Yeni maddeyi değerlendiren Hürriyet Gazetesi Yazarı Prof. Şükrü Kızılot, boşanmaların ve nikahsız evliliklerin artabileceğini söyledi. Kızılot, düzenlemenin ticari hayatta nasıl işlediğini şu sözlerle anlattı:
"Normalde bir şirket ortağı bankadan kredi aldığında, herhangi bir şekilde ev veya araba aldığında eşinden rıza veya onay istenmiyor. Ama ticari hayatta bankaların neredeyse tamamı şirket borçlanırken şirketin diğer ortağından da imza istiyor. Normalde diğer ortak da şirket zaten kendisinin olduğu için imza atıyor. Ama yeni yasaya göre bu ortağın eşinin rızası gerekiyor.
Biraz daha somutlaştırırsak şirkete bir araç alınacak diyelim. Bir ortak gidip bunun için kredi alıyor. Banka normal olarak diğer ortağın da kefaletini istiyor. Artık o ortak kefil olmak için eşinden izin almak durumunda kalıyor. Bu durum özellikle çok ortaklı şirketlerde büyük sorunlara yol açabilir.
Ayrıca evlilik hayatı hep çok iyi gidecek diye bir şey yok. Eşinle bir sorunun var ama sen yatırım yapabilmek için onun rızasını almak zorundasın. Kadınların eline büyük bir koz veriliyor ve ticari hayatta güçleri artıyor."
KADINLAR İMZA ATMAKTAN KORKUYOR
Yeni yasanın iş dünyasını zor duruma sokacağını, aynı zamanda evlenmek istemeyen erkeklerin de cankurtaranı olacağını anlatan Kızılot,
"Mesela adam şöyle diyebilecek, 'ben de seninle evlenmek isterim ama her olayda senin imzanı isterler artık.' Kadınlar da imza atınca korkuyorlar, 'babam da kalan mallarım gidecek mi, elimden herşeyim gider mi' diye endişeleniyorlar. Bu nedenle kefalet için imza atmaktan çekinebilirler."
RÜŞVETE DE KARIŞACAKLAR
Ayrıca iş hayatında yasal olmayan rüşvet gibi uygulamalara da eşlerin karışmak zorunda kalacağını belirten Kızılot, şunları anlattı:
İŞADAMLARI NE DEDİ?
Yeni yasa ile ilgili sıkıntıları Haberürk'e anlatan bazı işadamları şöyle dedi:
Cem ŞENGÖR / Step Halı Yönetim Kurulu Başkanı:
"Bu madde nedeniyle ben 1 hafta içinde eşimden 3 kez muvafakatname almak zorunda kaldım. Bizde sorun olmuyor ama ciddi sorunlar yaşayanlar var. Adamın karısı okuma yazma bilmiyor. Bankaya noter ve iki şahitle gitmek zorunda kalıyor."
Adnan DALGAKIRAN / Dalgakıran Kompresör
“Boşanmaları artırır, eşlerin arasını açar. Yıllar sonra eşler arasında evlilik anlaşmalarına neden olur. Riskli çalışanlar için kötü sonuçları olur."
Nafi GÜRAL / Kütahya Porselen
“Önemli olan her alanda güveni sağlamak. Madem hayat beraber, o zaman onun dışındaki faktörleri de paylaşmak lazım.”
Ömer FARUK ÇELİK /Sinpaş
"Sonuçta evliliklerde bir eş yanlış bir şey yaparsa, diğer eş de onunla birlikte batmış olmuyor mu? O yüzden kararların birlikte alınmasını ben doğru buluyorum. "
Özkan KARACA / Ultra Çorap
“Bizim sektörde doğrudan borçlanma sistemiyle çalışma yaygınlaştı. İplik alacağım bunun için bile eşin muvafakatnamesi gerekiyor.Bence ticarete tıkanma olur.”
Ümit KİLER /Kiler Holding
“Biliyorsunuz Türkiye’de artık ailede mal ortaklığı var. Bu kanunun amacı da mal ortaklığı konusundaki açığı kapatmak."
Tahsin ÖZTİRYAKİ / Öztiryakiler
“Çok yanlış değil. Eşler birlikteliklerinde ekonomik olarak da aynı artı ve eksileri yaşıyor. Sağlıklı evliliklerde problem olmaz."
Erdal BAHÇIVAN / Bahçıvan Gıda
“İki boyutlu bakmak lazım. Mağdur duruma düşmüş vatandaşlarımız da var. Frenleyici bir yöntem. Ancak bunun kanına dokunmayacağı erkek yoktur. En kılıbığı bile psikolojikman olumsuz etkilenir. Erkeklerin başka taraflarda cesareti kırılır."
Ali KİBAR / Kibar Holding
“Özellikle şahsi kefaletin daha çok önem kazandığı KOBİ’leri ilgilendiriyor. Acil yeni düzenleme yapılmazsa sıkıntı doğar. Bir banka yöneticisi arkadaşım aradı. Biri kredi kullanmak istiyor ama eşiyle boşanmak üzere ve imza istemesi zor."
Ahmet AKBALIK / Özak GYO
"Bankalar lobi yaptı ve bu madde çıktı. Saçma bir şey. Eş rızası olmadan kredi alamıyorsun. Aylık paraya ihtiyacın oluyor. Eşin izni lazım. Bunun düzeltileceğini düşünüyorum."
