TBMM Genel Kurulu'nda bugüne kadar varlığı hep tartışılan Jandarma İstihbarat Teşkilatı JİTEM'in artık resmen kurulmasına yasal dayanak oluşturacak yasa kabul edildi. Bazı yasalarda yapılan değişiklikle Emniyet ve MİT'in yanı sıra, jandarmaya da telekomünikasyon verilerini dinleme, takip, sinyal izleme ve kayda alma yetkisi verildi.

TBMM Genel Kurulu'nda, AK Parti Yalova Milletvekili Şükrü Önder'in MİT, Emniyet Genel Müdürlüğü (EGM) ve Jandarma Genel Komutanlığına telefonları dinleme yetkisi veren yasa teklifi bazı AK Partililer tarafından verilen önergelerle bazı değişiklikler yapılarak kabul edildi.

Bu yasayla, jandarmaya da ''kendi sorumluluk alanında'' istihbarat yapma yetkisi verildi. Genel Kurul'a getirilen tasarıda, jandarmanın ''Önleyici ve koruyucu tedbirleri almak üzere, sadece kendi sorumluluk alanında istihbarat faaliyetlerinde bulunacağı'' yazılıyken, bu madde AK Partililerin önergesiyle, ''CMK'da casusluk suçları haricindeki suçların işlenmesinin önlenmesi amacıyla, hakim kararı veya gecikmesinde sakınca bulunan hallerde Jandarma Genel Komutanı veya İstihbarat Başkanının yazılı emriyle Telekomünikasyon yoluyla yapılacak iletişimi tespit edebileceği, dinleyebileceği, sinyal bilgilerini değerlendirebileceği ve kayda alabileceği'' şeklinde yeniden düzenlendi. Önergeyle, kanuna aykırı dinleme sonucu elde edilen istihbaratın hukuki değer taşımayacağı esası getirilirken, hakim eğer gecikmesinde sakınca var gerekçesiyle yapılan dinlemelere olumlu görüş bildirmezse elde edilen bilgiler on gün içinde yok edilecek. Emniyet Genel Müdürlüğü, jandarma ve MİT, görev alanlarıyla ilgili suçların işlenmesinin önlenmesi amacıyla hakim kararı veya gecikmesinde sakınca bulunan durumlarda ilgili birim amirinin yazılı emriyle dinleme ve takibi yapacak. Gecikmesinde sakınca bulunan durumlarda verilen yazılı emir 24 saat içinde yetkili ve görevli ağır ceza hakiminin onayına sunulacak. Hakim kararını en geç 24 saat içinde verecek. Sürenin dolması veya hakimin aksine karar vermesi halinde tedbir derhal kaldırılacak. Kararda ve yazılı emirde dinlenecek kişinin kimliği, iletişim aracının türü, kullandığı telefon numaraları veya iletişim bağlantısını saptamaya olanak sağlayan kodundan belirlenebilenler ile tedbirin türü, kapsamı ve süresi belirtilecek. Kararlar en fazla üç ay için verilecek. Ancak bu süre üçer aylar halinde toplam bir yıla kadar çıkabilecek. Terörle ilgili suçlarda ise üçer aylık dimiler halinde sürekli dinleme yapılabilecek. Dinlemenin sona ermesi halinde dinleme kayıtları en geç 10 gün içinde yok edilecek ve bu durum tutanağa geçirilecek. Hakim kararı alınması koşuluyla teknik araçlarla izleme de yapılabilecek.

