Yeniçağ yazarı Evren Devrim Zelyut'un "Et fiyatları tavan yapacak!" başlıklı yazısı
Ülkemizde döviz kıtlığı yaşıyoruz bunun nedeni ise ihracatımızın kuvvetli olmaması. Daha doğru bir ifade ile, AKP yönetiminin eğitim sistemini bozması ile teknoloji oluşturmaktan uzak kaldık. Üniversiteler yandaşlarla dolduruldu. Öğrencilerimiz iyi yetiştirilmedi, hâliyle iş gücü nitelikli olamadı, sonuç: Firmalar rekabetten uzak, verimsiz kaldı. Bu güçsüzlük ihracatı zayıflattı, firmalarımız ülkeye döviz getiremedi.
Bütün bu mekanizma sonucu ithalat ihracattan daha fazla oluyor. Dış ticarette mal dengesi aleyhimize dönüyor. Sattığımız malların düşük teknoloji içerdiğini, bu nedenle para etmediğini defalarca yazdık siz de ezberlediniz.
Şimdi bu denklem içinde doların kıtlığını artıran bir gelişme daha var: İhraç pazarlarımızda durum iyi değil.
'Türkiye imalat sektörünün ana ihracat pazarlarındaki faaliyet koşullarını ölçen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Sektörü İhracat İklimi Endeksi rakamı Aralık'ta 48,5 olarak gerçekleşti ve Türk imalatçılarının ihracat koşullarında yavaşlamanın sürdüğü yönünde sinyal verdi. Dış talep koşullarındaki bozulma Eylül'den bu yana en hafif düzeyde gerçekleşmiş olmakla birlikte üst üste beşinci ayda da devam etti.'
Pazar olarak baktığımızda ise rapora göre şu sonuçlara ulaşıyoruz:
*Ekonomik aktivitenin belirgin şekilde yavaşlayarak son dört ayın en sert düşüşünü kaydettiği ABD, ihracat talebinde yavaşlamanın ana kaynaklarından biri olmayı sürdürdü.
*Avrupalı ticaret ortaklarında ise iyileşme yönündeki kısmi belirtilere rağmen ekonomik aktivite genele yayılı yavaşlama kaydetti.
*Türk imalat sanayi ürünlerinin en büyük ihracat pazarı olan Almanya'da üretim üst üste altıncı ay geriledi. Ancak gerileme ılımlı düzeyde ve mevcut daralma döneminin en düşük oranında gerçekleşti.
*Birleşik Krallık, İtalya, İspanya, Fransa, Hollanda, Polonya, Avusturya ve Çekya'da da aktivite önceki aya göre daha ılımlı düşüş gösterdi.
Sonuçlar:
1-2022 gibi hareketli geçen bir yılda 254 milyar dolar ihracat, 364 milyar dolar ithalat yaparak yılı -110 milyar dolarla bitirdik. Şimdi dışarıda daha sıkışık geçmeye aday bir yılda vereceğimiz açığın gerilemesini beklemiyoruz.
2-Açığın yaratacağı kur baskısının tüm mali tamponların harcandığı düşünülecek olursa ancak IMF gibi küresel bir kaynak ile yapılacak anlaşma ile hafifleyeceğini, aksi takdirde kurun 2023 sonbaharında 25 liraya ulaşacağını tahmin ediyoruz.