Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın İtalya seyahati dönüşünde yüksek faizlerin indirilmesi konusunda gerekeni yapmadıkları gerekçesiyle, BDDK ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ile birlikte eleştiriye tuttuğu devlete ait kamu bankaları, Erdoğan'ın sözünü dinlemiyor.

Kamu bankalarının, Türkiye’de faizlerin yüzde 20’nin üzerinde çıkmasında ve bunun sonucu olarak enflasyonun çift hanelerde seyretmesinde önemli bir rol oynadığı ifade edildi.

KGF’DE BİLE YÜKSEK MALİYET ÇIKARDILAR

Yeni Şafak'tan Yakup Kocaman ve Mesude Demirhan'ın haberine göre, Eylül 2016’dan Eylül 2017’ye uzanan dönemde, Türkiye’de faaliyet gösteren yabancı bankaların kârlılık seviyesi BDDK verilerine göre, yüzde 7,61’den yüzde 10’a çıkarken yerli özel bankaların kârlılık oranı da 10,8’den yüzde 13,13’e çıktı. Ancak kamu bankalarının kârlılık seviyesi her iki grubu da aşarak yüzde 10,48’den yüzde 13,96’ya çıktı. Kamu bankaları, Kredi Garanti Fonu aracılığıyla verilen kredilerin dağıtımında aktif rol üstlenmelerine rağmen devletin üretici ve ticari kesime açtığı kredi imkanını düşük faizle değil yüksek faizle kullandırmayı tercih etti.

FAİZLER ARTTIKÇA MAAŞLARI ARTIYOR

Kamu bankalarının özel sektörle faiz artırma yarışına girmesinde etkili olan motivasyonun, söz konusu banka yönetimlerinin kârlılık artışına bağlı olarak kendi kazançlarını ve gelirlerini artırmak olduğu belirtiliyor. Ancak tehlikeli faiz oyunu Türkiye’de üreticilerin finansman giderini artırdığı için enflasyonu da körüklüyor. Sanayiciler ve iş dünyası kamu bankalarının asli görevleri olan kamu yararını gözetmeyi terk ettikleri konusunda birleşiyor. Kamu yararını terk eden kamu bankaları, özel bankalarla girdiği faiz yarışında başarılı olunca, bu bankaların yönetimleri de kendilerini astronomik rakamlarla ödüllendirdi. Ziraat Bankası üst düzey yönetiminin son üç yılda bankadan aldığı maaş ve bonus ödemeleri 103 milyon lirayı aştı. Aynı dönemde Halk Bank üst düzey yöneticileri 64 milyon lira, Vakıfbank yöneticileri ise 69 milyon lira maaş ve bonus geliri kazandılar.

YÖNETİCİLERİN GELİRİ 11,5 KAT YÜKSELDİ

En düşük devlet memuru maaşının 3,5 kat artışla 700 TL’den 2500 TL’ye çıktığı 2006- 2016 döneminde, Hazine’ye ait devlet işletmesi olan Ziraat Bankası’nda üst düzey yönetime ödenen para 11,5 kat arttı. Ziraat bankası üst düzey yöneticilerine ödenen toplam maaş ve faydaların tutarı 2006 yılında 3.9 milyon TL iken bu rakam 2016 itibariyla 44.2 milyon TL’ye fırladı.

CUMHURBAŞKANI'NI MAAŞTA 6’YA KATLADILAR

Ziraat Bankası'nın üst düzey yöneticileri 2006 yılında aylık ortalama 16 bin TL maaş alırken 2016 yılında aylık ortalama maaşları 184 bin liraya ulaştı. Böylece, söz konusu kamu bankasında çalışan üst düzey yöneticilerin 2016’da aldıkları kişi başı aylık ortalama maaş, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 2016 yılında aldığı aylık maaşı olan 32 bin TL’den 5.8 kat daha fazla oldu. Esnafa hizmet etmesi gereken Halkbank’ta üst yönetime ödenen ücretler toplamı 2008 yılında 3.1 milyon TL iken 8 yılda 7 kat artışla 21 milyon liraya yükseldi.

Vakıfbank yönetimi ise 2016’nın sadece ilk 6 ayında 13 milyon lira maaş ve benzeri faydalar sağladı.

ÖĞRENCİYE 36 AY ARSA SİMSARINA 60 AY

Bunun yanında Ziraat Bankası'nın internet sitesinde yer alan faiz hesaplama araçlarına göre, 50 bin TL eğitim kredisi almak isteyen bir öğrenciye senelik yüzde 23,11 faiz oranından en fazla 36 ay vadeli kredi veren banka, 50 bin TL’lik arsa kredisi satın almak için kapısını çalan bir emlak yatırımcısına, 60 aya kadar daha uzun vadede, senelik yüzde 22,7 gibi daha düşük bir faiz oranıyla kredi sağlıyor.