususun
da özellikle gıda ve enerji hammadde fiyatlarında kaydedilen rekor seviyelerdeki
artışlar olduğuna işaret eden Başbakan Erdoğan, bu artışların tüm dünyada
enflasyonu da ciddi bir şekilde tetkiklediğini belirtti. Gelişmiş ülkelerin ciddi
bir sıkıntı içine girdiği bu dönemde olumsuz şartlardan gelişmekte olan ülkelerin
de etkilendiğini anımsatan Erdoğan, bu etkilenme sürecinin de devam ettiğini
söyledi.

Yavaşlayan yurtdışı talebin tüm gelişmekte olan ülkelerde ihracat
performansını tehdit etmeye başladığını, azalan sermaye girişlerinin bu ülkelerde
ekonomik canlılığın devamını riske soktuğunu kaydeden Başbakan Erdoğan, bazı
gelişmekte olan ülkelerde ise hızlı sermaye çıkışlarının görüldüğünü, bunun
neticesinde ulusal para birimlerinin hızla değer kaybettiğini, varlık
fiyatlarında ani düşüşlerin görülmeye başlandığını anlattı.

Başbakan Erdoğan, sözlerine şöyle devam etti:
"Elbette, Türkiye'nin tüm dünyayı bu derece sarsan bir dalgalanmanın
tamamıyla dışında kalması beklenemez. Ülkemiz son yıllarda küresel sistemle hem
ticari hem de finansal açıdan önemli ölçüde bütünleşmiştir. Bu noktada önemli bir
hususu bir kez daha vurgulamak istiyorum. Bugünün dünyasında, bugünün ekonomik
ortamında dünya ile bütünleşmeden kalkınmak, refah düzeyini artırmak mümkün
değildir.

Türkiye özellikle 1980'lerden itibaren küresel ekonomiyle bütünleşme
mücadelesinin içindedir. Ancak 2000'li yılların başında dahi bu bütünleşmenin tam
anlamıyla gerçekleşmediğini, Türkiye'nin bu bütünleşmenin gereklerini tam
anlamıyla yerine getiremediğini gördük. Nitekim 1980'lerden itibaren ülkemizde
her iki üç yılda bir görülen ekonomik krizlerin nedeni açıkça budur. 2002 yılı
sonunda iktidara geldiğimiz andan itibaren bir yandan Türkiye ekonomisini küresel
bir oyuncu haline getirmenin mücadelesini verirken, bir yandan da bunun
gerektirdiği reformları kararlı bir şekilde gerçekleştirdik."
-"TÜRKİYE ARTIK ESKİSİ GİBİ ZAYIF DEĞİL"-
Başbakan Erdoğan, aynı ölçekte olmasa da son altı yılda yaşanılan küresel
ve ulusal krizlerin yapılan bu reformlar sayesinde asgari etkiyle atlatıldığını
belirterek, şunları söyledi:
"Türkiye artık eskisi gibi krizlere ve dalgalanmalara karşı zayıf
değildir. Makro ekonomik temellerini güçlendiren, hızlı bir değişimi ve dönüşümü
yaşayan bir ülkedir. Son yıllarda uygulanan mali disiplin ve ihtiyatlı para
politikaları mali sektörün önemli ölçüde güçlenmesi, gerçekleştirilen yapısal
reformlar, artan uluslararası rezerv düzeyi, kamu borç yapısında ve seviyesinde
sağlanan iyileşmeler ve dalgalı kur politikası Türkiye'nin şoklara karşı
direncini ciddi manada artırmıştır.

Ekonomimizin dayanıklılığı, Irak savaşı, 2006 yılı mayıs-haziran
döneminde görülen küresel mali çalkantılar ve son dönemde Gürcistan'da yaşanan
gelişmeler gibi dışsal şoklar karşısında esnekliğini ve dayanıklılığını ispat
etmiştir. Bugün küresel ölçekte çok daha büyük bir dalgalanma sürecinden
geçiyoruz. Ancak, şundan hiç kimsenin şüphesi olmasın, Türkiye bu krizi, bu
dalgalanmayı da asgari etkiyle aşacak, belirlemiş olduğu hedeflere doğru 6 yıldır
gösterdiği kararlılıkla ilerlemeye devam edecektir. Bu süreç Türkiye için
inanıyorum ki fırsata dönüştürülebilecek bir süreç de olabilecektir."
Erdoğan, bu süreçte tabloyu net olarak ortaya koymak gerektiğini ifade
ederek, bulunulan türbülans ortamında bir süredir büyüme performansının son
yıllardaki yüksek temponun biraz altında kalacağını vurguladı.

-MALİ DİSİPLİN-
Bu yılın ilk altı ayında elde edilen yüzde 4.2 oranındaki milli gelir
artışının, büyüme hızındaki kısmı yavaşlamanın, Türkiye ile benzer büyüklükteki
ülkelerle kıyaslandığında sınırlı kaldığını göstertiğini belirten Başbakan
Erdoğan, şöyle konuştu:
"Son günlerde yaşanan gelişmeler, özellikle ABD ve önemli ticari
ortaklarımız olan AB ülkelerinde bir daralma habercisi olarak algılanabilir.

Düşme trendine giren dünya büyümesinin bizim ihraç ettiğimiz ürün ve hizmetlere
olan dış taleplere azalma gibi olumsuz yansımaları bulabilecektir. Ancak
ihracatçılarımız geçtiğimiz dönemde yeni pazarlara açılma ve sektörel farklılaşma
konusunda önemli atılımlar yapmışlardır. Bu kapsamda Orta Doğu, Afrika ve diğer
bölgelerin ihracatımız içindeki payı artmıştır. Dolayısıyla küresel büyümedeki
yavaşlamanın, ihracat performansımız üzerindeki etkisinin sınırlı kalmasını
bekliyoruz. Ekonomik programlarımızda temel araç olan mali disiplin aynı zamanda
dışsal şoklara karşı en önemli direnç kaynaklarımızdan birisidir. Bu nedenle şunu
bir kez daha çok açık bir şeklide ifade etmek istiyorum ki mali disiplin
konusundaki kararlı ve titiz uygulamalarımız geçmişte olduğu gibi önümüzdeki
dönemde de devam edecektir.

Bu bağlamda uluslararası piyasalarda yaşanan olumsuzluklara rağmen mali
disiplin konusunda bu yıl göstermiş olduğumuz yüksek performans dikkate değerdir.

2008 yılının ilk 8 aylık döneminde 40.9 milyar YTL'lik bir faiz dışı fazla
performansı yakalanmış ve bütçemiz 4.6 milyar YTL düzeyinde fazla vermiştir."