Dünya borsaları Yunanistan krizinin aşılması ile rahat nefes aldığını zannederken, yeni sıkıntı okyanus ötesinde patlak verdi. 6’lı çetenin ABD’nin borçlanma limitinin yükseltilmesiyle ilgili görüşmelerde ilerleme sağladığı sanılırken Cumhuriyetçiler, Başkan Obama ile görüşmeleri kesti. 2 Ağustos’a kadar bir çare bulunamazsa dünya ekonomilerini yeni bir kaos bekliyor.

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı John Boehner, federal hükümetin borçlanma limitinin yükseltilmesi konusunda ABD Başkanı Barack Obama yönetimiyle yürütülen görüşmeleri kopardığını açıkladı.

Ulusal borç limitinin yükseltilmesi ve böylece ABD’nin temerrüde düşmesinin önlenmesi için son tarih olan 2 Ağustos yaklaşırken, Obama yönetimi ile Kongre liderleri arasında sorunun çözümü amacıyla yürütülen görüşmeler bir kez daha tıkanma noktasına geldi. Oysa devreye giren Cumhuriyetçi ve Demokrat 6 senatörden oluşan 6’lı Çete, borçlanma limitleri ile ilgili sorunun çözümü konusunda hafta içinde ilerleme kaydettiklerini açıklamışlardı. Bu açıklama sonrası piyasalar rahat bir nefes almış ve ABD’deki sorunun çözüldüğü kanısına varmıştı. Dünyanın tüm ilgisi ve dikkati de Avrupa’daki krize çevrilmişti. Yunanistan’a 159 milyar euroluk yeni kurtarma planı sunan Avrupalı liderlerin jesti borsalarda yükselişle kutlanırken, bu haftaya ise ABD’deki gelişmelerin darbe vurması bekleniyor.

ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Boehner’ın, Beyaz Saray ile görüşmeleri sonlandırdığı yönündeki son açıklaması da işleri iyice çıkmaza soktu. Boehner, Kongre’deki Cumhuriyetçi üyelere gönderdiği mektupta, Obama ile görüşme yapmanın artık “faydasız” hale geldiğini savunduKöprüleri attılar

Obama’nın vergilerin artırılmasında ısrar etmesini eleştiren Boehner, “Başkan, vergilerin artırılması gerektiğinde ısrarlı. Eski bir işadamı olarak, vergilerin istihdamı yok ettiğini biliyorum” diye yazdı. Boehner, mektubunda, “Nihayetinde aynı noktada buluşamadık. Bu, kişilik farklılıklarından değil, ülkeye yönelik vizyonlarımızın farklı olmasından kaynaklandı. Bir anlaşmaya hiçbir zaman varılamadı, hatta hiçbir zaman gerçek anlamda yaklaşılmadı da. Bu nedenlerden ötürü, soruna çözüm bulma çabaları çerçevesinde Beyaz Saray ile görüşmeleri sonlandırmaya ve Senato liderleriyle diyaloğa geçmeye karar verdim” ifadelerine yer verdi.

14.3 trilyon dolar limiti vardı, tüketti

Avrupa ülkeleri gibi ABD de 2008’deki krizin etkilerini bertaraf etmek için parasal genişlemeye gitmiş ve borçlanma limitlerini de yükseltmişti. ABD’de 2011 yılı için öngörülen borçlanma limiti 14.3 trilyon dolardı ve bu Mayıs ayı sonu itibarıyla doldu. Şimdi yeni borçlanma yapılabilmesi için bu limitlerin yeniden belirlenmesi ve ek limit açılması gerekiyor. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları Standard & Poor’s ve Moody’s, ABD’nin borç limitini yükseltmede anlaşma sağlayamaması ve bütçe açığını azaltmada ilerleme kaydetmemesi halinde “AAA” olan uzun vadeli kredi notunu düşürebileceği uyarısında bulunmuştu. IMF, ABD’nin uzun vadeli kredi notunun düşmesinin, “ABD Hazine tahvillerinin küresel finansal piyasalardaki merkezi rolü gözönüne alındığında önemli küresel tepkimesi olacağına” dikkati çekti. ABD’nin geçen yıl 1.29 trilyon dolar olan bütçe açığının bu yıl 1.4 trilyon dolara çıkacağı tahmin ediliyor. ABD’nin 2009’daki bütçe açığı ise 1.41 trilyon dolardı.

VATAN’IN NOTU: Türkiye’nin gayri safi yurt için hasılası 735 milyar dolar ve ABD’nin bütçe açığı bile bu GSYH’nin iki katına ulaşıyor.)

OBAMA: ZAMAN DOLDU

Boehner’in görüşmeleri sonlandırma kararının duyulmasının hemen ardından Beyaz Saray’da gazetecilerin karşısına çıkan ve uğradığı hayalkırıklığı her halinden belli olan Obama, borç limiti sorununa çözüm bulunması için “artık zamanın dolduğunu” söyledi.

Borçlanma limiti konusunda Boehner’e “olağanüstü adil” bir anlaşma teklifi sunduğunu, ancak Boehner’ın bunu kabul etmeyerek, müzakereleri sonlandırdığını kaydeden Obama, “Boehner’in niçin böyle bir anlaşmayı terkettiğini anlamak güç” dedi.

Kızgın bir tonla, “liderlik nerede?” diyen Obama, soruna çözüm bulma çabalarında son bir hamle olarak, Kongre’deki Cumhuriyetçi ve Demokrat liderleri, “temerrüde düşmenin nasıl önleneceğini anlatmaları için” Cumartesi sabahı Beyaz Saray’a davet ettiğini açıklayarak, “Gelecek hafta içerisinde, bu işi nasıl çözüme kavuşturmayı amaçladıkları konusunda onlardan bir cevap bekliyorum” diye konuştu.

Obama’nın açıklamalarının ardından, kendisi de bir basın toplantısı düzenleyen Boehner, borçlanma limiti konusunda Beyaz Saray’da Cumartesi sabahı yapılacak görüşmeye katılacağını bildirdi.

Boehner, Kongre’nin, borçlanma limitinin yükseltilmesi ve bütçe açığıyla mücadele konusunda gelecek hafta harekete geçeceğinden emin olduğunu da kaydetti.

Borç limiti konusundaki müzakerelerin çökmesinden Obama’yı sorumlu tutan Boehner, “Vergilerin artırılmasında ısrar ettiler. Harcamalarda kesinti yapılması ve zorlu kararların alınmasında ciddi tavır takınmayı reddettiler” diye konuştu. Boehner, Cumhuriyetçilere yakınlığıyla bilinen Fox kanalında yaptığı açıklamada da, “Obama’nın, sorunları çözmek için yapılması gerekenleri yapmak istemediğini” savundu.