''CANLI BOMBANIN KAFASINA KURŞUN ATANA TEŞEKKÜR ETMİYORUM''

Ayrıca kamu kurum kuruluşlarındaki mevcut bilgi-belgelerden de yararlanılabilecek. Kamu hizmeti veren kuruluşların, ihtiyaç duyulan bilgi-belgeleri, yasal nedenlerle veya ''ticari sır'' gerekçesiyle vermemesi halinde ancak hakim kararıyla bu belgelerden yararlanılabilecek. Bu kapsamdaki dinleme izleme kayıtlar istihbarat dışında kullanılamayacak. Bunların korunup saklanmasında gizlilik ilkesini ihlal edenler, görev sırasında bunu yapmış olsalar dahi doğrudan Cumhuriyet savcılarınca soruşturulacak. Bu faaliyetlerin denetimi, sıralı kurum amirleri ve Başbakanın özel olarak yetkilendireceği kişi veya komisyon tarafından yapılacak. Bununla ilgili olarak Başbakanlık üç ay içinde ayrı ayrı yönetmelikler hazırlayacak.

Genel Kurul'da, AK Partililer tarafından verilen önergeyle, telefon dinlemeler için Başbakanlığa bağlı bir merkez oluşturulması tekliften çıkarıldı. Yapılan yeni düzenlemeye göre, yapılacak dinlemeler Telekomünikasyon Kurumu bünyesinde Kurum Başkanına doğrudan bağlı Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı adıyla kurulan tek bir merkezden yürütülecek. Bu merkez bir başkan, teknik, idari ve hukuki olmak üzere üç uzmandan oluşacak. Bu başkanlıkta, MİT, Emniyet ve Jandarma birimlerinden birer temsilci de bulunacak.

AK Parti Ankara Milletvekili Ersönmez Yarbay, Emniyet, MİT ve jandarmanın telefon dinleme yetkisini artıran yasa tasarısı görüşülürken söz alarak, bu yasayla sınırsız telefon dinleme yetkisi verilmesini eleştirdi. Yarbay, ''Benim telefonların dinlenmesinden rahatsızlığım yok ancak Türkiye'de geçmişte telefon dinlemeleri, organize suçlarla kullanılmaktan ziyade siyasi iktidarlarla ilgili konularda kullanılmaya çalışıldı ve bu da uzun süre tartışıldı ve bu konuda da devlet görevlileri suçlandı. Çünkü iktidar bilgi ve güç demektir'' dedi. Bu yasada, telefonlar dinlendikten sonra gelen bilgilerin kim tarafından değerlendirileceğini soran Yarbay, bu bilgilerin Başbakanlık yerine İçişleri Bakanlığında bir merkezde toplanması gerektiğini söyledi. Yarbay, ''MİT müsteşarı tayin edilirken kimler tayin ediyor. İktidar olan grup mu tayin ediyor, yoksa bu yetki kimlerle paylaşılıyor. Ben jandarma, emniyet, MİT hepsine teşekkür ediyorum onlardan hiçbir şüphem olamaz ama endişelerim bu dağınıklık içerisinde kurumlar arası rekabet nedeniyle başka amaçlarla kullanılmasıdır. Bunun için yeterince denetim mekanizması yok'' şeklinde konuştu.

Yarbay, Adalet Bakanlığı önünde canlı bomba olduğu gerekçesiyle bir kişinin öldürülmesi olayına da değinerek, şunları söyledi:

''Bu olayda polis yatırıyor, kelepçe takıyor. Bu kişiye kelepçe takan polise teşekkür ediyorum. Sonra kelepçelenmiş vatandaş kaçıyor, bir gaflet halidir olabilir. Çünkü kelepçelenmiş bir adamın kaçmaması lazım. Sonra bacağından vuruluyor, vurana da teşekkür ediyorum. Kolları kelepçeli, bacaklarından vurulmuş yatıyor, kafasına kurşun atana teşekkür etmiyorum. Bu ülkede savcı ve hakimler suçlu yakalansın ve yargılansın diye var. Ölüler konuşur mu, öldükten sonra kim konuşacak. O polis belki heyecana geldi ama polis, jandarma ve MİT'in eğitimine önem verilmeli ve terörün tanımı yapılmalıdır. Terörün tanımı yapılmadan bu mücadele yürütüldüğünde kimin terörist olduğu anlaşılamaz''