Sorunun başlangıç noktası, ‘gayrimenkullerin 2006 yılı emlak vergisi değeri’ ile ilgili... Bilmeyenler için özetleyelim. 2006 yılı emlak vergisine 4 koldan zam geliyor.

1- Arsa metrekare bedeli, yükseltilecek. Geçmiş yıllarda, inanılmaz oranlarda yükseltilen arsa bedelleri, büyük tepkilere neden olmuştu. Arsa değerleri, 4 yılda bir yükseltiliyor. 2006 yılı itibariyle, arsaların metrekare değerleri, yeniden yükseltilecek. Olay sadece arsa sahiplerini değil, daire ve dükkan sahiplerini de ilgilendiriyor. Apartman dairesi ya da dükkana isabet eden arsa payı değeri, daire ya da dükkanın emlak vergisi değerine ilave ediliyor.

2- Binanın, inşaat metrekare bedeli, 2006 yılında, yükseltilerek yeniden belirlenecek. Arsa payı değeri ile dairenin büyüklüğüne bakılarak, metrekare bedeline göre hesaplanan değeri, birlikte gözönüne alınarak, apartman dairesi ya da dükkanın değeri bulunacak.

3- 2005 yılı emlak vergisi oranları, 2006 yılında yüzde 50 oranında artırılacak.

Şu anda yasalaşmamış olan bir tasarı var. Belediyelerin gelirlerini artırmak amacıyla, Emlak Vergisi oranlarının yüzde 50 artırılması amaçlanıyor.

4- Yüzde 50 artırılan orana göre hesaplanan emlak vergisinin, yüzde 10’u oranında da ‘Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Katkı Payı’ alınacak.

Görüldüğü gibi, 2006 yılında, emlak vergisine, 4 koldan zam gelecek. Gelen bu zam da yüzde 100’ü bulacak hatta daha fazla da olabilecek!..

2006 yılı enflasyon hedefi yüzde 5 olarak hedeflenirken, 2006 yılı emlak vergisinde, yüzde 100 artış yoluna gidilmesi, gerçekten çok şaşırtıcı!..

KİRACI MAL SAHİBİ ŞOKU

Yıllardır tartışılmasına rağmen halen yürürlükte olan bir yasa maddesi var. Gelir Vergisi Kanunu’nun 73. maddesinde ‘emsal kira bedeli’ başlığı altında yer alan bu maddeye göre, gayrimenkulünü kiraya verenlerin, beyan edecekleri yıllık kira tutarı, gayrimenkulün emlak vergisi değerinin, yüzde 5’inden aşağı olamıyor. Buna göre, 300.000 YTL değerindeki evini kiraya veren bir vatandaş, yılda 15.000 YTL’den aşağı kira beyan edemiyor.

2006 yılından itibaren, gayrimenkullerin emlak vergisine esas olan değerleri yükselecek. Böyle olunca, gayrimenkulünü kiraya veren kişi, yükseltilmiş değerin yüzde 5’inden aşağı kira beyan edemeyecek. Örneğin, 300.000 YTL olan değer 600.000 YTL’ye yükseltildiğinde, 15.000 YTL yerine 30.000 YTL kira geliri beyan etmek ve gelir vergisi ödemek gerekecek. Bu durumda mal sahibi de kira tutarına ‘Yasa asgari şu kadar yıllık kira beyan etmemi istiyor’ diye zam yapabilecek. Bu da, kiracı-malsahibi tartışmaları başlatacak.

Diyeceksiniz ki ‘Bu işin hiç mi çözümü yok?’. Olmaz olur mu, tabii ki var. Henüz açıklanmamış olan, gayrimenkullerin, 2006 yılı emlak vergisi değeri, makul ölçüde yükseltilir, olur biter. Bir başka yol da, ‘emsal kira bedeli’ ile ilgili yasa maddesini, yürürlükten kaldırmak olabilir.