. Dolar, dün bankalararası piyasada 1.8450’ye kadar yükseldi.KÜRESEL gelişmelere bağlı olarak, bu hafta hep 1.80 liranın üzerini zorlayan dolar, Amerikan Merkez Bankası FED’in açıklamasından sonra, 1.83 lirayı aştı. Böylece dolar, 9 Mart 2009’da gördüğü 1.8185 liralık zirvesini aşarak 1.8450 liraya kadar çıktı.
FED etkiledi
Önceki günü 1.8050 lira seviyesinden yapan dolar, dün güne 1.81 liranın üzerinden başladı. FED’in önceki günkü toplantısından sürpriz bir karar çıkmamasından küresel piyasaların olumsuz etkilenmesi dolar üzerinde etkisini gösterdi. Ekonomik görünümde aşağı yönlü riskler bulunduğu yorumunda bulunan FED’in, ekonomiyi canlandırmak için 400 milyar dolarlık tahvil takası yapacağını açıklaması yeterli bulunmadı. FED’in alacağı tedbirlerin ekonomide toparlanmayı desteklemeyeceği yönündeki algı, borsalar gibi Euro/dolar paritesine de yansıdı.
Parite 8 ayın en düşüğü
Artan küresel endişelerle birlikte, güvenli liman arayan yatırımcının gelişmekte olan piyasalardan çıkışın hızlanması dolara değer kazandırdı. Dolar karşısında kayıpları artan Euro, dün öğle saatlerinde son 8 ayın en düşük seviyesine geriledi. Parite, 1.3422 dolara kadar gerilerken, bunda Euro bölgesindeki istikrarsızlık endişeler etkili oldu. Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) raporunda, Para Birliği’nin üye ülkelerin denetimsiz harcamaları yüzünden tehlike altında olduğunu söylemesi de Euro’nın performansına olumsuz yansıdı. Bu arada Moody’s, Bank of America Corp , Citigroup Inc ve Wells Fargo&Co’nun kredi notunu düşürdü. Bütün bunların sonucunda, zaten kaygılı olan piyasalarda satışlar hızlanırken, güvenli liman olarak dolara talep arttı.
Dolar 30 ay rekor kırdı
Bütün bu gelişmeler, doların TL karşısında da değerlenmesine neden oldu. Bankalararası piyasada 1.81 seviyelerden yükselişle başlayan dolar, öğle saati olmadan 1.83 lirayı aştı. En son 9 Mart 2009’da 1.8285 lirayı gören dolar, 9 Ağustos 2011’de ise valörlü işlemlerde çok geç saatlerde 1.83 lirayla tüm zamanların en yüksek seviyesini görmüştü. Ancak dün bankalararası piyasada satış kotasyonlarında 1.8380 liraya kadar yükselen dolar, bugün valörlü işlemlerde 1.8350 lira oldu. Serbest piyasada da gün boyu 1.83 liranın üzerinde satılan dolar, günü 1.8410 liradan kapattı.
Doları rekora taşıyan nedenler
Küresel ekonomiye ilişkin endişeler sürüyor.
Avrupa Para Birliği’ne ilişkin soru işaretleri var.
Risk algısındaki bozulma giderek artıyor.
Yeni bir durgunluk yaşanacağı endişesi artıyor.
Güvenli liman arayan yatırımcı dolara yöneldi.
Gelişmekte olan piyasalardan çıkış hızlandı.
FED’in faiz toplantısından sürpriz bir karar çıkmadı.
FED’in açıkladığı yeni tedbirler de yeterli bulunmadı.
Merkez 70 milyon dolar sattı izlemede kaldı
SALI günü 350 milyon dolarla yüksek miktarda döviz satışı yapmasının ardından, çarşamba günü ihale açmayan Merkez Bankası dün ise 70 milyon dolarlık bir ihale yaptı. Ancak tutarı düşük bulunan bu ihale doların uluslararası piyasalara bağlı olan seyrini etkilemezken, “Merkez izlemede” yorumlarına da neden oldu. Bu son ihaleyle Merkez Bankası’nın 5 Ağustos’tan bu yana gerçekleştirdiği 27 ihalede sattığı toplam tutar 2.25 milyar doları buldu.
Yatırımcı doları tercih etti, altın yüzde 3.6 eridi
YATIRIMCININ güvenli liman olarak dolara yönelmesi altın fiyatlarını da aşağı çekti. Dün uluslararası piyasada onsu 1.780 liranın üzerinden işlem görmeye başlayan altın akşama doğru 1.730 liraya kadar geriledi. Böylece altındaki kayıp, önceki günkü kapanış fiyatına göre göre yüzde 3.6’yı aştı. İçerde ise 24 ayar külçe altının gramı 102.3 liraya, Cumhuriyet altının fiyatı da 693 liraya geriledi.
Gösterge faiz yüzde 8.50’yi aştı
TAHVİL bono piyasasında önceki günkü son işlemlerde yüzde 8.16 seviyesinden yapan faiz, FED kararlarının ardından güne yüzde 8.23’lerden başladı. Gelişmekte olan piyasalarda yaşanan çıkışlar ve Merkez Bankası’nın ihale tutarının düşük bulmasıyla birlikte yükseldi. Öğleden sonra yüzde 8.50’ye kadar yükselen faiz, daha sonra 8.47 seviyesinden işlem gördü. Ancak doların tarihi zirvesini aştığı 16.45 civarında gösterge faiz de yüzde 8.58’e kadar çıktı