Semih ŞEFTALİ / Esse
"Eşin işin içinde olmadığı durumlar için çok anlamsız bir uygulama. Bir şirketin kullandığı krediden eşin haberi olmak zorunda değil. Özel hayat ve iş hayatı birbirine karışır."
"Diyelim adam değişik işler yapıyor. Mal alıyor, ihaleye giriyor vs. Bazı insanlar da bu işadamından talepte bulunuyor. Kendi adına olmasın diye başka birisinin adına araba, ev aldırabiliyor. İşadamı da 'tamam arkadaş krediye başvursun beni kefil göstersin' diyor. Bu durumda da eş onayı devreye giriyor. Eşler ticari hayatın tüm detaylarını öğrenecek hale geliyor.
Sonuçta siyasi görüşü ne olursa olsun çoğu insan şirketi ile ilgili eşinin işin içine girmesini, ortalıkta dolaşmasını istemez."
Şu anda Meclis tatilde olduğu için yaşanan sıkıntıların devam ettiğini kaydeden Kızılot, "Meclis açılır açılmaz değişiklik gündeme gelecek. Çünkü playların bu yönünü göremediler. Kanunlar çok hızlı geçiyor ama sakıncaları yavaş yavaş çıkıyor." dedi.
VAHAP MUNYAR DA DİKKAT ÇEKTİ
Hürriyet Gazetesi yazarı Vahap Munyar da bugünkü yazısında yasanın yarattığı sıkıntılara dikkat çekmişti. Munyar'ın yazısı şöyle:
"COLİN’S markasıyla ünlü Eroğlu Holding’in Yönetim Kurulu Başkanı Nurettin Eroğlu’nun oğlunun düğününde Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Ziya Altunyaldız’la karşılaşan Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi dert yandı:
- Yeni Türk Ticaret Kanunu’nda 109 maddenin değişmesiyle uğraşırken Borçlar Kanunu’ndaki sıkıntılı bir konuyu atlamışız.
Hemen araya girip sordum:
- Nedir o konu?
- Diyelim ki bir arkadaşınıza kefil olmak istiyorsunuz. Eğer eşinizin onayı yoksa olamıyorsunuz. Bu madde çok sıkıntı yaratabilir.
Bu karşılaşmadan kısa süre sonra TİM Başkanı Büyükekşi’yle haziran ayı ihracat rakamlarını açıkladıkları Rize’de aynı konuyu konuştuk. TİM Başkanvekili Mustafa Çıkrıkçıoğlu o kadar tedirgin olmadığını belirtti:
- Belki birçok işadamının hayrına olur bu madde.
- Neden?
- Diyelim ki bir arkadaşınız kefil olmanızı istedi. Eğer niyetiniz yoksa “Karım imza atmıyor” deyip, geçiştirebilirsiniz.
Büyükekşi, konuyu Rize’de Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı’ya da aktardı:
- Borçlar Kanunu’yla Adalet Bakanlığımız ilgilendi. Eğer bir sıkıntı varsa anlatırsınız, çözüm bulunur.
Derken cuma günü Malatyalı İşadamları Derneği’nin (MİAD) Sevgi Evleri’ndeki sünnet şöleni için Malatya’ya gittiğimizde önce şehit pilotlarımızın cenaze törenlerine katıldık.
Ardından LC Waikiki markasıyla öne çıkan Tema Mağazacılık Yönetim Kurulu Başkanı Vahap Küçük’ün ev sahipliğinde Sürgü’deki Ali Dayı Alabalık tesislerinde buluştuk.
MİAD Başkanı Yunus Akdaş, MEV eski Başkanı Şaban Taçyıldız, Saat&Saat’ın patronu Ramazan Kaya, Nuryıldız’ın Yönetim Kurulu Başkanı Şahin Nalbant ve oğlu Nurkan Nalbant, Üçer Gıda’nın patronu Hasan Yıldırım, Bakırköy Cumhuriyet Başsavcıvekili Remzi Başkaya ve gazeteci arkadaşım Ruhi Sanyer’le sohbet ederken kendi ismiyle hazır giyim üreten Sabri Özel aradı:
- Farkında mısın bilmem, Borçlar Kanunu aile facialarına yol açacak.
- Hayırdır, ne oldu?
- Yeni Borçlar Kanunu’na göre şirkette banka kredisi kullanırken, hatta akreditif açtırırken bile eşin onayını almak gerekiyor. Birçok arkadaşımız sıkıntı yaşamaya başladı.
Vahap Küçük’e döndüm:
- Siz ne diyorsunuz?
- Eşiyle arası bozuk olan işadamları çok sıkıntı çeker. Bankadan kredi kullanırken eşlerin onayının alınması gerekiyor.
Hürriyet yazarı Prof. Şükrü Kızılot, kanun yürürlüğe girdiğinden beri konunun üzerinde duruyor...
İş dünyasından da giderek sesler yükseliyor. Ancak, TBMM artık tatile girmiş bulunuyor...
Yani, hükümet Borçlar Kanunu’nda değişikliğe yanaşsa bile en erken TBMM’nin yaz tatilinin bitmesinden sonra gerçekleşebilecek...
O zamana kadar acaba kaç evde ciddi kavga çıkacak?
KAYNAK: HÜRRİYET