ABD, önce TSK'nın 21 Şubat'ta Irak'ın kuzeyine başlattığı kara harekâtına önce rıza göstermiş göründü. Ardından en üst düzey yetkilileri arıcılığıyla operasyonun sona erdirilmesi için baskı kurdu. Neden? Bu sorunun yanıtı, harekâtın kapsamı ve niteliği konusunda ABD'nin beklentilerinde gizli.

Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Irak'ın kuzeyinde başlattığı kara harekâtı Türk-Amerikan ilişkilerinde yeni bir dönemin başlangıcı oldu. ABD'nin aldığı tutum, harekâtın ABD ile anlaşmalı yapıldığı iddialarının psikolojik savaştan ibaret olduğunu ortaya koydu.

Harekâtın ardından başlatılan psikolojik savaş kampanyası da, ABD'nin kendi denetimi altındaki bölgeye bir başka silahlı kuvvetin, hem de TSK'nın, beklentilerinin ötesinde girmesinden duyduğu derin rahatsızlığı ortaya koydu. Peki ne olmuştu da TSK'nın operasyonuna rıza göstermiş görünen ABD birdenbire harekâtın bitirilmesi için baskı kurmuştu?

Ulusal Kanal'ın askeri ve diplomatik kaynaklardan yaptığı araştırma, sorunun yanıtını ortaya koyuyor.

KANDİL'DE AMERİKAN GÖZLEM ÜSSÜ

Kandil! PKK'nın ve ABD'nin PKK içinden İran'a karşı örgütlediği PJAK'ın karargâhı. Asker, Kandil'de çok geniş kapsamlı bir Amerikan Üssü'nün bulunduğunu saptadı. Kamplara yakın bölgede İran-Türkiye-Irak üçgeninde bulunan dağdaki üste hem Türkiye hem de İran için istihbarat ve operasyon amaçlı kullanılan bir Amerikan Üssü bulunuyor.

Askeri kaynakların verdiği bilgiye göre, ABD harekâtın belli kamplarla sınırlanmasını istiyordu. ABD için, PKK içinden örgütlediği PJAK'ın kampları, hedef ve kapsam dışı olması gerekiyordu. Bu nedenle istihbarat da bu sınırlama çerçevesinde veriliyordu.
Askeri kaynağın verdiği bir bilgi ise, ABD'nin bundan sonraki operasyonları açısından ışık tutucu nitelikte: TSK'nın operasyonunda PJAK sıkışınca ABD harekete geçti.

ÇOK ULUSLU GÜÇ TEHDİDİ

Diplomatik kaynaklar ise, ABD'nin TSK operasyonu devam ederken başka bir tehdidi Türkiye'nin önüne getirdiğini belirtiyor. Irak'ın kuzeyine Çok Uluslu Güç yerleştirme tehdidi. Bunun anlamı şu: Biz bölgede askeri denetimi Türkiye'ye vermeyeceğiz. Eğer şimdiki durumdan memnun değilseniz, sadece bizimle değil, ABD'nin önderliğindeki Irak'taki Koalisyon Güçleri'yle karşı karşıya kalırsınız!

TALİMATI GÜL VERDİ

İşte bu ortamda çekilme kararı alındı. ABD'nin üst üste yaptığı açıklamalar, Bush'un son çıkışının ardından Irak'ın kuzeyindeki birliklerin çekilme emrini doğrudan "başkomutan" sıfatıyla Abdullah Gül verdi.

OPERASYONUN ARDINDAN SİYASİ ÇÖZÜM BASKISI

Operasyon devam ederken "soruna siyasi çözüm" bulunsun diyen Amerikan Savunma Bakanı Robert Gates Türkiye ziyareti sırasında konuyu gündeme getirdi. Gates, dönüşte Pentagon'da düzenlediği basın toplantısında aynı görüşünü bir kez daha tekrarladı ve Türkiye'deki görüşmelerinde konuyu ele aldığını belirtti.

Gates'in siyasi çözümden ne kastettiğini Amerikalı iki üst düzey komutan ardı ardına yaptığı açıklamalarla ifşa etti: PKK ile uzlaşın! "siyasi çözüm"ün en önemli ayağı, PKK ile uzlaşma ve PKK'yı siyasi sisteme dahil etme.

Ama bunun devamı Irak'ın kuzeyindeki Kukla Devlet'in kabulü. Bunun için ilk adım, Talabani Türkiye'ye davet edilerek yapıldı.

Ama Hükümet'in bunun ötesinde hazırlıkları var. Dışişleri Bakanlığı, Mayıs ayından itibaren Irak'ın kuzeyiyle geniş kapsamlı bir ekonomik işbirliği açılımı yapmak konusunda hazırlıklarını tamamladı.

Tabii, Kukla Devlet ile ekonomik işbirliğinin örtüsü, Irak merkezi hükümetiyle işbirliği olacak. Bu çerçeve içinde Abdullah Gül'ün Bağdat ziyareti bile gündemde.